Hemşireyim. Geçenlerde üst kattaki komşum, yaşlı babasının enjeksiyonunu yapmam için benden yardım istedi, "Olur" dedim. Ancak gittiğimde, tek kullanımlık enjektörün ambalajının eskimiş ve kenarından yırtılmış olduğunu gördüm. "Bununla enjeksiyon yapamam, hastanız mikrop alabilir" deyince "Bu vakitte yenisini nasıl bulacağız, sen yap, sorumluluk bize ait" deyip, ısrar ettiler. Bir sorun olursa sorumluluk kime aittir? PELİN C.
Steril yani mikroplardan arındırılmış olmayan bir enjektör ile hastaya enjeksiyon yapıldığında, hastada ölüme kadar giden enfeksiyonlar ve sepsis kan yoluyla tüm vücuda yayılan ağır enfeksiyon gelişebilir. Böyle bir sonuçtan, hukuken enjeksiyonu yapan kişi sorumlu tutulur. Hasta yakınlarının 'sorumluluğu üstlenmesi' sizi kurtarmaz. Çünkü, kimse hukuka uygun olmayan bir müdahaleye tabi tutulamaz. Kişinin kendisinin buna rıza göstermesi, böyle bir muameleyi meşru kılmaz. Örneğin kendisine uyuşturucu madde veya ölmek için ilaç zerk edilmesini isteyen bir kişinin, isteğini yerine getiremezsiniz.
HASTANIN ONAYI YOK Kaldı ki sizin olayınızda, hastanın kendisinden bir onay alınmış değildir. Hasta yakınlarının o anda açık bir eczane arayıp, enjektör bulmaktan kaçınmalarından dolayı 'bir şey olmaz, olsa da sorun değil, biz davacı olmayız' tarzındaki yaklaşımları ne etik ne de hukukidir. Hasta ve yakınlarının hekim ve diğer sağlık çalışanlarına karşı tavır ve davranışları tıbbi müdahale öncesinde ve sonrasında; tıbbi müdahalenin olumlu veya olumsuz sonuçlanması durumlarında çok değişebilir. Sağlık çalışanları onların sözüne güvenerek ya da hatırlarını kıramayıp baskı altında kalarak tıp bilimine, meslek etiğine ve hukuka uymayan yanlış işler yapmamalıdırlar. Uygunsuz bir müdahaleden kaynaklanan olumsuz sonuçlar, hasta yakınlarının tavrını değiştirebilir. Size verdikleri sözü unutabilirler. Veya hastanın diğer varisleri farklı düşünebilir. Sonradan ah-vah etmektense, baştan doğru tavır ve kararlı duruş göstermek çok daha güvenlidir.
ÖNCE ZARAR VERME Acil bir durum, hayati bir tehlike söz konusu ise beklemek olası değilse, müdahale etmediğimizde hasta kaybedilecek veya kalıcı bir sakatlık oluşacak ise, bu durumda bazı riskleri göze alarak, her koşulda acil müdahaleyi yapmak gerekebilir. Ancak bu istisnai bir durumdur. Tıpta ilk öğretilen kavramlardan biri 'önce zarar verme' özdeyişidir. Tıbbi girişimler, hastaya yarar sağlamak amacıyla yapılır. Ancak, her tıbbi girişimin hastaya zarar verme potansiyeli vardır. Yapacağımız enjeksiyonla hastaya bir fayda sağlamayı amaçlarken, zarar vermeyeceğimizden emin olmalıyız.
Yayın tarihi: 7 Ocak 2008, Pazartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/01/07/gny/haber,7948A112EFA4464FA4D24C3440B09B44.html
Tüm hakları saklıdır.