Tersanelerde herkes birbirini suçladı, fatura ortada kaldı

Meclis İnsan Hakları Komisyonu, adı ölüm tersanelerine çıkan Tuzla'ya ilişkin raporunu tamamladı. 1985'ten bu yana 80 kişinin öldüğü Tuzla tersaneleri raporunda, taraflar faturayı birbirine çıkarıyor. Gemi Sanayicileri Derneği, işçileri çalışma esnasında vurdumduymazlıkla eleştiriyor ve ekliyor: "Kurallara uymayan işçiyi işten çıkardığımızda tehdit ediliyoruz." Sendikalar ise örgütlenemediklerini ve bu konuda karşılarına taşeronların çıktığını belirtiyor. Raporda, işçilerin çok kötü şartlarda çalıştıklarına dikkat çekilirken Meclis İnsan Hakları Komisyonu 'eğitim şart' dedi. İşte tarafların komisyona yaptığı yorumlar:

ÇALIŞANLAR
Bir göz odada 10 kişi kalıyor
Gurbetçi işçiler çok kötü şartlarda çalışıyor. Bir göz odada 10 kişi kalıyor. Bir tuvaleti 30 kişi kullanıyor. Her işçi 125 lira kira ödüyor. İş kazasında yaşamını yitiren G.A'nın kardeşi T.K. ise şunları söylüyor: "Ağabeyim için 'Kalp krizinden öldü' denildi. Otopside elektrik çarpmasına bağlı kalp durması olduğu ortaya çıktı. Ağabeyim elektrik personelinin elektrik eldiveni ve ayakkabılarının olması gerektiğini biliyordu. Malzeme verilmediğini söylüyordu."

SANAYİCİ
İşçiler vurdumduymaz baret bile zorla giyiyor
GEMİ İNŞA SANAYİCİLERİ BİRLİĞİ (GİSBİR): Son zamanlarda şanssızlık eseri ölümler peş peşe geldi. Bu risk oranını taşıyan sektörlerde iş kazalarını sıfıra indirmek mümkün değil. Kazalarda işçilerin de sorumluluğu var. Bazıları baret takmıyor, yüksekte emniyet kemeri kullanılmıyor. İçilmemesi gereken yerde sigara içiliyor. Tersanede çalışan sayısı bin 500'den 35 bine çıktı.
GEMI SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (GESAD): Taşeronluk işçi simsarlığı anlamına geliyor. Eğitimsiz işçi çalıştırmıyoruz. İş kazaları çarpıtılıyor. Taşeronlaşma yasak değil. Taşeronlar, baret, tulum, emniyet kemerini sağlıyor. Sektör dışarıdan çok iyi görülüyor, ama tersanelerin durumu içler acısı. İşçiler de çalışma esnasında vurdumduymaz olabiliyor. Bazen baret bile zorla giyiyor. Baret takmayan işçiye ihtar verildiğinde, uyarıldığında işçiler tarafından tehdit ediliyoruz. İş kazalarının çoğu taşeronlarda çalışıyor. Bir işçi günde 7.5 saat çalışıyor.

SENDİKALAR
Taşeron işçi 'İş buldum, sendika neyime?' diyor
DOKGEMİ-İŞ SENDİKASI: Taşeron çalışanları sendikaya davet ettiğimizde "Ben sigortalı bir iş bulmuşum sendika benim neyime?" diyor. Bazı işçiler köyden getiriliyor. Tuzla'da bu halde olanların oranı yüzde 99. Taşeronlara çekidüzen verilmeli.
LİMTER-İŞ SENDİKASI: Kazaların önemli kısmı elektrik ve cisim çarpması, patlama ve düşme kaynaklı. Götürücü olarak tabir edilen alt taşeronlarda sigortasız çalışma yaygın. İş kazalarıyla birlikte fazla çalıştırılmadıkları konusunda imza attırıldı. İşçilerin örgütlenmesi zor. Hemen işten atılıyorlar.

KOMİSYON
Şikayetler için bölgede resmi birim oluşturulmalı
İnsan Hakları Komisyonu'nun raporunda eğitimin önemine değinildi ve şu öneriler sıralandı:
* Mesleki eğitim kurumları oluşturulmalı.
* Tersanelerde çalışan işçilere çalışmalarından doğan hakları hakkında bilgi verilmeli, şikâyetleri ile ilgili başvurular kabul edilmeli ve izlemek üzere bölgede resmi bir birim oluşturulmalı.
* Tersaneler bölgesinde iş durdurma , ceza verme, işçiyi çalışmaktan alıkoyma gibi yetkisi olan ve belirli periyotlarla ilgili bakanlığa bilgi veren denetim biri kurulmalı.