Yeşil kart kalkacak, sağlık giderinin 160 YTL'si karşılanacak

1 Yeşil Kart uygulaması kalkıyor mu?

* Yeşil kart düzenlemesi kalkacak. Yeşil kartlılar yerine aylık net geliri asgari ücretin 1/3'üne kadar olanlar (160 YTL) için devlet sağlık giderlerini ödeyecek. Bu bir anlamda kapsamın daralması anlamına geliyor. Eskiden sağlık giderleri devlet tarafından karşılanan ve milyonlar ile ifade edilen yoksul vatandaşlar için sağlık hakkı ortadan kalkacak.

2 Genel Sağlık Sigortası (GSS) yasalaşınca özel hastanelerden ücretsiz yararlanılacak mı?

* GSS çıkınca, Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşme yapmış özel hastanelerden yararlanabileceksiniz. Getirilen ilk düzenlemede sözleşmeli sağlık tesislerinin otelcilik hizmeti dışında ek ücret alamayacakları vardı. Ancak hükümet bunun çok maliyetli olacağını düşündü ki bundan vazgeçti. Düzenlemede özel hastaneler, hastalardan hizmet bedellerinin yüzde 20'sini katkı payı olarak alacak. Yatarak tedavide katılım payı yüzde 1 olacak.

3 Kıdem Tazminatı Fonu'na işveren gerçek ücretin altında bir ücretten prim yatırırsa kaybımızı kim telafi edecek?

* Kıdem tazminatı fonu konusunda hükümetin vermiş olduğu kesin bir karar yok. Ancak yapılan düzenlemeye göre, işveren gerçek ücret yerine daha düşük ücret üzerinden bir tutarı esas alırsa çalışanlar için kayıp gerçekleşir. Bu nedenle fonun denetim ve yönetiminin çok önemli. Fon yönetiminde işçi ve işveren konfederasyonu temsilcilerine yer verilecek olması bu açıdan önemlidir.

4 Emekli olabilmek için 9 bin gün prim ödeme koşulu çok değil mi? Emekli olamayacak mıyız?

* Çıkarılacak sosyal güvenlik yasasının en sıkıntılı konusu prim ödeme gün sayıları. Bu noktada temel yanlışlık ülkemizde bu kadar kayıtdışılık varken, işsizlik çığ gibi büyümüşken insanların nasıl bu 9000 günü toplayacakları konusu. Özellikle mevsimlik işçilerin emekli olmaları bu düzenleme ile hayal. 9000 gün prim ödeme süresi ile birlikte kayıtdışılık daha da artacaktır. Nasılsa emekli olamam diyecek birçok çalışan kayıtdışı kalmaya razı olacak. İşsizlik ve kayıtdışılık sırf bu düzenlemeden dolayı daha da artacak.

5 İstihdam Paketi'nde çalışan kadınlara bazı haklar sağlandığı söyleniyor. Doğru mu?

* Paketin ilk halinde bazı avantajlar sıralanıyordu. Ancak gelinen noktada bu hakların geriye alındığını görüyoruz. Çalışan annelere "kreş yardımı" getiriliyordu. Bunun ek maliyeti 550 milyon YTL hesaplanınca vazgeçildi. İşverenler 150 kadın çalışan üzerindeki işyerlerinde kreş açmak yerine 0-5 yaş arasındaki çocuklar için özel kreşlerle anlaşabilecek.

6 Kıdem tazminatı fonu uygulamaya girerse, adımıza işverence yatırılan primleri sadece işten çıkarılma durumunda mı alacağız?

* Mevcut uygulamada kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işverenin haksız bir sebeple işten çıkarması gerekiyor. Bu fon uygulaması yürürlüğe girerse, 10 yılını fonda dolduran herkes işten çıkarılmadan kendi isteğiyle işten ayrılıp kıdem tazminatını alabilecek.