''Hem izlerim hem şikayet ederim''

İzleyiciler, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) İletişim Merkezini, geçen yıl, en fazla yerli dizileri şikayet etmek için aradı. Dizilerdeki şiddet ile sigara ve alkol kullanımı görüntülerinin fazla olması, şikayetçi olunan konuların başında geliyor.

2007 yılında, RTÜK'ün 444 1 178 numaralı iletişim merkezine, vatandaşlardan rekor düzeyle başvuru geldi.Buna göre, 26 bin 845 başvuruyla en fazla diziler şikayet edildi. Dizileri, 20 bin 135 şikayetle reklam kuşakları, 12 bin 229 şikayet başvurusuyla da ''direnç yarışmaları'' izledi.

Dördüncü sırada ise 9 bin 646 şikayetle haber bültenleri yer aldı. Magazin programlarıyla ilgili de 6 bin 24 şikayet yapıldı.

RTÜK yetkilileri, en fazla izlenen ve en fazla şikayet edilen programlar olması nedeniyle vatandaşların dizilerle ilgili, ''hem izlerim hem şikayet ederim'' şeklinde görüş ortaya koyduğunu bildirdiler.

KUŞAK PROGRAMLARINA ŞİKAYETLER AZALDI

Öte yandan, kuşak programlarıyla ilgili şikayetlerde 2007 yılında düşüş yaşandığı bildirildi. RTÜK'ün bu programlarla ilgili kararlı takibi ve hassasiyeti nedeniyle 2006'da 19 bin 245 olan şikayet sayısının geçen yıl yüzde 52,3 azalarak 9 bin 173'e düştüğü belirtildi.

Yarışmalarla ilgili şikayetler de 2006 yılına göre yüzde 58,9 azalma görüldü. Geçen yıl, yarışma programları için 3 bin 183 şikayet telefonu geldi. Bu sayı 2006'da 7 bin 748 idi.

''TOPLUMUN AİLE YAPISINA UYMUYOR''

RTÜK iletişim merkezine gelen telefonlarda, vatandaşların, yerli dizilerle ilgili en fazla şu konularda şikayetçi oldukları görüldü:
-Şiddet içerikli görüntülere yer verilmesi.
-Çocukların izleyeceği saatlerde yayımlanan programlarda, toplumun yapısına uymayan aile ilişkileri sunulması.
-Alkol ve sigara kullanılan sahnelere çok fazla yer verilmesi.
-Bölgesel kültürlere dayalı mesajlar olması.
-Gençler için hazırlandığı belirtilen okul dizilerinde şiddete yer verilmesi ve eğitim açısından sakıncalı sahnelerin yer alması.
-Sihir ve büyü içerikli dizilerin çocukların ruhsal dengelerini bozması.
-Silah kullanımının yaygın olarak gösterilmesi.

''REKLAMLARDA CİNSELLİK VAR''

Reklamlarda ise daha çok içerik ve zamanlamadan şikayetçi oldu. Özellikle fındık, parfüm, jilet, prezervatif, dondurma, içecek ve giyim reklamlarında cinsel içerikli görüntülere yer verilmesinden rahatsız olduklarını belirten vatandaşlar, bu tarz reklamların çok fazla izlenen dizi ve filmlerin arasında gösterildiğini, bu nedenle toplu izleme sırasında ''mahcup duruma düştüklerini'' dile getirdiler.

Şikayetlerde, ''programın izlenmesini zorlaştıran alt yazı, çerçeve ve bant reklamdan'' rahatsızlık da öne çıktı.

Ayrıca, çocukların, kendilerinin kullanmayacakları ürün reklamlarında bile gösterilmesi, vatandaşlarca uygun bulunmuyor. Vatandaşlar, çocuk bezi reklamlarının da çocukların gelişimini olumsuz etkilediğini düşünüyor.

