Tüketicinin zaferi

İstanbul 5. Tüketici Mahkemesi, ilk kullanımdan 1 ay sonra aracın şanzımanında arıza oluştuğu ve garanti kapsamında elektronik kontrol ünitesi 3 kez kez değiştirildiği gerekçesiyle şikayete konu otomobilin ''ayıplı mal'' kategorisinde olduğuna karar vererek, iade edilmesine ve bedelinin faiziyle birlikte sahibine ödenmesine hükmetti.

2004 model yarı otomatik otomobili 22 Haziran 2004 tarihinde 23 bin 74 YTL'ye alan Sabahat Tiryaki, alım tarihinden 1 ay sonra şanzımanda meydana gelen arıza sebebiyle yetkili servise müracaat etti. Tiryaki, araç seyir halinde viteste iken gaza basıldığında motordan, boşta iken gaza basıyormuş gibi ses çıktığı için yetkili servisten bu arızanın giderilmesini talep etti.

Tiryaki, daha sonra 1000 kilometre bakımı için gittiğinde, arızanın devam ettiğini yetkili servisteki görevlilere bildirdi. Ancak görevliler yaptıkları test sürüşünde herhangi bir arıza tespiti yapamadıkları gerekçesiyle herhangi parça değişimi yapmadan aracı teslim ettiler.''Araç seyir halinde iken 5. vitesten birden 3. veya 2. vitese düşmeye devam ettiği'' şikayetiyle aracını tekrar servise götürmek zorunda kalan
Tiryaki, yine arızaya rastlanmadığı cevabını aldı.

Bundan sonra Tiryaki, hareket halinde iken vitesin birden boş konuma geçerek aracının durduğu ve bu nedenle kaza yaparak aracın hasar gördüğünü belirterek, yeniden servise müracaat etti. Ancak araç, bu kez de dijital göstergelerde arıza göstermediği gerekçesiyle herhangi bir bakım yapılmadan sahibine teslim edildi.

OTOMATİK KONTROL ÜNİTESİ DEĞİŞTİRİLDİ

Sabahat Tiryaki, son olarak, aracının hareket halindeyken yol ortasında motorunun durması şikayetiyle yetkili servise götürdüğünde, yetkililer
tarafından kendisine araçta arıza tespit edildiği söylendi ve otomatik kontrol ünitesi tamamen değiştirildi.Otomatik kontrol ünitesinin değiştirilmesine rağmen benzer arızaların devam ettiğini belirten Tiryaki'nin başvurusu üzerine, aracı bir mühendis tarafından kontrol edildi ve mühendis otomatik kontrol ünitesinin tekrar değiştirilmesine karar verdi.Ancak araçta aynı arızanın tekrarlaması üzerine tekrar servise götürülerek otomatik kontrol ünitesi yetkili servis tarafından 3. kez değiştirildi.

DAVA DİLEKÇESİ

Bu değişime rağmen araçla ilgili şikayetlerin devam etmesi üzerine Sabahat Tiryaki, ''ayıplı mal'' olduğu gerekçesiyle aracının değiştirilmesi'' istemiyle otomobili satın aldığı şirket hakkında İstanbul 5. Tüketici Mahkemesinde dava açtı.Tiryakinin avukatı Yahya Yeşiloğlu aracılığıyla hazırlanan dava dilekçesinde, davalı şirketin, hatalı ve kusurlu imal edilen araç sattığı ileri sürüldü.

Tiryaki'nin 1 yaşında çocuğu bulunduğu ancak çocuğuyla birlikte araca binemediği ifade edilen dilekçede, ''aracın sürekli arıza yapması, yol
ortasında durması, birden bire hızını keserek durması ve trafikte arkadan gelen araçların da ani durmalarına sebep olması yüzünden Tiryaki'de araca binme fobisi oluştuğu'' bildirildi.Dilekçede, Tiryaki'nin çocuğuyla hiç binmediği gibi kendisinin de zorunlu olmadıkça aracını kullanmadığı vurgulandı.

Sabahat Tiryaki'ye hatalı ve kusurlu araç satıldığı iddia edilen dilekçede, aracın değiştirilmesine, bu mümkün değilse davacının ödediği
23 bin 74 YTL'lik bedelin, ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faiziyle iade edilmesi istendi.

DAVALI ŞİRKETİN İTİRAZ DİLEKÇESİ

Davalı şirketin avukatı tarafından mahkemeye sunulan itiraz dilekçesinde ise araçta imalat hatası olmadığı, aracın herhangi bir ayıbının bulunmadığı belirtilerek, araç sahibinin şikayetlerinin ücretsiz tamir hakkı çerçevesinde giderildiği savunuldu.İtiraz dilekçesinde, araç değişikliği talebinde bulunulamayacağı ve araç değişimini gerektiren şartların oluşmadığı öne sürüldü. Davacının onarım hakkını tercih ettiği ve arızanın 2'den fazla tekrar etmediğine dikkat çekilen dilekçede, bu nedenlerle talebin dayanaksız olduğu ve davanın haksız açıldığı için reddedilmesi gerektiği kaydedildi.

BİLİRKİŞİ RAPORU

İstanbul 5. Tüketici Mahkemesi Hakimi Sevtap Kaya'nın talebi üzerine, arızalı otomobili bilirkişi olarak inceleyen İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Otomotiv Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Turgut Özaktaş, Prof. Dr. Murat Ereke ve Prof. Dr. Ertuğrul Arslan'ın hazırladığı raporda, dava konusu aracın garanti süresi içerisinde şanzıman arızası nedeniyle 3 kere şanzıman elektronik kontrol ünitesinin yetkili servis tarafından yasal onarım süresi içerisinde değiştirilmiş olduğunun anlaşıldığı belirtildi.

Arızaların kullanma hatasından kaynaklanmadığı, elektronik kontrol ünitesindeki imalat ya da yazılım sorunlarından kaynaklandığına işaret
edilen raporda, ancak araçtaki arızanın onarıldığı ve inceleme tarihinden itibaren kullanılır durumda olduğu kaydedildi.Raporda, ''3 kere ECU gibi önemli bir komponentin (parçası) değiştirilmesini gerektiren arıza her ne kadar maldan yararlanması önemli ölçüde azaltacak ya da ortadan kaldıracak nitelikte bir arıza ya da kusur olmasa da kısa sürede periyodik olarak aynı arızanın tekrarlanması, tahsis ve kullanım amacı bakımında değerini ve tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan maddi ve ekonomik bir eksiklik olarak sayılması gerektiği sonucuna varılmıştır'' denildi.

KARAR

Mahkemenin gerekçeli kararında, tüm deliller ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde, araçta meydana gelen arızaların garanti süresi içinde iken ortaya çıktığı ve dava konusu aracın şanzıman elektronik kontrol ünitesinde meydana gelen arızalar nedeniyle garanti süresi içinde 3 kez yetkili servise başvurduğu ve aynı arızanın 2'den fazla tekrar ettiğinin anlaşıldığı belirtildi.

Kararda, bu durumda aracın, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un 4. maddesinde ''vaat edilen veya standardında tespit edilen nitelik veya niceliğine aykırı olan ya da tahsis ve kullanım amacı bakımından değerini azaltan ekonomik eksiklikler içeren mallar'' şeklinde tanımlanan ''ayıplı mal'' tanımlaması kapsamında değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı.Hakim, dava konusu 2004 model aracın davalı şirkete iade edilerek bedeli olan 23 bin 74 YTL'nin iade tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacı Sabahat Tiryaki'ye verilmesine hükmetti.

AA