Çocukta alt ıslatma ve dışkı kaçırma

Çocuk çişinin geldiğini ne zaman fark eder? Kaç yaşında bezden kurtulmalıdır? Bezden kurtulmuş bir çocuk tekrar bezlenebilir mi? Bez istemeyen çocuğun bezi çıkarılmalı mı? Kakası gelince bez isteyen çocuk bezlenmeli mi? Çocuğun çişini ve kakasını haber vermesi için ne yapmalı?
Alt ıslatma: Çocuklar genellikle iki yaş civarında çiş tutmayı öğrenirler. Ancak bazı çocuklar üçdört yaşına kadar gündüz, dört-beş yaşına kadar da gece ara ara alt ıslatırlar. Alt ıslatma sadece gündüz, sadece gece veya hem gece hem gündüz olabilir. Bazı çocuklar bezden kurtulduktan sonra bir daha çiş kaçırmazlar, bazıları da çiş kaçırmamayı başardıktan bir süre sonra tekrar alt ıslatırlar. Çocuklarda yüzde 10-15, ergenlerde yüzde 2 oranında görülen alt ıslatmaya, erkeklerde kızlardan iki kat daha sık rastlanır. Derin uyku, alt ıslatanların belirgin bir özelliğidir ve ailelerinde, alt ıslatmadan geç kurtulmuş olan birilerine rastlanır. Alt ıslatmanın çeşitli nedenleri vardır: Böbrek ve idrar yollarındaki rahatsızlıklar, trioid ve hipofiz yetersizlikleri, gece gelen epilepsi nöbetleri, sinir sisteminin gelişimini engelleyen nörolojik bozukluklar, bedensel nedenlerdir. Şiddetli heyecan ve korkular, okula başlama stresi, bir kardeşin doğumu, kardeş kıskançlığı, aile ortamının gerginliği, anne-baba kavgaları, aşırı veya yetersiz ilgi görme, alt ıslatmaya tepkili davranma, tuvalet eğitimine çok erken başlama, tuvalet alışkanlığını erkenden kazandırmak isteyen titiz bir annenin baskıcı tutumu ise psikolojik nedenlerdir.

DIŞKILAMA BOZUKLUKLARI
Kaka kaçırma: Çocuklar genellikle üç yaş dolaylarında "Kakam var," derler. Bazıları yapmadan, bazıları yaptıktan sonra söyler. Bazıları hemen bez değiştirtmek ister, bazıları istemez. Bazı çocuklar da beş yaşına kadar ne kakanın geldiğini fark eder, ne de yaptıktan sonra söyler. Bazıları temizlendikten sonra bir daha kaka kaçırmaz, bazıları ise uzun yıllar külotlarını zaman zaman kirletir. Bazı çocukların dışkılama saati belli iken bazılarınınki değişkendir. Dışkılama bozukluklarına yol açan nedenler ise alt ıslatmaya yol açanlardan farklı değildir. Kabızlık: Bazı çocuklarda birkaç gün sürebilir, doktora ve ilaca ihtiyaç duyulur. Kaka tutma: Kakasını tutan çocuk, kaka yapmamakta direnir, kakası gelince geri kaçırmak için yatar, kalkar, zıplar, tepinir, kan ter içinde kalır. Dışkısının çıkmasını engeller, huzursuz olur, ya hırçın ya da suskun davranır. Alt ıslatma ve kaka kaçırmaya son vermek için:

* Çocuğu çok küçük yaşta oturağa oturtup, çiş veya kaka yapmaya zorlamayın.

* Çocuğun çişini ve kakasını - belli bir süre- tutabilir duruma gelmesini bekleyin.

* Bezlemeye son verdikten sonra gerekirse tekrar bezleyin.

* Anne bezlemekten sıkıldığında, yuva çocuğu bezli kabul etmediğinde ya da çocuk bezini istemediğinde; çocuğun hazır olup olmadığını değerlendirmeden bezini çıkarmayın.

* Çocuğu sürekli uyarmak yerine belli saatlerde çiş veya kakaya tutun.

* Çiş ve kakasını beze yaptıktan sonra çocuğun bir süre bezsiz dolaşmasına izin verin.

* Çocuk çiş veya kaka kaçırınca tepkili davranmayın, kaçırmadığında yüreklendirin.

* Çocukta korku, gerginlik veya aşırı titizlik varsa öncelikle bunları giderin.

* Sorunun türüne göre, tıp, psikoloji veya eğitim uzmanına başvurun.

* Alay, azar, tehdit, ceza, dayak, vaat ve rüşvetten kaçının.

* Anlayışlı, sakin ve sabırlı davranın.