Sıcak para girişi durdu

Küresel finans sistemindeki olumsuzluklardan kaynaklanan dalgalanmalar ve iç siyasi istikrarsızlık algısının Türkiye'ye yönelik yabancı sermaye akımlarını durdurması ve içerdeki "sıcak para"nın da çıkış eğilimine girmesi nedeniyle kurlarda hızlı artış yaşanan yılın ilk dört ayında YTL'de döviz sepeti karşısındaki "reel" değer kaybı yüzde 12'ye yaklaştı.

Merkez Bankası'nın Türkiye ve ticaret yaptığı ülkelerin enflasyon gelişmelerini de dikkate alarak yaptığı reel kur endeksleri, son beş yılda yüksek boyutlarda yabancı sermaye girişine bağlı olarak döviz karşısında hızla değer kazanan YTL'de, bu yılın Ocak-Nisan döneminde tersine döndüğünü ortaya koydu.

DÖRT AYDA YÜZDE 11.8 DEĞER KAYBI

Merkez Bankası'nın tüketici fiyatlarını (TÜFE) baz alarak göre oluşturduğu 1995 temel yıllı reel kur endeksinin değeri Ocak-Nisan döneminde yüzde 11.8 düşerek 190.3'ten 167.8'e geriledi. Üretici fiyatları bazlı reel kur endeksi de aynı dönemde yüzde 8.1 düşerek 146.9'a geriledi.

YTL'nin döviz sepeti karşısındaki alım gücünü gösteren söz konusu endekslerin düşmesi YTL'nin değer kaybı, yükselmesi ise değerlenmesine işaret ediyor. Endeks değerlerinin 100'ün üzerinde olması YTL'nin başlangıç yılına göre döviz karşısında daha değerli, 100'ün altında olması ise daha değersiz olduğunu gösteriyor.

YTL HALA ÇOK DEĞERLİ

2001 yılında yaşanan Cumhuriyet tarihinin en ağır ekonomik krizinin ardından, "dip"ten dönen Türkiye ekonomisi, izleyen dönemde uygulanan programla toparlanma dönemine girerken, 2002 sonunda iktidara gelen tek parti hükümetinin sağladığı görece siyasi istikrar, yabancı sermayenin Türkiye'ye güvenini artırmıştı. Yüksek faizin de cazibesiyle 2003 başından itibaren başlayıp giderek artan sıcak para girişleri ve özellikle AB ile müzakerelerin başladığı 2005'ten itibaren rekor kıran doğrudan yabancı sermaye girişleri döviz kurlarında sürekli aşağı doğru iniş trendi başlatmıştı. YTL'de aşırı değerlenmeye yol açan bu gelişme ile Türkiye kesintisiz büyüme sürecine girerken, ucuz döviz nedeniyle yaşanan ithalat patlaması Türkiye ekonomisini yüksek cari açık sorunuyla karşı karşıya bırakmıştı.

2002 sonu ile 2007 sonu arasındaki beş yıllık dönemde YTL, dövizler karşısında yüzde 51.8 değerlendi.

Bu yıl dört ayda yaşanan yüzde 11.8'lik değer kaybına rağmen, YTL'nin döviz karşısındaki reel değeri Nisan 2008 sonu itibariyle 2002 sonundakinin yüzde 34 üzerinde kaldı.

ÜFE bazlı endekse göre de YTL'nin döviz karşısındaki değerinin 2002 sonundakinin yüzde 25 üzerinde olduğu belirlendi.

Başlangıç yılı olan 1995'e kıyasla ise YTL'nin TÜFE bazlı endekse göre yüzde 67.8, ÜFE bazlı endekse göre de yüzde 46.9 daha değerli olduğu belirlendi.

(ANKA)