Satranca kim sponsor olur? (1)

Satranca sponsor olmak aslında çok kolay. Hem kurumların sosyal sorumluluklarını yerine getirebilecekleri hem de olabilecek en ucuz spor sponsorluğu satranç. Tabii dünyada bile satranç yeterince profesyonel değil ve oyunun kendi içindeki değeri ancak belli seviyeden sonra anlaşılabilse de satranca sponsor olmanın getirileri götürdüklerine göre çok fazla... Türkiye İş Bankası'nın sponsorluğuna gelecek hafta detaylı değineceğim için bu hafta dünyadaki duruma göz atalım. Yine de Sports Marketing dergisinin ocak sayısına göre; "İş Bankası-Satranç Federasyonu işbirliği, dünyadaki en büyük spor sponsorluğu projelerinden birisi," diye kısa bir not düşeyim. Dünyada ise belli başlı turnuvaların sponsorları olsa da sürekli sponsorluk şu anda yok. Yine de geçmişte, Bessel Kok gibi isimlerin çabalarıyla önemli sponsorlar bulundu. Intel ve IBM gibi tanınmış firmalar, satrançla anıldı, ancak dünya şampiyonluğundaki krizle birlikte sponsorlar satrançtan uzak durdu. Son yıllarda ise iyiye gidiş var. Wijk aan Zee Turnuvası'nın sponsoru, Avrupa'nın büyük çelik üreticilerinden Corus. Bu elit turnuvada, sekiz yıldır yaklaşık yarım milyon avro harcadılar. A grubunda ortalama bir oyuncu (2700- 2750 arası ratingde!) sadece turnuvaya katıldığı için 15- 20 bin avro alıyor. Hindistan ve Azerbaycan gibi ülkelerde sporcular bireysel olarak, sponsorluk alıyor. Rusya'da Aeroflot, Pepsi gibi büyük sponsorlar var. ABD'de de sponsorlar satranca büyük destek veriyor. Satrancın dünyadaki en büyük sponsoru, Rusya'nın hatta dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi Gazprom. Dünya Kupası, Rusya Şampiyonası, Adaylar Maçları ve 2007'de Rusya'da yapılmış tüm önemli turnuvalar, Gazprom'un sponsorluğuyla yapıldı. Gazprom'un büyüklüğü konusunda bazı bilgiler şöyle: Hisse değeri itibarıyla dünyanın en büyük üçüncü şirketi Gazprom, dünyadaki doğalgaz rezervlerinin yüzde 16'sına sahip. Rusya'nın GSMH'sinin yüzde 10'u Gazprom'a ait ve Türkiye'deki doğalgazın üçte ikisi de bu şirket tarafından sağlanıyor (2004 rakamları). Şirket kısmen özelleştiyse de hisselerinin yüzde 50'si devletin kontrolünde. Ayrıca şirketin yönetim kurulu başkanı da Devlet Başkanı Putin'in varisi olarak gösterdiği Dimitri Medvedev'den başkası değil. Rusya'nın satranç geleneğinin yanı sıra bu tip sponsorluklar, politik bağlatılarla sağlanıyor. FIDE ve Kalmıkya Devlet Başkanı Kirsan Ilyumzhinov'un politik bağlantılarının yanı sıra Rusya Satranç Federasyonu Başkanı'nın, Rusya Devlet Başbakan Yardımcısı Alexandr Zhukov olması da cabası... Bakalım Gazprom veya rakiplerinden Lukoil, Ilyumzhinov ve Zhukov isimlerinin etkisiyle satrancın sürekli sponsoru olur mu?