Yeşil kartı kaptırmamak için sigortalı çalışmayı bıraktılar

Sibirya Soğukları'nın yaşandığı bu günlerde Anadolu çalışmamız için Doğu Anadolu'daydık. Yeşil kart gerçeğinin istihdamı, üretimi nasıl olumsuz etkilediğine Bitlis'te tanık olduk. Sağlık yardımının yanı sıra yeşil kart referansıyla devletten kolayca sağlanan para, erzak ve kömür desteklerini sürdürmek için asgari ücret bir yana daha üstünde bir ücretle bile sigortalı çalışmayı kabul etmeyen, sigortasız çalışmayı yeğleyenlerin varlığına tanık olduk.

LOKUM İMALATI İLE BAŞLADI
Bunun altında, işsiz kalma korkusuyla yeşil kart kazanımlarını kaybetmemek kadar hazır yardımların insanları tembelliğe itme olgusunun da yattığını öğrendik. Bu tespitleri, Bitlis'in, vergi mükellefi sayısı şehir merkezinden bile fazla olan ilçesi Tatvan'ın Ticaret Sanayi Odası Genel Sekreteri Rahime Yılmaz Acet'ten dinledikten sonra Tatvan'daki Best Şekerleme'nin kapısını çaldık. Best, Bitlis ilinin ender imalat tesislerinden biri. 2 bin metrekare kapalı alana sahip modern fabrikanın yıllık 150 ton helva, tahin, pekmez ve reçel, bin ton süt ürünleri imalatı kapasitesi var. Lokum imalatı ile 1999 yılında temeli atılan şirketin Genel Müdürü Bilal Dağdağan, hammadde, enerji, kalifiye eleman sorunlarından yakınıyor. Sözü Dağdağan'a bırakalım:

YEŞİL KART TEMBELLİĞE İTİYOR
"Günde 5-6 kez elektrikler kesiliyor. Bu elektrik sorunu ve kalifiye eleman sıkıntısı ile Doğu'da sanayi başarılı olamaz. Isınma giderimiz yüksek. İşsizlik ordusu var ama belki iyiniyetle düşünülmüş olan yeşil kart uygulaması insanları tembelliğe itmiş. İnsanları üretimden uzaklaştırarak kötülük yapıyor. Yeşil kartla sadece ücretsiz sağlık yardımından yararlanmıyor, o kartla para, gıda, yakacak yardımı da alıyor. 'Yeşil kartım var, sigorta yapma' diyor. Emekliliği değil, günü kurtarmayı düşünüyor. Kalorifer kazanı ateşleyicisi arıyordum, 550 YTL ücret, 3 öğün yemek ve 200 kilo kömür verecektim. Bir genç geldi; 'Sigorta yaparsan işe girmem. Yeşil kartlıyım. Sigorta primini maaşıma ekle' dedi."

İLİN KÜNYESİ
Bitlis
Nüfus: 388.678
Kişi başı gelir: 552 YTL
Yeşil kart oranı: % 27.72