Başkanlık rejiminin kökeni ABD'nin 1787 Anayasası'dır. Başkanlık, yarı başkanlık ve seçilmiş başkanlık olmak üzere üç değişik uygulaması var. Bugün ABD'de ve çoğu Latin Amerika'da olan Venezuela, Costa Rika, Kolombiya ve Şili gibi ülkelerde uygulanmakta olan Başkanlık rejiminin özellikleri şöyle sıralanabilir. 1. Başkanlık rejiminde başbakan ya da cumhurbaşkanı makamı yerine başkanlık makamı bulunuyor. Başkan meclis tarafından seçilmeyip doğrudan halk tarafından seçiliyor. Meclis de halk tarafından seçiliyor ve başkanlık sisteminin en önemli özelliği olarak meclis de başkan da birbirine üstünlük taslayamıyor. 2. Başkanlık sisteminde bakanları başkan atıyor ya da görevden alıyor. Üstelik başkanın bakanları meclis içinden seçme zorunluluğu da yok. 3. Başkanlık sisteminde meclis yasaları hazırlanması ve bütçenin oluşturulması konusunda yetkiliyken başkan tüm politikayı ve uygulamayı belirleme yetkisine sahip. Ancak başkan yönetime karışmasına izin vermediği meclisin denetimi altında çalışıyor. 4. Başkanlık rejiminde birbirine karışamayan ama denetleyen başkan ile meclis arasındaki hakemliği yüksek yargı, yani Anayasa Mahkemesi yapıyor. Yani başkanlık sisteminde başkan ile meclis birbirinden bağımsızken Anayasa Mahkemesi her ikisinden bağımsız olarak hakemlik görevi yürütüyor. Bu nedenle başkanlık sistemine kesin kuvvetler ayrılığı deniyor.
DERLENEN HABERLER
'Tartışmakta ciddi fayda var' Başbakan Tayyip Erdoğan, AKP Merkez Yürütme Kurulu toplantısında başkanlık sistemi tartışmasına da değindi. Başbakan "Bu konuda partimizin bir çalışması yok. Başkanlık sistemi...devamı
'Güçlü hükümet için gerekli' * Mehmet Yılmazcan (AKP Kahramanmaraş Milletvekili) "Ülkemiz açısından köklü değişim ve kararlar istikrarlı, güçlü siyasal iktidar ve yönetimlerin işbaşında bulunduğu...devamı
Yılın tartışması başkanlık sistemi Turgut Özal'la başlayan, Demirel'le devam eden 'Türkiye'ye başkanlık sistemi gerekli mi değil mi?' tartışması yeni yılın gündemine damgasını vuracak. TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı...devamı
'Türkiye bu sistemi tartışmalı' * Mehmet Keçeciler: (Eski ANAP Milletvekili) Başbakanlık sistemini vaktiyle çok savundum. Başkanlık sistemi Türkiye'de tartışılmalı. Çünkü siyasette çok parçalılık...devamı
'Aslında her zaman bir başkanımız vardı' "Başkanlık sistemi gelsin mi gelmesin mi" tartışmaları sürerken Prof. Mim Kemal Öke, Atatürk, İnönü ve Menderes dönemlerinin başkanlık sistemi olduğunu ileri sürüyor. Başkanlık sistemi...devamı
'Asıl bu sistem kral yaratıyor' AKP, güçlü hükümet konusunda ısrarlı. Kuzu, "Başka türlü 100 bin sayfalık ev ödevini yapıp AB'ye giremeyiz" diyor. Türkiye'de yıllardır yönetim sistemi tartışmasının ana eksenini,...devamı
'Kuvvetler ayrılığı işlemiyor' * Zülfü Livaneli (CHP İstanbul Milletvekili- Gazeteci-Yazar) Bugünkü Siyasal Partiler Yasası yürürlükteyken, uygulamalar böyleyken parlamenter demokrasinin sağlıklı...devamı
SABAH tartışmaya açıyor * PROF. DR. ERSİN KALAYCIOĞLU Elimizdeki siyaset biliminin araştırmaları ve verileri başkanlık sisteminin çalışmadığını açıkça ortaya koyuyor. Bu bulgular son derece de kesin.devamı