Boğaz kıyısında nükleer pazarlık

Batı'nın nükleer paketine vereceği yanıt merakla beklenen İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad dün İstanbul'a gelerek ilk defa Avrupa'ya adım attı. Ahmedinecad, Çırağan Sarayı'nda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından karşılandı. İki liderin gündemini Batı'nın nükleer çalışmaları nedeniyle İran üzerinde artırdığı baskı oluşturdu. Cenevre'de 19 Temmuz'da yapılan görüşmelerin ardından Ahmedinecad ilk İstanbul'dan müzakerelerin devam edeceği sinyalini verdi. Gül de müzakerelerin sürdürülmesinin önemli olduğunu belirterek, "İpleri koparmayın. Diplomasiyi sürdürmek için sizin de adım atmanız önemli. Diplomasi biterse savaşı isteyenler güçlenecektir" mesajı verdi. Enerji mutabakatının çıkmadığı görüşmelerde terör, uyuşturucu, insan kaçakçılığı ve organize suçlarla mücadele alanında bir anlaşmaya imza atıldı.

*FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYINIZ...

6 SAATLİK GÖRÜŞME
Ahmedinecad ve Gül'ün baş başa görüşmeleri ile heyetler arası görüşmeler yaklaşık 6 saat sürdü. İki cumhurbaşkanı baş başa görüşmede İran'ın nükleer faaliyetlerini ele aldı. Ortak basın açıklamasında Gül, Türkiye'nin hem uluslararası toplumun kaygılarını hem de İran'ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması çerçevesinde meşru haklarının gözetilmesini istediğini açıkladı. Gül, İranlı muhatabına bir kez daha Türkiye'nin Batı dünyası ile İran arasındaki görüşmelere katkıda bulunmaya hazır olduğunu belirttiğini söyledi. Ahmedinecad ise Gül'e teşekkür ederek şöyle dedi: "Türkiye'deki aziz kardeşlerimin özellikle Cumhurbaşkanı Gül'ün İran'ın yasal haklarını savunmasına teşekkür ederim. Bize göre de diyalog en iyi yoldur" dedi. Ancak ABD'yi hedef almaktan da kaçınmayan İran Cumhurbaşkanı şöyle konuştu:

'NÜKLEER BOMBA YALANDIR'
"Biz kendi haklarımızı koruyarak diyaloğa hazırız. Ve dostlarımız tarafından gelecek yeni önerilere açığız. İran'ın nükleer meselesi son derece açıktır. Tamamen teknik hukuki bir sorun siyasi bir hale getiriliyor. Her seferinde bir bahane var. Nükleer mesele gündemde değilken de bize ambargo uygulandı. Nükleer mesele Amerika'nın halkımıza karşı kötü niyetinin göstergesidir. Bizi nükleer bomba yapmakla suçluyorlar. Bu bir yalandır. Nükleer enerjiyi bomba ile eşanlamlı hale getiriyorlar. Aslında nükleer bombaları elinde bulunduranların, halkların barışçıl ve çevre dostu nükleer enerjiyi kullanma hakkı olmamalıdır."

ENERJİ MUTABAKATI OLMADI
İki ülke arasında terör, uyuşturucu, insan kaçakçılığı ve organize suçlarla mücadele alanında bir anlaşmaya imza atıldı. Çevre ve kütüphane alanında iki mutabakat muhtırası, bir de ulaştırmada protokol imzalandı. Enerji konusunda mutabakat sağlanamadı. Ancak iki ülkenin enerji bakanları ortak bir deklarasyon yayınladı. Ortak deklarasyonda "İran'a komşu ülkelerin doğalgazlarının, İran toprakları üzerinden Türkiye'ye ulaştırılmasını mümkün kılacak proje dahil, çeşitli projelerin desteklenmesinde mutabık kalınmıştır" denildi.

Duygu GÜVENÇ - Necla GÖRGEÇ - Umut TÜTÜNCÜ / İSTANBUL