Süne'nin hakkından "Trissolcus" gelir

Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı'nın, buğday zararlısı olan süne böceği ile mücadele amacıyla 2004 yılında başlatmış olduğu ''Ülkesel Süne Projesi'' kapsamında araziye salınan parazitoidler, sünenin kökünü kurutmasa da çoğalmasını engelleyecek.

Konya Tarım İl Müdürlüğü ve Seydişehir İlçe Tarım Müdürlüğü teknik personeli tarafından 200 bin adet parazitoid, Seydişehir'in Tol köyü sınırları içinde yer alan buğday tarlalarına salınarak, 2008 yılı içerisinde süne ile biyolojik mücadele bu bağlamda başlatılmış oldu.

Süne'nin en büyük düşmanları arasında kabul edilen Trissolcus parazitoidi hakkında detaylı bilgi veren Konya İl Tarım Müdürlüğü Bitki Koruma Şube Müdürü Dr. Celal Yıldız, şunları söyledi:

Düşmanı, yine düşmanı ile vurma stratejisi güdülen bir mücadele şekli ile yola çıktık. Projenin adı Ükesel Süne Projesi'dir. 2004 yılında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın biyolojik mücadele amacıyla hazırlamış olduğu bir projedir. Bu projeyle biyolojik mücadelenin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.

Proje ile faydalı parazitoidlerin yeni üretim metotları geliştirilirken aynı zamanda kitlesel üretimlerle tabiat desteklenecek, salımı yapılan parazitoidlerin yaşayabileceği doğal ortamlar oluşturulacaktır.

Sünenin doğada çoğalmasını engelleyen pek çok parazitoit ve predatörleri vardır. Bunlar içinde de en önemlileri yumurta parazitoitleridir. Ancak yumurta parazitoitlerini laboratuarda çoğaltarak doğaya salıvermekten çok, doğayı bunların çoğalmasına elverişli hale getirmek ve korumak amaçlanmalıdır. Bu yöntemi uygulamanın yegâne yolu ağaçlandırma ile polikültür tarıma yönelmektir.

Biyolojik mücadele kapsamında tabiattaki parazitoit miktarının artırılması veya desteklenmesi amacıyla Konya ilinde; 2004 yılında 150 bin adet, 2005 yılında 1 milyon 605 bin adet ,2006 yılında 2 milyon 300 bin adet ,2007 yılında 4 milyon 450 bin adet süne yumurta parazitoidi süne ile bulaşık ilçelere salınmış ve doğal dengeye katkı sağlanmıştır.

Süne yumurta parazitoidlerinin laboratuarda üretilmesinde materyal olarak kullanılan kışlamış süne erginleri 2005-2006 yıllarında kışlaklardan toplanarak Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'ne gönderilmiş, 2007 yılında ise ilimizde kurulan insektaryumda kullanılmıştır.

Bu amaçla en yoğun süne kışlağımız olan Karaman-Karadağ kışlağından 2005 yılında 47 bin 809 adet, 2006 yılında 38 bin 116 adet,2007 yılında 35 bin 810 adet, 2008 yılında ise 90 bin adet kışlamış süne ergini Şube Müdürlüğümüz teknik elemanlarınca toplanarak laboratuarlarda kullanılmıştır

2007 yılında Süne Üst Kurulu tavsiye kararları doğrultusunda Konya Ticaret Borsası tarafından Konya İl Tarım Müdürlüğü bünyesinde kurulan insektaryumda 1 milyon adet yumurta parazitoidi üretilmiş, buna ilave olarak Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünce üretilen 3 milyon 450 bin adet parazitoid ile toplam 4 milyon 450 bin adet yumurta parazitoidi doğaya destek amaçlı salımları yapılmıştır. 2008 yılında ise 3 milyon adet yumurta parazitoidi üretimi yapılmış ve doğa salımı devam edilmektedir.

Bu kapsamda Seydişehir ilçesi sınırları içinde de bugün itibari ile 200 bin adet süne yumurta parazitoidi (Trissolcus spp. ) salımı yapılmıştır. Parazitodiler araziye salınırken bir şeye daha dikkat edilir o da yakınlarda ağaç olmasıdır. Çünkü havalar soğuduğu zaman parazitoidler kışı bu ağaçlarda geçirirler. Aksi takdirde ölme tehlikesi ile karşı karşıya kalırlar.'' dedi

80 YILDIR DEVLET MÜCADELESİNDE OLAN BİR BÖCEK: SÜNE

Süne (Eurygaster spp.: Heteroptera-Scutelleridae), yurdumuzda buğday üretimini kalite ve kantite yönünden olumsuz yönde etkileyen ana zararlı konumundadır. Süne yoğunluğunun yüksek olduğu yerlerde, mücadele yapılmadığı zaman; ekmeklik, makarnalık ve tohumluk yönünden özellikle buğdayda yüzde 100'e varan oranlarda zarar oluşturabilmektedir.

Süne gerçekte bir mera zararlısıdır. Ancak, mera alanlarının tarım arazisine dönüştürülmesi, uzun yıllar boyunca çok geniş alanlarda kimyasal mücadelenin yapılması sonucunda doğal dengenin bozulması, Süne'yi baskı altında tutan doğal düşmanların öldürülmesi vb. nedenlerden dolayı, Süne devamlı mücadele yapılması gereken bir böcek haline gelmiştir.

Eskiden karasabanla çalının etrafı dolanıp sürüm yapılırken şimdi güçlü traktörlerle çalıları devirerek toprağı işliyoruz. Böylece Sünenin doğal düşmanlarının yok olmasına sebep oluyoruz.

(CİHAN)