Küresel ısınma artık günlük yaşamda herkesin göreceği, anlayacağı ve bedelini ödeyeceği şekilde kendini gösteriyor. Geçen yaz klima kullanımının yaygınlığından elektrik yetersiz kaldı ve kesintiler yaşandı. Büyük kentler zaman zaman susuz kaldı.
-
Gıda fiyatları- Türkiye'nin buğday üretimi, tüketimine yetmedi. Dünyada da buğday ihracatına kısıtlamalar getirildi. Aynı durum pirinçte de yaşandı. Sonuçta gıda fiyatları hiç görülmemiş ve tahmin edilmemiş düzeylere çıktı. Bu nedenle bazı ülkelerde gösteriler ve ayaklanmalar oldu. Dünya Bankası ve IMF, gıda krizini gündemlerine aldılar. Dünya Bankası'nın yaptırdığı bir araştırmada gıda fiyat yüksekliğinin 2015'e kadar süreceği tahmin edildi.
-
GAP'a yeni hamle- Dünyada küresel ısınmanın etkisi ve petrol fiyatlarının yükselmesiyle bazı tarımsal üretimin biyoyakıtta kullanılması, gıda üretimini sınırlarken nüfus artıyor. Bu da tarımsal fiyatların petrol fiyatları gibi yükselmesini beraberinde getiriyor.
Dünyadaki bu gelişmeler ve Türkiye'nin durumu, GAP'a yeni bir hamle ile sarılmayı çok anlamlı kılıyor.
-
Hem enerji hem gıda- GAP, Türkiye'nin sulanabilir alanlarının yüzde 20'si, nüfusunun yüzde 10'unu barındıran en büyük bölgesel kalkınma projesi. Tamamlandığında 3.8 milyon kişiye istihdam yaratacak, tarımsal üretimde sıçrama yapacak bir proje.
Sadece tarımsal yönü değil, enerji yönüyle de Türkiye'ye çok önemli katkı yapacak bir proje GAP . Barajlar yoluyla üretilen elektriğin yarısı artık GAP'tan geliyor. Zamanında planlanırken 32 milyar dolar harcanması öngörülmüştü. Bunun yaklaşık 19 milyar dolarlık bölümü gerçekleştirildi. Normalde 2005'te bitmesi gerekiyordu. Barajların büyük bölümü tamamlandı da, sulamada bu oran yüzde 15 düzeyinde kaldı.
-
GAP'ın katkısı- İşte dün
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Dıyarbakır'da açıkladığı yeni GAP hamlesi, projeyi hızlandırıyor ve 2012 yılında tamamlamayı öngörüyor. Bunun için toplam 26.7 milyar YTL finansman ihtiyacı karşılanacak. Toplam ödeneklerin yüzde 12'si GAP'a ayrılacak. Harcamaların 10.3 milyarı da sulamaya gidecek.
GAP'ın hızlandırılması ve 2012'de tamamlanmasıyla bölgede yer alan 9 ilin kalkınması hızlanacak. Kişi başına gelir en azından iki katına çıkacak. İstihdam artacak. Tarımsal üretim katlanacak. Buna bağlı olarak arazi ve emlak fiyatları yükselecek. Kişilerin serveti artacak. Bölge ekonomisinin güçlendirilmesi, bölgesel gelişmişlik farklarını azaltacak. Bu da siyasi açıdan önemli sorunlardan birini hafifletebilir.
-
Stratejik ürün- GAP sadece bölge için değil Türkiye için de önemli bir proje. Bir kere istenilen sonucun elde edilmesi için, projenin yarıda kalmaması, tamamlanması gerekir. Bu tamamlama en çok sulamaya ve dolayısıyla tarımsal üretime yarayacak. Bu da
içinde bulunduğumuz dünya konjonktüründe ülkemizin en çok ihtiyaç duyduğu şey. Enerji üretimini artırmak da öyle. Enerjide yabancı kaynaklara bağımlılık oranı yüzde 72. Bu hem cari açığı yükseltiyor hem de enerji güvenliğini riske atıyor.
Gıda da artık enerji ve petrol kadar önemli dünyada. Bir hükümet üyesinin vurguladığı gibi,
"Amaç Türkiye'yi dünyanın tahıl silosu yapmak olmalı. Çünkü önümüzdeki 15 yıllık dönemde başta buğday olmak üzere tahıl ürünleri dünyada en az petrol kadar stratejik bir ürün olacak." -
Hamlenin anlamı- Olaya buradan bakınca,
hükümet GAP'ta hem siyasi hem ekonomik hem de gıda güvenliği ve 1980 sonrası ihmal edilen tarıma gerekli önemi verme açısından tam bir altın hamle yapmış bulunuyor. İnşallah verilen takvime uyulur ve dünyanın en büyük entegre bölgesel kalkınma projelerinden biri olan GAP, 2012 yılında tamamlanır.
- Sonuç- "İhtiyaç, insana her şeyi öğretir." Mor Jokai
Yayın tarihi: 28 Mayıs 2008, Çarşamba
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/05/28//yildirim.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.