Treni gene kaçırıyoruz

Balkan müziği yükselişte. Balkanlardan çıkan geleneksel orkestraları, Goran Bregoviç'i falan eskiden beri biliyoruz. Asıl hikâye başka. Balkan müzikleri tüm dünyada en moda şey bugün. Mayıs ayında Türkiye'ye gelen DeVotchKa mesela. Little Miss Sunshine'ın müziklerini yaptı ve bir anda dünyaca tanındı. Adamlar Denver'da kurmuşlar grubu. New York'a yerleşmişler. Balkan? Hiçbiri Balkan kökenli değil. Solist İtalyan asıllı, diğerleri, sade vatandaş Amerikalı. Şu an dünya turnesindeler.
Helldorado. Sıradan bir bar grubu bana sorarsanız. Hiçbir özellikleri yok. Bir tane meşhur olan şarkıları var onu da Eksen o kadar çok çaldı ki artık uykusunda ezbere söyleyecek hale geldi vatandaş. Nereli bu arkadaşlar? Norveç. Balkan? Müzik Balkanlar'dan. Türkiye'ye defalarca geldiler. Eski albümleri bile yeniden basılıyor (bkz. The Ballad of Nora Lee). Avrupa'da turnede onlar da...
Firewater. New York'un Kasımpaşası Brooklyn'de kurulmuş bir grup. Kurucusu Tod A. tek başına dünyayı turluyor şimdilerde. Mayısta o da Türkiye'deydi. Balkan? Yok, Brooklyn.
Beirut. Şehir olanı değil, bu grup. Kurucusunun adı Zach Condon. Balkan ve dünya müziği yapıyor. Yeni albümü The Flying Club Cup harika. Balkan? Yok. Albuquerque, New Mexico'dan kendisi.
Gogol Bordello. New York'lu punk Romanlar. Sahneye çıkıp ortalığı öyle bir dağıtıyorlar ki seslerini Madonna duydu, sahnesine çıkardı. La Isla Bonita'yı falan beraber icra ettiler. Madonna işini bilir, burnu iyi koku alır. Treni hiç kaçırmaz.
Shantel. Bucovinalı ailesi. Kendi Almanya'da yaşıyor. Albümleri Türkiye'de yok satıyor. Nereye gitseniz o. Kaç konser verdi, cidden hatırlayamıyorum. Daha da saysak sayarız, müziği dünyaca tanınan bu tip ekipleri. Bu ne demek biliyor musunuz? 70'lerde Batılı sanatçılar ve müzisyenler Uzakdoğu'dan etkilenirdi ya. Hint müzikleri, hippi kültürü... Hatırlayın. Şimdi ibre Balkanlara döndü.

METALLİCA ÂŞIK VEYSEL SÖYLESE...
Hadiseyi bize uyarlayıp hayal edin bir. Tüm dünyada Anadolu halk müziği icra eden grupların kurulmaya başlaması ve bu akımın dünyaya yayılması gibi. Mesela Metallica buna kayıtsız kalamayıp yeni albümünde Uzun İnce Bir Yoldayım'ı coverlıyor. Böyle bir şey. Mükemmel değil mi? Parayla pulla, dandik şiş kebap reklamlarıyla elde edilemeyecek bir şey. Ama işte kafaların değişmesi lazım. 22. yüzyılda inşallah. Bir kere Balkan ülkelerinin tamamı bugün Avrupa Birliği üyesi. Kültürleri ister istemez Avrupa'ya yayılıyor. Balkanlar, eski kıtaya yeni adet misali, her yanı yeşertiyor kendi kültürleriyle. Neşesi ve hüznüyle insanları derinden etkiliyor. 21. yüzyılın yeni yükselen değeri olmaya aday. Geçenlerde bir arkadaşım Bosna ve Hırvatistan gezisini aktarırıken heyecandan sesi titriyordu. İnsanların, doğanın ve şehirlerin ne kadar harika olduğunu anlatırken. O savaşa, o katliama rağmen, o insanlık ayıbının izleri hala evlerin duvarlarındayken üstelik... Galiba 70'lerde huzuru Hindistan'da arayan anne-babalarımızın kuşağının aksine bizim kuşakta istikamet Balkanlar olacak. Bunun anlamı ne biliyor musunuz? Treni gene kaçırdık. Tren var ya tren. Hani şu ara gündemdeki. Bu da başka tren. Yeni yüzyılı da içe dönük manasız patlamalarla çarçur etmek üzereyiz. Vatana millete hayırlı uğurlu olsun. Balkan kardeşlerime ve köklerimin bir kısmını (belki hâlâ) barındıran Romanya'ya selamlar sevgiler...