|
|
|
|
GAP
Güneydoğu Anadolu Projesi; Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nden kaynaklanan ve sularını Basra Körfezi'ne boşaltan Fırat ve Dicle nehirleri havzalarındaki geniş ovalardan ve Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerinden oluşmaktadır.
Yüzölçümü 75.358 kilometre kare olan Bölge, ülkemizin toplam yüzölçümünün yaklaşık % 10'unu oluştururken güneyde Suriye, güneydoğu da ise Irak'la sınır komşusudur. Bölge Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile birlikte kısaca GAP Bölgesi olarak adlandırılmaya başlanmıştır.
GAP'ın geçmişi 1930'lu yıllarda başlayan "Keban Projesi"ne dayanmaktadır. Fırat ve Dicle nehirlerinin sulama ve elektrik üretimi amacıyla kullanılması fikri üzerine geliştirilmiş olan GAP, iki ayrı nehir projesi olarak yürütülürken 1980 yılında Güneydoğu Anadolu Projesi olarak birleştirilmiştir.
GAP dokuz ili kapsayan (Adıyaman Batman Diyarbakır Gaziantep Kilis Mardin Siirt Şanlıurfa Şırnak) bir alanda 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ile Türkiye toplam su potansiyelinin % 28'ini kontrol altına alırken, 1.7 milyon hektar arazinin sulaması ve 7476 megavatın üzerinde bir kurulu kapasite ile yılda 27 milyar kilovatsaatlik elektrik enerjisi üretecektir.
GAP'ın entegre bir bölgesel kalkınma projesi olarak uygulanmasına 1989 yılında GAP Master Planı'nın hazırlanmasıyla başlanmıştır. Aynı yıl 388 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bölgesel kalkınmayı planlamak, yönlendirmek, izlemek ve koordinasyonunu sağlamak üzere GAP Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatı kurulmuştur. GAP Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatı; GAP Yüksek Kurulu ve GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı'ndan oluşmaktadır. GAP Yüksek Kurulu GAP'tan sorumlu Devlet Bakanı, DPT'den sorumlu Devlet Bakanı, Bayındırlık ve İskan Bakanı ile Başbakan'ın başkanlığında toplanır. Teşkilatın diğer organı olan GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Merkez ve Taşra-Şanlıurfa Bölge Müdürlüğü ile Ad Hoc görev yapan Koordinasyon Kurulu'ndan oluşur.
Önce toprak ve su kaynaklarının geliştirilmesini amaçlayan bir mühendislik projesi olarak başlayan, daha sonra çok sektörlü, entegre, bölgesel bir yatırım programı olarak ele alınan GAP günümüzde insan odaklı sürdürülebilir bir kalkınma projesi olarak yürütülmektedir.
Proje Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin adil kalkınma özleminin bir yansıması olmakla kalmayıp aynı zamanda GAP Bölgesi'nin kalkınma potansiyelini ortaya çıkarmak, ekonomik büyüme ve toplumsal istikrar gibi ulusal hedeflere de katkıda bulunmak amacını taşımaktadır.
Bu hedeflerle yola çıkılmış olmasından dolayı GAP, sadece bir elektrik üretimi ve sulama projesi olarak değil; sosyal projeler, sağlık, altyapı, turizm, eğitim, çevre, kültür, sanayi, ulaşım ve tarımsal modernizasyonu da eşgüdümlü projelerle yürüten bir sosyo-ekonomik dönüşüm projesidir.
Fotoğraflar https://www.gapturkiye.gen.tr, bilgiler https://www.gap.gov.tr adresinden alınmıştır.
|
|
|
|
|
|
|