'En zor olan Hac zamanı Cidde'den havalanmak'

Türkiye'de son yıllarda en gözde mesleklerden biri pilotluk. Özel havayolu şirketlerinin sayısı ile birlikte değerleri daha da artan pilotların aylık ücretleri de 6 ile 12 bin dolar arasında seyrediyor. Her zaman gözde meslekler listesinde sıralanan pilotluk son yıllarda kadınların da ilgi alınanı girdi. Türkiye'nin milli havayolu şirketi THY'deki 1143 pilotun, 10'u kadın. Öyle ki, THY Genel Müdürü Temel Kotil'in övünerek bahsettiği kadın pilotlardan bir tanesi önümüzdeki günlerde kaptan pilotluğa terfi edecek. İşte THY'nin 10 kadın pilotundan biri de Deniz Ülke. Yaklaşık 5 yıldır pilotluk yapan Ülke, "En çok hangi ülkeden yükle dönüyorsunuz? Modanın merkezi Fransa ve İtalya'dan dönerken uçak kalkmakta zorlanıyor mu?" sorumuza gülümseyerek, "En ağır uçuşlarımız Hac sırasında Cidde'den oluyor. Kilolarca Zemzem suyu alınıyor, değiştirilmesin diye de yukarıya çıkarılıyor. Kalkışlar sırasında çok zorlandığımız anlar oldu" yanıtını veriyor. 2002 yılından beri pilotluk yapan Deniz Ülke ile 'pilotluk mesleğini ve risklerini' konuştuk:

UÇAK MODELİNE GÖRE EĞİTİM
* THY'deki 10 kadın pilottan birisiniz. Pilot olmaya nasıl karar verdiniz? - Aslında lise yıllarında şekillendi. Ne yapabilirim diye düşünürken, 'pilotluk neden olmasın' dedim ve Eskişehir Anadolu Üniversitesi Pilotaj Bölümü'nü tercihlerim arasına yazdım. İstediğim bölümü kazandım ve hazırlık dönemini saymazsak dört yıllık bir üniversite eğitimi aldım. Bunun 1.5 yılı akademik derslerle geçiyor. İkinci senin yarı döneminden sonra ise uçuşlar başlıyor. 250 saat uçuşla okulu bitiriyorsunuz. Üniversitenin tek motur ve çok motorlu uçuşları var. Tek motorla başlıyoruz, sonra ağırlıklı uçuşlar oluyor.

* Peki okuldan mezun olur olmaz, pilot olunabiliyor mu? Hayır, önce girdiğiniz şirketin eğitimlerine katılıyorsunuz. Hangi uçak modelini kullanacaksanız, onun uçuş eğitimini alıyorsunuz. Bir ay simülatörde uçuş yapılıyor. 2.5 ay boyunca da öğretmen pilot gözetiminde ikinci pilot olarak uçuyorsunuz. İkinci pilotluktan kaptan pilotluğa geçiş için 8 yıl gerekli. Bu 8 yıl dolunca da sınavlara giriyorsunuz. Mesela ben 2010 yılında kaptan pilot olacağım.

MERCİMEK GÖTÜREN DE VAR
n Eğitim uçuşlarının yapıldığı simülatörlerde ne tür uygulamalar var? Mesela uçağın bilerek düşürüldüğü de oluyor mu? - Genelde normal simülatörler 4 saatlik bir dilim içinde oluyor. Örneğin Amsterdam-İstanbul uçacaksınız, bir çok olasılık çalışılıyor. Acil iniş, yolcu tahliyesi, tek motorla iniş gibi. Bazen öğretmen pilot şimdi kuyruğunu vur ki ne olabileceğini hisset, kurtarmaya çalış diyor. Tüm olasılıklar deneniyor ve birebir neler olacağı yaşanıyor.

* Uçak kullanırken en riskli an nedir? Hiç büyük bir tehlike atlattınız mı? İniş ve kalkışlar en riskli bölümlerdir. Mesela yolcular daha çok uçak türbülansa girince korkarlar. Oysa türbülansın olacağını biz çok önceden gördüğümüz için yolcuyu hazırlarız. Yani o bizim için bir sürpriz değil. Pas geçtiğim zamanlar oldu. Allah'a şükür bugüne kadar büyük bir sorun yaşamadım. Ben zaten havada iken kötü şeyler düşünmem.

* Yük problem olabiliyor mu? Mesela Fransa ve İtalya dönüşleri daha mı ağır oluyor? Tabi ki yük de çok önemli. Ağırlıktan dolayı problemler yaşanabiliyor. İtalya, Fransa değil de, Cidde'den hac seferleri sırasında yük sorun oluyor. Bidon bidon Zemzem suları alınıyor. Değiştirirler diye aşağıya da vermek istemiyorlar. Yine Anadolu'dan dış hatlara yapılan yolcukularda benzer bir sorun var. Mercimek götüren de var, peynir, fasulye de.

* Yük ağır olunca ne oluyor peki? Yükte de sınırlar var. Hava sıcaklığına, pistin uzunluğuna, yakıta göre değişiyor. Bunları gözününde bulundurarak uçağın kalkıp, kalmayacağını irdeliyoruz. Kalkamazsak yük indiyoruz. Örneğin 30 derecede daha az yük taşıyabiliyoruz, soğak havada ise daha fazla.