Asgari ücret için ilk toplantı yarın

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, gelecek yıl geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için ilk toplantısını yarın yapacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2008 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere komisyonu toplantıya çağırdı. Sosyal Güvenlik Kurumu'ndaki toplantı yarın saat 10.00'da başlayacak.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 5'i işçi, 5'i işveren, 5'i de hükümet temsilcisi olmak üzere, toplam 15 kişiden oluşuyor. Komisyonda işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını ise TİSK temsil ediyor. İş Kanunu gereğince, ücretlerin asgari düzeyinin komisyon aracılığı ile en geç 2 yılda bir belirlenmesi gerekiyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı'nın tespit ettiği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğu ile karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluk sağladığı kabul ediliyor.

Komisyon, asgari ücretin belirlenmesinde, ''ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını'' göz önünde bulunduruyor. Öte yandan, işverenlerin, yanlarında çalışan işçilere komisyonca belirlenen ücretlerden düşük ücret ödememe yükümlülüğü bulunuyor.

İşverenlerin, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapmamaları gerekiyor. İşverenlerin, yayımlanan asgari ücretleri iş yerlerinde işçilerin kolayca görebilecekleri bir yerde ilan etmek zorunluluğu bulunuyor.

Asgari ücret halen 16 yaşını doldurmuş işçiler için brüt 585, net 419,15 YTL olarak uygulanıyor. Asgari ücretten yapılan kesintiler 165,85 YTL'yi buluyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti ise 710,78 YTL'ye karşılık geliyor.

2008 Yılı Hükümet Programı'nda asgari ücretin Ocak ayında yüzde 6 oranında artırılması öngörülüyor.

ALIM GÜCÜ ARAŞTIRMASI

Bu arada, DİSK Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Dairesi'nin ''TÜİK madde fiyatları üzerinden indeksleme yöntemi ile yaptığı'' belirtilen araştırmada, 2007 yılında asgari ücrete yapılan yaklaşık yüzde 10'luk zammın temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat artışlarının gerisinde kaldığı savunuldu.

Asgari ücrete yapılan zammın en önemli harcama kalemi olan ekmekteki fiyat artışları karşısında alım gücünü 8 ayda tamamen kaybettiği öne sürülen araştırmada, Ekim ayı içinde kaybın yüzde 3'e ulaştığı iddia edildi. Araştırmada, ''Aralık 2006'ya göre asgari ücretli 37 adet daha az ekmek alabiliyor. Asgari ücretlinin aldığı 38 YTL zamma karşılık ev kiralarındaki artış yılın 10 ayında 54 YTL'ye ulaştı. Asgari ücretliye yapılan zam kira karşısında ancak Haziran ayına kadar yetti'' denildi.

Bu dönemde servis, dolmuş, banliyo trenleri, metro, belediye otobüsü fiyatlarının ortalama yüzde 18,9 artış gösterdiği belirtilen araştırmada, asgari ücretin toplu ulaşımdaki fiyat artışları karşısında yüzde 7,5'luk kayıp yaşadığı savunuldu.

DAHA AZ VE DAHA ÇOK ALINABİLEN ÜRÜNLER

Araştırmaya göre, Aralık 2006'dan bu yana asgari ücretin bazı maddeler karşısındaki alım gücündeki değişim şöyle oldu:

''Asgari ücretli 33 kilogram daha az tavuk alabiliyor. Buna karşın 1 kilogram daha fazla dana, 3 kilogram daha fazla koyun eti temin edebiliyor. Asgari ücretli 12 kilogram daha az yoğurt alabilirken, 1,5 kilogram daha fazla süt alabiliyor. Bakliyatta, 19 kilogram daha az mercimek alırken, 1 kilogram kuru fasulye ve 4,65 kilogram daha fazla nohut temin edebiliyor. Beyaz peynir 32 kilogram daha az alınırken, krem ve kaşar peynirin alım gücünde bir artış söz konusu olmadı.''

''12-13 MİLYON KİŞİYİ İLGİLENDİRİYOR''

Birleşik Metal-İş Yönetim Kurulu'nun konuyla ilgili değerlendirmesinde, Türkiye'de yaklaşık 7 milyon kayıtlı işçinin yüzde 44'ünün asgari ücretle çalıştığı ya da asgari ücretli olarak gösterildiği, asgari ücretin ailelerle birlikte toplumda yaklaşık 12-13 milyon kişiyi ilgilendirdiği belirtildi.

Asgari ücretlinin temel harcama kalemlerindeki fiyat artışlarının, enflasyonun çok altında kaldığı savunulan değerlendirmede, ''Asgari ücretliye geçen yıl verilen yüzde 10'luk zam TÜİK'in enflasyon verilerine rağmen temel harcama kalemlerinin fiyatları karşısında eriyip gitmiştir'' denildi. Değerlendirmede, şu görüşlere yer verildi:

''Antidemokratik yapısı ile işçileri açlığa ve sefalete mahkum eden Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısı emekçilerin ağırlığı artırılarak genişletilmelidir. Görüşmeler kamuoyuna açık hale getirilmeli, anlaşmazlık durumunda işçilerin üretimden gelen güçlerini kullanabilecekleri yasal zeminler oluşturulmalıdır. Asgari ücret net olarak belirlenmeli. Asgari ücret üzerinden alınan vergiler kaldırılmalıdır. Asgari ücretin herkese bölge, yaş, iş kolu vb. ayrımı yapılmaksızın aynı oranda belirlenmesi esas alınmalı, bölgesel asgari ücrete uygulanması yolundaki girişimlerden uzak durulmalıdır. Bu ülkenin insanı açlıkla terbiye olmayacaktır.''

(AA)