Bir zamanlar solcu gençlerin politik sloganlarını yazdıkları duvarlar, artık sanat eseri niteliğindeki çalışmalara sahne oluyor. Graffiticiler ve street art sanatçıları Türkiye'de de yavaş yavaş kabul görüyor. Sokak boyamak illegal olduğu için hepsinin takma ismi var. Röportajımız esnasında sadece iki kişi gerçek ismini de verdi..
Eskiden duvar resmi veya yazısı denilince akla sadece devrimci gençlerin sloganları gelirdi. Geceleri gizlice duvarlara yazı yazanlar, yakalananlar, dayak yiyenler... Günümüzde ise sokakların kullanımı çok farklı boyutlara taşındı. Politik söylemli işler hâlâ varlığını sürdürmeye çalışsa da, 1980'lerin 'break' dans kültürüyle ülkemize yayılan graffiti ve 2000'lerin başında tepe noktasına ulaşan 'street art' (sokak sanatı) tüm Türkiye'de duvarlarda, trenlerde, vapurlarda, kamusal mekânlarda karşımıza çıkıyor. Artık sokakları da aşan bu işler, şu anda Karaköy'de Hafriyat adlı mekânda sergileniyor.
GRAFFİTİ NEDİR?
Duvarlara, trenlere, köprü altlarına ve benzeri yerlere belli bir stil ile boyama yapılması, imza atılmasıdır. Tag atmak, throw up, bombing, piece, masterpiece ve mural gibi terimleri var. Graffiticinin kendine ait bir stilinin, tekniğinin olması çok önemli. En büyük amaçları her yere yayılmak. Bunun içinse en iyi araç trenler. Bu işi yaparken sokaktaki kurallara uyulması gerektiğini belirten graffiticiler, tarihi ve dini yapılara asla graffiti yapılmaması gerektiğinin altını çiziyorlar. Genelde her graffitici, kendi aralarında oluşturdukları bir gruba dahil oluyor. Grupta en önemli öğe güven, çünkü grup üyelerinden biri duvarı boyarken diğer üyeler arkasını kollar. Bu unsurun arkasından yetenek gelir. Türkiye'de de birçok grup var. S2K (shot to kill) grubunun kurucusu Turbo, eskiden gruplarının adının ZBP olduğunu söylüyor. Fakat sondaki P harfi 'parti' olarak algılandığından, illegal siyasi bir oluşum zannedilmelerinden bıkmış ve ismi değiştirmek zorunda kalmış. Üyeler, grubun ismine kendi isimleri kadar önem veriyorlar. İşlerinin çoğunun altına grubun imzasını da atıyorlar.
STREET ART (SOKAK SANATI) NEDİR?
Sokakta uygulanan her türlü sanat faaliyetini içerir. Duvarlara, kamusal alana stencil (şablon), sticker (çıkartma), poster yapıştırma ülkemizde en çok rastlanan teknikler. Politik söylemleri olanlarını da görmek mümkün. Stencil (şablon): Sokak sanatında kullanılan, hızlı olduğu için çok tercih edilen bir şablon tekniği. Sticker (çıkartma): Resim veya yazının yapışkanlı kâğıda basımıyla oluşur. Hızından dolayı en tehlikesiz yöntem budur.
Yayın tarihi: 30 Haziran 2007, Cumartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2007/06/30/ct/haber,ACD7C8247030416AA845ABB292C7ECEF.html
Tüm hakları saklıdır.