Kamu işletmelerinde greve doğru

Türk-İş'in kamudaki 320 bini aşkın işçi adına yürüttüğü toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmaya varılmasının gecikmesi, sendikaları grev kararı aşamasına getirdi.

Toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin 3 turunda anlaşmaya varılamaması, Türk-İş'e bağlı sendikaları bir çok kamu işletmesinde grev kararı alma noktasına geldi. Türk-İş yetkililerinden alınan bilgiye göre, toplu sözleşmelere ilişkin süreçte yaklaşık 50 bin kişi adına görüşmeler sürüyor. Yaklaşık 150 bin işçiyi ilgilendiren görüşmelerde uyuşmazlık, yaklaşık 100 bin işçiyi ilgilendiren görüşmelerde ise grev kararı öncesi arabulucu aşamasına gelindi.

Arabulucu aşamasında toplu iş sözleşmelerinden bazıları için arabulucu tayini, bazılarında arabulucu raporu bekleniyor. Bazı sendikalar ise arabulucu ücreti ödememek için uyuşmazlık tutanaklarını bölge çalışma müdürlüklerine gönderme konusunda ağır davranıyor.

Arabulucu aşamasındaki bazı işletmeler şöyle:

-Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü ve bağlı Karadon, Üzülmez, Armutçuk Müessese Müdürlükleri,
-Eti Maden İşletmesi Bandırma Boraks Maden İşletmesi Müdürlüğü,
-Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne bağlı Aydın ve Ayvalık Vakıf Zeytinlikleri İşletme Müdürlükleri,
-THY Genel Müdürlüğü ve bağlı iş yerleri,
-THY Genel Müdürlüğüne bağlı Teknik A.Ş,
-MKEK Genel Müdürlüğüne bağlı Barutsan Yakıt ve Patlayıcı Fabrikası ve Nitroselüloz Fabrikası Müdürlüğü,
-SEKA Akdeniz İşletmesi,
-Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü,
-Başbakanlık Basımevi,
-Sağlık Bakanlığı Matbaası.

SÜREÇ

Toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanması üzerine taraflar, mevzuatta belirtilen bedelleri ödeyerek arabulucuya başvuruyorlar. Resmi arabulucu çalışmasının tamamlanmasından sonraki 15 gün içinde anlaşma sağlanamazsa sendikanın grev kararı alınması gerekiyor.

ÖNERİ VE TALEPLERİN REVİZE EDİLMESİ BEKLENİYOR

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, son görüşmede, hükümet adına birinci 6 ay için yüzde 5, ikinci 6 ay için yüzde 4, üçüncü ve dördüncü 6 aylar için enflasyon hedefi oranında zam önerdi.

Kamudaki en düşük işçi ücretinin 915 YTL'ye yükseltilmesini öneren Türk-İş, birinci 6 ay zammı olarak yüzde 15 artı yüzde 5 refah payı; ikinci, üçüncü ve dördüncü 6 aylar için de enflasyon oranı ve yüzde 5'er zam istiyor.

Konfederasyon, ücrete bağlı olmayan sosyal ödemelerin ücret zamları oranında artırılmasını talep ediyor.Taraflar öneri ve talepleri değerlendirdikten sonra 19 Haziran Salı günü tekrar bir araya gelecek. Bu görüşmeye revize öneri ve taleplerle gelinmesi bekleniyor.

SENDİKALARIN TUTUMU

Kamudaki 231 işletmede geçerli olacak toplu sözleşmelerin özellikle parasal hükümlerinin Türk-İş ile hükümet arasında yapılacak çerçeve anlaşmasına bağlı olarak belirlenecek olmasına karşın sendikaların iş yerlerinde yürüttükleri görüşmelerde de ciddi anlaşmazlık noktaları bulunuyor.

Türk-İş'e bağlı sendikalardan Hava-İş, genel merkez, merkez ve şube temsilciler kurullarını toplayarak, THY ve Teknik A.Ş toplu iş sözleşmelerindeki durum nedeniyle dizi karar aldı.

Buna göre, sözleşmenin idari maddelerinin, çalışma koşullarının iyileştirilmesi sosyal haklar ve ücret artışlarıyla bir bütün olarak değerlendirildiği belirtilerek, işverenlerin ''önce idari maddelerdeki uyuşmazlık konularını eski toplu sözleşmedeki şekliyle sonuçlandıralım'' yaklaşımının uyuşmazlığı çözmeye yeterli olmadığı ifade edildi.

Sendika yetkili kurulları, intibakların yapılmasını sağlayıcı, personelin özlük hakları ile ilgili işveren yönetmeliklerinin tek taraflı değiştirilmesini, çalışma ve dinlenme sürelerini ile vardiya sistemlerinin esnekleştirilmesini, taşeron tehlikesini, keyfi tayinler ile nakilleri ve saklı hakların geriye götürülmesini önleyici taleplerdeki gelişmeleri temel uyuşmazlık noktaları olarak gösteriyor.

Yetkili kurullar, ayrıca hükümet ile Türk-İş arasında yürütülen görüşmelerde oluşacak ücret artışlarının belirleyici olmadığını belirterek, ''iş yerlerinin özellikleri, yapılan işin önemi, büyüme politikaları ile artan iş yükü hesaba katılmadan ve temel kayıpları karşılar nitelikte olmayan hükümet bazlı ücret artışlarına paralel ücret artış tekliflerinin kabul edilmemesi'' yönünde karar aldı.

İşverenin uzlaşmaz yaklaşımının devam etmesi halinde yasal ve meşru tüm demokratik haklarını kullanmasını kararlaştıran yetkili kurullar, bundan sonraki resmi toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin de üyeye açık yapılmasını, arabulucu ile yapılacak görüşmelerinde bu nitelikte olması talebinde bulundu.

Türk-İş'e bağlı sendikaların bazı şube yöneticileri de Türk-İş'in görüşme sürecindeki tavrını eleştiriyor. İşçilerin görüşmelerden yeteri kadar bilgi sahibi olamadığını belirten yöneticiler, Türk-İş ve sendika genel merkezlerinin gereken önemi vermemeleri nedeniyle toplu sözleşmelerde 6 ayı bulan gecikmeler olduğunu ve bunun işçiler açısından ciddi kayıplar yaratacağını savunuyorlar.

(AA)