Emeğin sinemacısı çağdaş sömürüyü anlatıyor

ATİLLA DORSAY

18.09.2008

İLİŞKİLİ HABERLER

Emeğin sinemacısı çağdaş sömürüyü anlatıyor

Antalya yola çıkıyor

Ken Loach... Daha önce de yazmıştım: Günümüzün yanar-döner, cilalı ve ışıltılı, post-modern ve post-ideolojik dünyasında, hâlâ sosyalizme gönül vermiş, işçi sınıfına inanan, emeğin türküsünü ve destanını söylemeyi iş edinmiş hemen hemen bir tek o var... Kapitalizmi tek yön ve sermayeyi tek peygamber bellemiş çağımızda, onu izlemek ne büyük bir ferahlık... İlla o görüşleri paylaşmanız da gerekmiyor. Ama, kendi kendisine sadakati, değişmeyen dürüstlüğü ve bir davaya ömür adamışlığıyla, o gerçekten de her türlü övgüyü hak etmiyor mu? 72 yaşındaki Loach, bu 26. filminde kamerasını Yeni Dünya veya küreselleşme çağının emekçilerine çeviriyor. En az yarım milyar insanın yeterince kazanıp beslenemediği ve açlık sınırlarında dolaştığı, tüm nimetlerin üst sınıflar tarafından paylaşıldığı, bir zamanların eşitlik ilkesinin ideolojilerin ölümü'yle birlikte tümüyle unutulduğu bir garip dünya... Sömürü, artık ismi var cismi yok' bir sol tarafından bile denetlenemiyor, özellikle yoksul ülkelerin insanları sürü muamelesi görüyor ve anlı-şanlı uluslararası medya, tüm bu gerçeklerden ancak kırıntılar sunuyor. O da zaman zaman, çok büyük bir dram yaşandığında: Batan bir göçmen gemisi, kamyonun içinde açlıktan ölenler, hayat hakkı tanımayan ülkelerine geri gönderilenler, vs... Gerisi, unutma ve boşvermişlik. Loach'un başarısı, tüm bu didaktik gerçekleri bize çok iyi ve sağlam bir hikâye aracılığıyla vermesi. İngiliz toplumundaki ucuz işgücü ihtiyacı herhangi bir Batı sanayi ülkesindeki gibi. Ve bunun için kurulmuş şirketler var. İspanya'dan İran'a, Portekiz'den Afganistan'a, Asya'dan Afrika'ya, özellikle de de Orta Avrupa'nın eski sosyalist toplumlarına çeşitli ülkelerden gelen, hatta toplanıp getirilen emekçileri sağlamak için... Yok pahasına çalıştırılan, bir ekmek parasına sağlıklarını, giderek hayatlarını tehlikeye atanlar. Onları sömürenlerse bu kez sevimli, aslında vicdan sahibi iki İngiliz kadını: Boşanmış, küçük çocuğuna tek başına bakmaya çalışan, eski şirketinden kovulduktan sonra da aynı işi kendi başına yapmaya sıvanan inatçı, yürekli, gözüpek ve acımasızlık zırhı kuşanmış Angie. Ve karaderili kökenlerini unutmadığından daha insaflı gözüken Rose. Ama o da kolay paranın cazibesine kapılacaktır. Sistem de zaten onların işini öylesine kolaylaştırır ki... Yine de, böylesi bir sömürü nereye dek sürebilir? Ezilenler gün gelir ayağa kalkmazlar mı, isyan etmezler mi? Maddi başarının pırıltısı ardında gerçekleri göremez hale düşen kahramanlarımıza, Angie'nin yaşlı babası ne güzel söylüyor: "O zavallı ülkelerin tüm yetişmiş insanları, öğretmenleri, doktorları buraya gelip inşaat işçisi veya garson olarak çalışıyor. Bu pislikten tek yararlanan ise sermaye." Daha ötesi var mı? Loach'un en güzel filmlerinden biri bu. Öylesine önemli şeyler anlatıyor ki: Dünyamızdaki korkunç eşitsizlik, en uygar denen ülkelerde bile sistemin hoşgörüsü, hatta neredeyse teşvikiyle oluşan insanlık-dışı sömürü, yoksul ülkelerdeki genel umutsuzluk psikolojisi... Ve bir kez daha 'insan insanın kurdudur' deyişi akla geliyor. Bu denli yaşamsal temaları işleyen bir hikâyeyi böylesine merakla izlenen bir filmin dokusuna yerleştirmek, ancak gerçek bir ustanın yapabileceği şeydi. İşte Loach bunu başarıyor. Çağımızı daha iyi kavrayıp kapitalizmin gerçek yapısı üzerine düşünmek isteyenlere ilaç gibi gelebilecek bir siyasal sinema başyapıtı.

İŞTE ÖZGÜR DÜNYA
( It's a Free World...) Yönetmen: Ken Loach
Senaryo: Paul Laverty
Görüntü: Nigel Willoughby Müzik: George Fenton
Oyuncular: Kierston Wareing, Juliet Ellis, Leslaw Zurek, Joe Siffleet, Colin Caughlin, Maggie Russell, Raymond Mearns, Davoud Rastagou, Mahin Aminnia. İngiliz filmi.

Haberin fotoğrafları

İLİŞKİLİ HABERLER

Emeğin sinemacısı çağdaş sömürüyü anlatıyor

Antalya yola çıkıyor

Yayın tarihi: 15 Kasım 2008, Cumartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/11/15/ct/haber,D4443550085A42ABBC837FA8F8D556DF.html
Tüm hakları saklıdır.