Tarihi ittifak sürüyor mu?

Yıl 1919, günlerden 22 Aralık'tır. Bozkırın ortasındaki kasaba dondurucu soğuğa rağmen sıcak bir misafiri ağırlamaktadır. Anadolu'yu baştan başa dolaşan bu paşanın son durağı, Alevilerin kutsal dergâhının bulunduğu Hacıbektaş'tır. Yanındaki Cemaleddin Çelebi ile Alevi dedeleri ve ileri gelenleriyle sohbet eden bu mavi gözlü paşanın adı Mustafa Kemal'dir. Aleviler, paşanın sözleri karşısında şaşırır ve duyduklarına inanmakta zorlanırlar. Bir Osmanlı paşası, hilafeti eleştirir, saltanat yerine halk egemenliğinden ve eşit yurttaşlıktan bahseder. Alevi dedelerinin bulundukları mecliste fısıldaşmalar artınca Mustafa Kemal, meraklanır ve ne konuştuklarını sorar. Bir Alevi dedesi sarı saçlı mavi gözlü paşaya bakar ve aralarında neler konuştuğunu şöyle anlatır: "Sayın Paşam, canlar derler ki, acaba Pir Hacı Bektaş don mu değiştirip geldi. Çünkü yüzyıllar önce ulu pirimiz de böyle konuşmuştu." İşte bu sözler, Alevilerin Atatürk'ün ölümünden sonra da onun kurduğu Cumhuriyet Halk Partisi'ne olan sorgusuz desteğin de başlangıcı oldu. Yüzyıllar boyu Osmanlı'dan çok çekmiş Aleviler için cumhuriyet rejimi ve Atatürk'ün kurduğu CHP gerçekten çok önemlidir. Oysa Cumhuriyetin ilanından çok kısa süre sonra Bektaşi- Alevi tekke ve zaviyeleri yasaklanıp kapatılmış, gözetim altında yaşamak zorunda kalmışlardır. Yine de Aleviler kendilerini Osmanlı tebaasından vatandaş sınıfına yükselten yeni rejime ve onun partisi CHP'ye koşulsuz destek sunageldi.

SIKINTILARINI ERTELEYECEKLER
Çok partili hayata geçişle birlikte Aleviler ekseriyetle önce "Yeter söz milletin" diyen Demokrat Parti'ye, ardında da Adalet Partisi'ne yüzlerini döndü. Daha sonra kentlere göç etmeye başlayan bu kesim, 1970'lerden itibaren sol söylemi seslendiren CHP'nin sadık seçmeni oldu. 1970'li yılların Alevileri de zaman içinde şehirleşti, modern kent hayatına entegre oldu. Bu kez de yükselen siyasal İslama karşı, Alevi kitlesi laik saflarda yer aldı. Ancak önümüzdeki seçimlerde bu kitlenin oyu laikliğin temsilciliğine soyunan CHP için çantada keklik gibi gözükmüyor. CHP'ye destek veren Alevi önderleri sıkıntılı. Açıkçası Alevilerin kafası karışık. Milliyetçi dalgayı sırtına alan MHP ise son dönemde bu geniş kitle içinde özellikle İç Anadolu ve Ege bölgelerinde oldukça faal. AKP ve diğer sağ partiler de Alevi oylarına göz dikmiş durumda. 1980 sonrası demokratikleşme süreci ile birlikte kendi kimliğini yeniden oluşturma mücadelesi veren Alevi toplumu, 22 Temmuz günü önüne konulan sandıkta zor bir denklemi çözmek zorunda. Bir yanda Avrupa Birliği savunucusu, ileride Alevilerin de sorunlarını çözebilecek demokratik açılımları yapan ama bünyesinde beş yıldır hiçbir Alevi milletvekili barındırmamış, toplumdaki şeriat korkusu algısını yıkamamış, Sünni muhafazakâr parti imajı veren AKP. Diğer yanda da Alevilerin de şikâyetçi olduğu mevcut laiklik anlayışını savunan ancak Alevilerin bir numaralı korkusu şeriata set çeken ulusalcı CHP. CHP-DSP güç birliği 2007 milletvekilliği genel seçimlerinde de toplumdaki bu laik/anti-laik kutuplaşmasından Alevi oylarını alarak kârlı çıkacak gibi görünüyor. 20 Mayıs 2007'de Ankara'da toplanan Alevi Bektaşi Federasyonu ve Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu, AKP iktidarına dur demek için sol işbirliğine destek verdi. Alevi Meclisi adıyla toplanan Alevi örgütleri, CHPDSP güçbirliğini eksik de bulsa destekleme sinyali verdi. CHP'nin Alevi kökenli milletvekili Ali Rıza Gülçiçek de partisine karşı olan memnuniyetsizliğin farkında ancak Alevilerin Cumhuriyet kazanımları için bir kez daha fedakârlıkta bulunacağı görüşünde. 1964'te Aleviler tarafından kurulan Türkiye Birlik Partisi'nin tarihini yazan araştırmacı Kelime Ata, tabanın DSP-CHP ortaklığına oy vereceği görüşünde: "Çünkü ortada başka alternatif yok. Alevilerde CHP'ye oy verme alışkanlığı var ama bu mantıklı bir alışkanlık değil. Aleviler kerhen CHP'ye oy verecek."