Kocam beni aldattı yinede ona böbreğimi vereyimmi?

Memorial Hastanesi Organ Nakli Merkezi Uzman Doktoru Doç. Dr. Burak Koçak, eşlerin nasıl organ kardeşi olduğuna dair sorularımızı yanıtladı:

* Sadece mutlu çiftler mi birbirlerinin hayatını kurtarır? Aslında ondan boşanmak istemesine rağmen, eşine organ bağışlayan birini gördünüz mü hiç?
Hastalık süreci insanları birbirine bağlıyor. Mesele hayat kurtarmak olunca, diğer problemler arka plana itiliyor. Sonra da eski sorunlar kolay kolay hatırlanmıyor. Eğer çiftler birbirlerine çok aşıksa en ufak bir tereddüt duymadan, "Ben eşime organımı veririm" diyorlar. Ama bir hastam olmuştu. Eşi onu aldatmış, başka biriyle birlikte olmuş ve evlilik dışı ilişkisini sürdürüyordu. Kadın yalnız yaşıyordu. Kadının ihtiyacı olduğunda eşi bütün bu yaşananlara rağmen geldi ve ona böbreğini verdi.

* Canlıdan canlıya organ naklinde kadınlar mı, yoksa erkekler mi organlarını eşlerine daha kolay veriyor?
Türkiye'de kadınlar hiç tereddüt etmiyor. Kocalarının organ nakline ihtiyacı olduğunda hemen, "Ben veririm" diyorlar. Organ naklinde en önemli verici anneler. Daha sonra ise eşler. Evlilik yıllardır sürüyorsa hiç sorun olmuyor ama yeni evli çiftler bu durumla karşılaştıklarında tereddütler yaşanıyor. Kadınlar, "Ama ben anne olmak istiyorum' diyebiliyor. Onlara tek böbrekle de anne olunabileceğini anlatıyoruz.

ANNELER DAHA FEDAKAR

* Sizce erkekler biraz korkak mı? Yoksa kadınlar mı çok fazla fedakar?
Türk erkekleri böbreklerini çok seviyor. Kadınlar çok fedakar ama erkekler de biraz daha az cesaretli. Çocukları söz konusu olunca anneler hiç tereddüt etmiyor ama babalar biraz daha geri planda kalıyor.

* Karı-kocalara birbirlerine organlarını vermelerini nasıl teklif ediyorsunuz? Eşlerden biri vermek istemezse, evlilik bundan kötü etkilenmez mi?
Önce eşlerle konuşuyoruz. Onlara böbrek naklinde kan ve doku uyumunun artık önemli olmadığını, karı-kocaların da birbirlerine organ verebileceğini anlatıyoruz. O durumda zaten istekli olan eşler hemen, "Ben verici olabilirim" diyor. Ses çıkmıyorsa, tereddüt var demektir. Biz asla zorlayıcı olamayız. Ancak durum kritikse, eşlerle ayrı ayrı da konuşuyoruz. Hastayla aynı odada olduklarında organlarını vereceklerini söyleyen hasta yakınları, onlarla ayrı odalarda bir araya geldiğimizde, "Ben aslında organımı vermek istemiyorum" diyebiliyor. Biz de tıbbi bir neden ortaya atıyor ve organ naklini engelliyoruz. Dünyada da bu sorun böyle gideriliyor. Bir kere hastalarımdan birinin karısı baş başayken bana, 'Eşim beni aldatıyor. Ona organımı vermek istemiyorum" dedi. Biz de hastaya eşinin damarlarında organ nakline engel teşkil eden bir sorun olduğunu söyleyip konuyu kapattık. Bu dönemde evliliğin bozulmaması için dengelere bakmak şart.

BORÇ YOK!

* İnsanın hayatını kurtaran eşine karşı bu kadar borçlu olması, o evliliğin sağlıklı yürümesini engellemez mi?
Zannetmiyorum. Nakil yaptığımız insanlar o kadar çok şey paylaşmış oluyorlar ki bu en önemli şey olmuyor. Kendini borçlu hisseden bir insan görmedim. Tekrar kontrole geldiklerinde, bu çiftleri mutlu görüyorum.

* Organ nakli eşleri zincirle birbirine bağlamak anlamına gelmiyor mu? Nakilden sonra boşanmaları herhalde pek mümkün olmuyordur?
Hayatta en çok sevdiğinizi düşündüğünüz ve öyle söylediğiniz bir insan hasta oluyor ve siz ona bir organınızı vererek hayatını kurtarıyorsunuz. İnsan, bunu yapmayanlara karşı bir kırgınlık duyabilir. Organ nakli, 'Ben her zaman seni sevdiğimi söylemiştim. İşte ispatı' demektir benceAralarında bu kadar özel bir paylaşım olan çiftlerin ayrılacağını hiç düşünmüyorum.

* Hiç kendisine organını veren eşinden boşanmak isteyen birini gördünüz mü?
Bu nedenden boşanan bir çifti bugüne kadar hiç görmedim. Hatta Amerika'da çalışırken, sevgililerine böbreklerini veren kadın ve erkeklerle karşılaştım. Bu insanlar organ bağışında bulunurken, 'İleride ayrılır mıyız' diye düşünmüyorlardı.

HİÇ TEREDDÜT ETMEM!

* Siz kendi eşinize organınızı verir misiniz?
Hem de hiç düşünmeden veririm. Bu konuda en ufak bir tereddütüm dahi olamaz. Zaten eşime organ lazım olduğunda, önce ben aday olurum. İnsanın her gün beraber uyuduğu bir insana yardım edebileceğini bilirken bunu yapmaması, bana çok ters geliyor.

* Bir gün ihtiyacınız olursa eşinizin organını alır mısınız?
O daha zor olur ama yine de alırım. Onun böbreğini almamam bir süre sonra ölmeme yol açacaksa, alırım. Kötü ve kısa bir hayatımız olacağına, eşimle sağlıklı ve uzun bir hayat sürmeyi tercih ederim.