"Sinema büyük bir hizmetkarını kaybetti"

Mısırlı film yönetmeni Yusuf Şahin'in ölümü büyük üzüntü yarattı. 6 hafta komada kalan Şahin 82 yaşında dün öldü. Haziran'da beyin kanaması geçirdikten sonra Paris'e götürülen Şahin 10 gün önce ülkesine geri getirilmişti.Mısır sineması denince akla ilk gelen kişilerden biri olan Şahin, hastalığı nedeniyle bu yıl başında vizyona giren son filmi Kaos'u bitirememiş, filmi arkadaşı Halid Yusuf tamamlamak zorunda kalmıştı.Film eleştirmeni Tarık el Şenavi, Şahin'in Mısırlı yönetmenlerin birkaç kuşağı için standartları belirlediğini belirterek, şunları kaydetti:"Usta oydu. Onunla çalışanların adına bakarsanız, Mısır sinemasının devlerinin Yusuf Şahin akademisi mezunları olduğunu görürsünüz. 60 yıldır Mısır sinemasındaki en büyük isim oydu ve son nefesine kadar sinema soludu. Yusuf Şahin sadece sinema için yaşadı."

Eleştirmen Ahmed Yusuf ise "Mısır sineması Yusuf Şahin olmadan özel anlamının ve küresel sinemaya katkılarının büyük bölümünü yitirecek. O, Mısır sinemasının kendisini aradığı bağlamın bir parçasıydı" derken, film yönetmeni bayan Esma el Bekri, "Mısır sinemasını yurt dışına açarak, sinemada çok büyük bir rol oynadı" dedi.

Bayan Bekri, Şahin'in son yıllarda Mısır muhalefetine verdiği desteğe atıfta bulunarak, "Biz onun öğrencileriyiz. Onu sevdik, çünkü çoğu zaman onun tutumunu benimserdik" diye konuştu.

Ünlü yönetmen Şahin son yıllarda muhalefet hareketi "Kifaya"yı (Yeter) destekleyen konuşmalar yapmıştı.Fransızca konuşan Şahin'in filmleri Fransa'da da belirli bir izleyici kitlesine sahipti.

Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Yusuf Şahin'in ölümü üzerine, "Sinema en ünlü hizmetkarlarından birini kaybetti. Kendi Mısır'ına çok bağlı, ama dış dünyaya da açık olan Yusuf Şahin çalışmaları ile bütün yaşamı boyunca, sansür, fanatizm ve fundamentalizmi kınamak istedi" dedi.Şahin ve Fransız eşi Colette'in çocukları yoktu.Şahin'in cenaze töreni bugün Kahire'deki Rum Ortodoks katedralinde yapılacak ve naaşı İskenderiye'deki aile mezarlığına gömülecek.

KARİYERİ

İskenderiye'de 25 Ocak 1926'da Lübnan'dan gelme Rum Ortodoks bir ailenin çocuğu olarak doğan Şahin, 1940'ların sonunda ABD'nin Pasedana kentinde oyunculuk okudu ve Mısır'a dönüşünde film endüstrisinde çalışmaya başladı. İlk belgeselini 1950'de yapan Şahin, 40'dan fazla uzun metrajlı film çekti. Ünlü Mısırlı oyuncu Ömer Şerif'i de 1954'de yaptığı "Yakıcı Güneş" filminde rol vererek Yusuf Şahin keşfetmişti.En iyi filmi olarak görülen Bab el Hadid'i (Kahire İstasyonu) 1958'de çekti. Bundan sonra dönemin siyasi ortamını yansıtan filmler yaptı. En bilinen filmleri arasında "Toprak" (1969), "Elveda Bonaparte" (1985), "Kader" (1997) ve dünyanın her yanından 10 ünlü yönetmenle birlikte çektiği 11 Eylül saldırıları ile ilgili "11'09'01" (2002) filmi bulunuyor.

1978'de 4 bölümlük otobiyografik dizi "Niçin İskenderiye"nin ilkini çeken Şahin, seriyi 2004'de "İskenderiye New York" ile tamamladı.Filmleri sık sık cinsel imaları ve siyasi baskıları eleştirmesi nedeniyle Mısır'da tartışmalara yol açan Şahin'in, Yusuf peygamberin İncil'deki öyküsünden esinlenerek 1994'de yaptığı Göçmen filmi Mısır'da yasaklanmıştı.

AA