Giriş Saati : 28.02.2009 16:52 Güncelleme : 28.02.2009 17:48
AB devlet ve hükümet başkanları, yarın toplanacak olağanüstü zirvede, küresel kriz döneminde dayanışma ve işbirliği ruhunun nasıl korunacağını tartışacak.
Küresel ekonomik krizde her geçen gün işsizliğin ve ekonomik durgunluğun arttığı, piyasaların kötüleştiği ve karamsar beklentilerin güçlendiği bir dönemde açıkladıkları ulusal ekonomiyi teşvik paketleriyle AB'li diğer ortaklarının aleyhine olacak şekilde kendi işletmelerine imtiyazlar getirme çabasına giren Fransa gibi büyük üyelerin dizginlenmeye çalışılacağı zirvede, AB projesinin başarısı, küresel krizle imtihan edilecek.
AB Komisyonu, Fransa, Almanya, İspanya, İtalya, İsveç ve İngiltere gibi üyelerin açıkladığı oto üreticilerine yardım paketlerinin AB iç pazarının işleyişini ve rekabeti ihlal edip etmediğini inceliyor. AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti başta olmak üzere, iç talepleri yeterli olmasa da ucuz işçilik avantajıyla son yıllarda birçok otomobil fabrikasının üretime geçtiği Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri, özellikle Fransa'nın yerli üretimi teşvik girişiminden rahatsızlık duyuyor.
Son dönemde açıkladığı önlemlerle "ekonomide milliyetçiliğe ve korumacılığa sarılmakla" suçlanan Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, AB zirvesi öncesinde yaptığı açıklamada, "Her yerde eleştiriliyoruz. Bana korumacı denildi fakat şimdi diğerleri bizi taklit ediyor" dedi.
AB liderleri, iflas sınırında olan Doğu Avrupa ülkelerinin ve emlak sektörü başta olmak üzere buraya yaklaşık 1,3 trilyon dolar kredi akıtan Batı Avrupa bankalarının kurtarılması konusunu da ele alacak. Erste Bank ve diğer bankaları aracılığıyla Ukrayna, Sırbistan, Macaristan, Romanya ve diğer kırılgan ülkelere gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 70'inden fazla kredi açan Avusturya, kendisinin de iflasa sürüklenmemesi için AB'nin Orta ve Doğu Avrupa'yı kurtarmasını talep ediyor. Bölgedeki olası bir çöküşten İtalya, İrlanda, Fransa, Belçika, Almanya ve İsveç bankaları da olumsuz etkilenecek.
Zirvede ortak para Avro Bölgesi'ne dahil olmalarına rağmen borçlarını çevirmekte zorlanan İrlanda, Yunanistan, Avusturya'yla para birimleri hızla değer kaybeden Letonya, Litvanya, Macaristan ve İngiltere gibi mali göstergeleri alarm veren AB üyelerinin kurtarılması da gündeme gelecek.
AB içinde küresel krize en iyi direnç gösteren Almanya ve Fransa'nın, en azından Avro Bölgesi'nin İrlanda başta olmak üzere zor durumdaki üyelerini kurtarması seçeneği üzerinde duruluyor. İlk olarak Almanya Maliya Bakanı Peer Steinbrueck tarafından seslendirilen bu düşünce Almanya Başbakanı Angela Merkel tarafından da reddedilmiyor.
Steinbrueck, önceki hafta yaptığı açıklamada, borçlarını ödemekte zora düşen Avro Bölgesi üyelerinin Almanya'yı "müdahale etme yeteneğini göstermeye" zorlayabileceğini belirtmişti. Geçen hafta bu öneriyle ilgili görüşünün sorulması üzerine Başbakan Merkel, "(AB içinde) dayanışma gösterdik ve bu böyle kalacak. Fakat bu (kurtarma) ortak paramızın temellerindeki yükümlülüklere uygun olmalıdır" dedi.