Maliye'de yol ayrımı

10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in iade ettiği atama kararnameleri yeni dönemde Köşk'ten birer birer çıkmaya başladı. Doğrusunu isterseniz Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün onayı ile Gelir İdaresi Başkanlığı'na Osman Arıoğlu'nun, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'na Birol Aydemir'in getirilmesi, gecikmiş bir hakkın tesliminden ibaret. Maliye Teftiş Kurulu'na Cemal Boyalı'nın, Bütçe Genel Müdürlüğü'ne Naci Ağbal'ın atanmasını da aynı şekilde değerlendirmek lazım. Lakin 60. Hükümet, Maliye bürokrasisinde yol ayrımının da habercisi oldu. Öyle ki kulisler, Osman Arıoğlu'nun kısa süre içinde veda edeceği haberiyle çalkalanıyor. 2002 yılı seçimlerinde siyasi yasaklı görünen Tayyip Erdoğan'ın, İstanbul'dan kendi yerine önerdiği Kemal Unakıtan'ı 5 yıl önce fark eden bürokrat Arıoğlu idi. Vergi Barışı başta olmak üzere Unakıtan damgası taşıyan kritik icraatlarda Arıoğlu'nun katkısı büyüktü. Ancak zamanla dengeler değişti. Arıoğlu, mensup olduğu Hesap Uzmanları Kurulu'ndaki güçlü desteğini kaybetti. Buna, Maliye Müsteşarı Hasan Basri Aktan'la mesafenin açılması eklendi. Vergi performansındaki gerileme, bazı uzlaşmalarla ilgili gerilimler, siyasete atılma arzusunun dışa yansıması değerlendirmeleri değiştirdi. Bugün gelinen noktada Maliye Bakanı Unakıtan'ın, "Eli sopalı bir Gelir İdaresi Başkanı" istediği konuşuluyor.
Arıoğlu'nun, özlük hakkı açısından önemli sonuçlar doğuran asli atama kararnamesinin ardından emekliye ayrılması bekleniyor. Yurtdışı görev önerisini kabul etmeyen Osman Bey için özel sektör ve mali müşavirlik seçenekleri masada duruyor. Arıoğlu'nu onore edecek şekilde kamuda bir başka görev arayışı da sürüyor. Akif Ulusoy, Mahmut Vural ise Gelir İdaresi'nin müstakbel patronları olabilir. Bu makama sürpriz isim olarak Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal da düşünülebilir.

Baş ağrıtan rapor
Öte yandan Maliye Bakanlığı, IMF'nin hazırladığı bir rapor nedeniyle hayli huzursuz. O rapor, Hesap Uzmanları'nı ayağa kaldırdı bile. Çünkü IMF, tartışmalı kadro değerine rağmen bir yandan Büyük Mükellefler Vergi Dairesi'nin hesap uzmanları ve müfettişlerle takviye edilmesini önerirken diğer yandan doğrudan bakana bağlı çalışan uzmanları Gelir İdaresi'nin çatısı altında toplamayı zorunlu kılıyor. Hatta, aybaşındaki Yüksek Planlama Kurulu Toplantısı'nda, Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakcı, IMF'ye verilen sözleri hatırlatıp "Denetimin birleştirilmesi"nden söz edince devreye Başbakan Erdoğan giriyor. Bakan Unakıtan'a dönerek, "Kemal Bey, bitirelim artık bu işi. Geçen dönem yapılmadı, yine karşımıza çıktı" mesajı veriyor.
Hesap uzmanlarının, bağımsız kimliğini zedeleyen IMF reçetesi adeta bir kapana dönüşüyor. Maliye'nin seçkin kadrolarını tatmin eden çözüm bulunmazsa ne Gelir İdaresi'nden beklenen fayda elde edilebilir ne de kayıtdışı ile mücadelede hedeflenen sonuçlara ulaşılabilir.