İzleyicilerin en fazla şikayet ettiği diğer konulardan biri de haber ve haber programlarının reklamlarla bölünmesi.

Halkın reklamlarla ilgili diğer şikayetleri ise şöyle:

-Şans oyunları reklamlarının çocuk ve gençlere kötü örnek olması.
-Türkçenin kötü kullanılması ve yabancı sözcüklere fazla yer verilmesi.
-Şiddete özendirecek kuru sıkı silah reklamının topluma ve çocuklarımıza kötü örnek olması.
-Gerçeğe uygun olmayan, halkı yanlış yönlendiren reklamların yayımlanması.
-İnsanların aşırı tüketime yönlendirilmesi.

HABERLER, EN FAZLA SEÇİM DÖNEMİNDE ŞİKAYET EDİLDİ

RTÜK İletişim Merkezine, haber bültenleriyle ilgili şikayetin, en fazla cumhurbaşkanı seçimi ve genel seçim döneminde yapıldığı bildirildi.Şikayetlerde, yayınlarda ''ülke bütünlüğünün bozulduğu, siyasi parti propagandası ve taraflı yayın yapıldığı'' belirtildi.

Vatandaşlar, cumhurbaşkanı seçimi nedeniyle verilen haberlerde, zaman zaman taraflı davranıldığını ifade ettiler.

Haber bültenleriyle ilgili diğer şikayetler işe şöyle oldu:
-Ülke insanları tarafından takdir edilen kişi ve kurumlar hakkında yapılan yorumlarda taraflı davranılması.
-Haber bültenlerinin magazin programı haline getirilmesi.
-Haberlerde reklamlara yer verilmesi.
-Özellikle trafik kazalarında, polisiye olaylarda ve şiddet olaylarında yaralı ve ölü insanların görüntülerinin açıkça (perdeleme yapılmaksızın) yayımlanması.
-Şiddet sahnelerine yer verilmesi.

KUŞAK PROGRAMLARI

Kuşak programlarıyla ilgili şikayetler ise 6 başlık altında toplandı.Buna göre, ''toplumun bazı kesimlerinin sanatçı olarak nitelendirdiği kişilerin özel hayatlarının ve özellikle de cinsel yaşamlarının gözler önüne serildiği, sadece iki kişi arasında yaşanması gereken özel durumların bütün halka gösterildiği ve bunun genellikle kavgalarla ekranlara yansıtıldığı, toplumsal değerler dikkate alınmadan nikahsız beraberliklerin anlatıldığı ve bunun, çocuk ve gençlere kötü örnek olacak şekilde, iyi bir durum gibi sunulduğu'' yönünde şikayetler geldi.

Ayrıca şikayetlerde, ''sunucu ve katılımcıların, giyimleri konusunda dikkatsiz davrandığı ve çok açık kıyafetlerle ekrana çıktığı, sunucuların hükmeder tarzda veya şımarık davrandığı, cinselliğin çok fazla işlendiği ve bunun, özellikle çocukların izleyebileceği saatlerde yayımlandığı'' belirtildi.

MAGAZİN PROGRAMLARI

İzleyicilerin, magazin programlarıyla ilgili şikayetleri de şöyle sıralandı:
-Bazı sanatçıların kendi aralarındaki kavganın ekranlar aracılığı ile duyurulması.
-Programda yer verilen konuların, hem aynı program içinde tekrarlanması, hem de her kanalda aynı görüntülerin yer alması.
-Geleneklere aykırı davranışlar sergilenmesi, alkol ve sigara kullanılan ortamlara ilişkin görüntülerin yayımlanması.
-Sunucuların ve katılan sanatçıların kıyafetlerinin çok açık olması.
-Sanatçı kimliğindeki kişilerin özel hayatlarının, çocuk ve gençlere kötü örnek olacak biçimde gözler önüne serilmesi.
-Türkçenin güzel ve doğru kullanımına dikkat edilmemesi.

(AA)