İnsani gelişmede dünyanın neresindeyiz?

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programının (UNDP) ''Türkiye 2008 - İnsani Gelişme Raporu''na göre, Türkiye, genç işsiz oranında 177 ülke arasında 10'uncu sırada, eğitim endeksinde ise 104'üncü sırada bulunuyor.

UNDP'un Türkiye'ye ilişkin İnsani Gelişme Raporunda, sağlık, eğitim, bilgi ve düzgün bir yaşam standardı konularındaki ortalama başarının ölçüldüğü insani gelişim endeksine de yer verildi.

Değişik alanlarda bir ülkenin elde ettiği ilerlemenin küresel düzeyde değerlendirilmesini sağlayan insani gelişme endeksinde, Türkiye'nin 177 ülke arasındaki durumu da irdelendi.

Buna göre, Türkiye, sağlık alanındaki kamu harcamalarının gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı bakımından 41'inci, insani gelişme endeksinde 84'üncü, bilim, mühendislik, üretim ve inşaat dallarında okuyan yüksekokul öğrencilerinin toplam öğrencilere oranında 54'üncü sırada, gençliğin okur yazarlığında 66'ıncı sırada yer alıyor.Raporda, Türkiye'nin 177 ülke arasındaki konumu şu şekilde ifade ediliyor:

ÇEŞİTLİ TÜRKİYE'NİN GÖSTERGELER SIRASI

-Genç işsizlerin oranı 10
-Sağlık alanında kamu harcamaları (GSYH'ya oranı) 41
-İnternet kullanıcıları (1.000 kişiye düşen sayı) 52
-Bilim, mühendislik, üretim ve inşaat dallarında
okuyan yüksekokul öğrencilerinin toplamdaki payı 54
-Gençliğin okuryazarlık oranı 66
-Yükseköğretimde brüt okullaşma oranı 74
-Ortaöğretimde net okullaşma oranı 74
-İlk, orta ve yükseköğretimde, erkeklerde okullaşma oranı 77
-Gençliğin okullaşma oranı (kadınlarda) 78
-İnsani gelişme endeksi 84
-Gençliğin okur yazarlık oranı 85
-Eğitim endeksi 104
-Eğitim alanında kamu harcamaları (GSYH'nin yüzdesi) 105
-İlk, orta ve yükseköğretimde birleşik brüt okullaşma 108
-Yükseköğretimde brüt okullaşma oranı (kadın oranının
erkek oranına rasyosu) 109
-Ortaöğretimde brüt okullaşma oranı (kadınlarda) 110
-İlk, orta ve yükseköğretimde kadınlarda birleşik
brüt okullaşma oranı 115
-Ortaöğretimde brüt okullaşma oranı (kadın oranının
erkek oranına rasyosu) 138

YA KALİTE NE DURUMDA ?

Raporda, eğitimdeki kalite de ele alınıyor.Türkiye'de zorunlu eğitimin süresi uzamış bile olsa, bu durumun modern temel becerilerin kazanılmasını güvence altına almadığı vurgulanan raporda, 2001 yılında yapılan bir araştırmada, Türkiye'de 4. sınıf öğrencilerinin yüzde 42'sinin okur yazarlık derecesinin en alt seviyede olduğunun tespit edildiğine işaret ediliyor.

Çok fazla sayıda öğrencinin bazı asgari becerileri iyice öğrenemeden okullardan mezun olduğu kaydedilen raporda, şu görüşlere yer veriliyor:''Eğitimin ne ölçüde kişisel, sosyal ve gelişimsel yararlar sağladığı hayati önem taşıyor. Ancak birçok ülkede tüm çocuklara eğitim sağlayabilme çabası, eğitime ulaşma üzerinde odaklanırken, genellikle eğitimin kalitesine verilen önem göz ardı ediliyor.

Türkiye, bu ülkelerden birisi. UNESCO'nun hazırladığı Herkes İçin Eğitim Gelişme Endeksi Türkiye'yi 125 ülke arasında 77'inci sırada gösteriyor.Öğrencilerin hayat sorunlarıyla ilgili problemleri çözme başarılarına göre yapılan sıralamada da Türkiye, katılan 40 ülke arasından sondan 5'inci geldi. Bu da Türkiye'deki öğrencilerin çoğunluğunun değişik kaynaklardan edindikleri bilgileri sentez yaparak, birleştiremediklerini ortaya koyuyor.''

SEKTÖR İÇİNDE SEKTÖR

Raporda, Türkiye'deki özel dershanelerle ilgili bir değerlendirme de yapılıyor.

Ülkemizdeki dershaneleri ''sektör içinde sektör'' olarak niteleyen rapora göre, Türkiye'deki dershane sayısı son 23 yılda 23 kat artış gösterdi.

2006-2007 ders yılında dershane sayısı 4 bine yaklaşırken, genel lise sayısı 3 bin 690 ile bu sayının altında kaldı.

Özel dershanelerin, üçte birinin, 1 milyondan çok öğrencisi, Ankara, İstanbul ve İzmir'de toplanıyor. Özel dershanelerin ortalama yıllık ücreti kişi başına 1500 ile 3500 dolar arasında değişiyor.

Raporda, 2007 yılında 1,7 milyon adayın ÖSS sınavına girdiğine işaret edilerek, ''Fakat, açık öğretim ve eş dereceli okullar dahil üniversitelerin kontenjanı yalnızca 600 bin. Bu kadar yoğun rekabetin olduğu bir sınavın kendi sektörünü yaratması şüphesiz şaşırtıcı değil.

Fakat özel dershanelere talebi arttıran diğer önemli faktör, hem devlet hem özel okulların verdiği eğitimin kalitesine karşı güvensizlik'' deniliyor.

AA