Yeni IMF çıpası Şili'den geliyor

Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yürütülecek yeni programda Fon'un Rezerv Artırma İmkânı (RAL-Reserve Augmentation Line) önerisine karşı Ankara'nın Şili'nin uyguladığı 'yapısal bütçe açığı'nın milli gelire oranını hedefleyen Fiscal Rule'un (Mali Kural) program çapası olması için bastırdığı ve görüşmelerin bu program üzerine yürütüldüğü öğrenildi. Türkiye'nin yeni çıpa olarak kabul etmeye hazırlandığı Mali Kural, yapısal bütçe açığının kanuna bağlandığı ve bütçe harcamalarını kontrol altına alan bir sistem olarak biliniyor. Şimdiye kadar Şili'nin uyguladığı ve çok başarılı olduğu sistem ile bütçe gelir ve giderleri mevsimsel ve dönemsel gelir ve giderlerden arındırılıyor.

KANUNLA SABİTLENİYOR
Örneğin özelleştirme gelirleri, gelir kaleminden doğal afetler için bir kerelik bütçeden çıkan para da gider kaleminden düşülüyor. Böylece bulunan 'Yapısal açık' ülkenin Gayri Safi Milli Hasılası'na (GSMH) oranlanıyor. Bu oran ise kanunla sabitleniyor. Ancak milli gelir rakamı da değişiyor. Gayrisafi milli hasıla hesabında bir enflasyon hedefi konuluyor ve bu hedef doğrultusunda üretim çıktısı (output) hesaplanıyor. Gelirler de bu üretim çıktısıyla uyumlu şekilde hedefleniyor. Diğer yandan IMF ile yürütülen görüşmelerde borç stoğunun ise bir performans kriteri olarak (Net Borç Stoğu/ GSMH) ele alınacağı belirtiliyor. Edinilen bilgilere göre başta Merkez Bankası ve Hazine olmak üzere bürokratlar Mali Kural'da ısrarcıyken hükümet kanadı Hazine'den Sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Şimşek dışında özellikle düşük döviz kuru nedeniyle reel kesimden gelen çağrılar nedeniyle daha çok döviz rezervi çıpasına yakın duruyor.