Faiz düşerse artık cenneti de göremeyebiliriz

ABD Merkez Bankası faizini 0.75 puan daha indirerek yüzde 2.25'e düşürdü. Bu indirimi yaparken Fed, ekonomiyi şöyle değerlendirdi: "Son dönemde ekonomik faaliyetlerin zayıfladığına yönelik veriler arttı. Tüketici harcamaları yavaşladı ve istihdam gevşedi. Finansal piyasalar üzerindeki gerginlik arttı, kredi koşulları ağırlaştı ve konut sektöründeki durum kötüleşti. Bu durumun önümüzdeki birkaç çeyrekte de etkili olmasını bekliyoruz."

Faiz indirim etkisi
Zaten 1 puanlık indirim fiyatlandığı için, dün akşamki kararlar piyasalarda pozitif bir etki yaratmadı. Artık faiz indirimlerinin etkisi iyice azaldı. Çünkü faizleri düşürerek banka veya fon batışları önlenemiyor, mortgage taksitini ödeyemeyenlerin sorunu çözülemiyor.

Borsa düşüşüne geçit yok
Bu nedenle de faiz kararından sonra satışlar gelirken piyasaların toparlanmasını ABD Başkanı George Bush'un açıklaması sağladı. Bush'un "168 milyar dolarlık önlem paketi yetmezse ekonomiye yeniden destek oluruz" demesi üzerine Dow Endeksi yüzde 3.5, Nasdaq yüzde 4.2 yükseldi. Bu artışlar da son beş yılın en büyük günlük yükselişleri arasına girdi. Faiz indirimi yanına batan bir büyük bankanın kamu tarafından dolaylı kurtarılması ve Başkan'ın yeni destek sözü vermesi eklenince, piyasalar günü kurtardı. ABD borsaları uzun vadeli desteklerinin üzerinde seyretmeye devam etti. Bir yerde ABD'de piyasaların serbestçe hareket etmesine, fiyatların serbestçe oluşmasına geçit verilmedi. En azından şimdiye kadarki dalgalanma sürecinde ABD bunda kısmen başarılı oldu. Tabii bu durum, bundan sonra aynı başarıyı sürdüreceğinin garantisi değil. Biz, uzaktan, bunun gerekçesini Kasım 2008 Başkanlık seçimine bağlıyoruz.

Türkiye'nin faizi
ABD'de işe yaramayan faiz düşüşü acaba Türkiye'de işe yarar mı?
Bir gün sonra bizim Merkez Bankası da faiz kararını açıklıyor. Bu yazı ele alınırken henüz karar açıklanmamıştı. Ama faiz indirse de, bu aşamada bir getirisi ve pozitif etkisi olmayacak. Başkan Durmuş Yılmaz bir süre önce "Faizleri indirirsek önce cenneti yaşarız ama hemen sonra da cehennemi" demişti. Mevcut koşullarda en ideali durmak ve gelişmeleri beklemek diye düşünüyoruz.
Çünkü dış piyasalardaki kötüleşmeye yurt içinden siyasi riskin eklenmesi ile artık faiz düşüşlerinde bu cenneti bile göremeyebiliriz. Faizin birkaç puan düşürülmesi bile talebi canlandırabilir. Ama böyle yaparak tersine portföy şokunu tetiklemek mümkün.
Üstelik enerji fiyatları yüksek, küresel ısınma nedeniyle gıda fiyatları da yüksek seyrediyor. Cari açığımız yüksek ve bunun finansmanında zorlanabileceğimiz bir döneme giriyoruz. Bu dönemi faiz indirimi bir yana faiz artışı yapmadan atlatırsak hem şans hem de başarı olur.

Sonuç
"Tedbirini bırakma ki sen elden, takdirini eyler Allah güzelden"
Hüsni