Zekamızı kullanmayı bilsek Türkiye'den çok mucit çıkar

NTV'de başlayan 'Türk Mucit' adlı yarışma, 1977 yılında ilk kez Gırgır Dergisi'nde tanınan, buluşlarıyla her türlü konuya pratik çözümler getiren hem de güldüren karikatür kahramanı Porof. Zihni Sinir'i ve bu tiplemenin yaratıcısı İrfan Sayar'ı akıllara getirdi... Zihni Sinir'in buluşlarını üç boyutlu hale getirerek Taksim'deki atölyesinde yıllardır sergileyen Sayar, şu sıralar Zihni Sinir'in trafik sorunlarına el attığı yeni kitabı 'Porof. Zihni Sinir'in Taşıtlar ve Trafik Sorunları ile İlgili Proceleri' ile de gündemde... Zihni Sinir'in dükkanına ilk girdiğinizde; fonksiyonellik, estetik ve mizah unsurlarını başarıyla bir arada taşıyan pratik zeka ürünlerini görüyorsunuz. Sanki bir laboratuvarın içindeymişsiniz gibi... Ama her şey öyle rengarenk ve merak uyandırıcı ki; bir çocuk gibi sevinmekten kendinizi alamıyorsunuz. Hayal edemeyeceğiniz neler var neler! Örnek vermek gerekirse; Zihni Sinir, aynı kaptan çorba içme sorununa en hijyenik şartlar içinde teknik bir 'proce' geliştirmiş. Denize atlarken göbeğinizin acımaması için el şeklinde göbeğe bağlanan obje ise beyin gücünün ve yaratıcılığın ne kadar sınırsız olduğunun sinyalini veriyor. Ellerinizin titrememesi için ayaklı tepsi, cep telefonundan mesaj yazarken tuşların küçük olmasından rahatsız olanlara bir yardımcı ve elektrik kesintisi için otomatik mum sistemi de dükkana gelenleri şaşırtıyor. Zihni Sinir'in yaratıcısı İrfan Sayar, objelerin çoğunu önce her türlü fizik kurallarını göz önünde bulundurarak kurguluyor, sonra Zihni Sinir karikatürü halinde çiziyor, en son olarak da üç boyutlu hale getiriyor...

* Sekiz kitaptan oluşan serinin ilki 'Porof. Zihni Sinir'in Taşıtlar ve Trafik Sorunları ile İlgili Proceleri' çıktı. Burada trafik sorunu çözmeye yönelik 'proceler' var. Zihni Sinir, trafik sorununu çözmenin basit ama fonksiyonel projelerle çözülebileceği mesajını mı veriyor?
Bazı projeler, durumun komikliğini ortaya çıkarırken, bazıları hakikaten trafik sorununun çözümü için bize ufuk açacak, yaratıcılığımızı canlı tutabilecek pozitif bir enerji verebilir.

ÇOCUKLARA ÖĞRETİYOR

* Bu konudaki procelerden örnek vermek gerekirse...
Mesela trafikte kırmızı ışık yerine TV koyarak insanları kırmızı ışıkta durdurmak. Aslında teknoloji bize tepeden inme şekilde geldiği için önceki alışkanlıklarımızla yeni gelen teknoloji arasında derin boşluklar olabiliyor. Trafikte bunu hâlâ görüyoruz. Otomobil geldikten sonra trafik lambasını tanıdık. Bizde tersine doğru gelişince iş, Zihni Sinir'in diskotek usulü trafik lambasına kadar gitti durum.

* Zihni Sihir, 30 yıl önceki teknolojiden uzak, kısır dönemde yaratıldı. Şu dönemde yine çıkar mıydı?
Teknoloji son dönemlerde çok hızlı gelişti. Artık yetişemiyor insanlar bu ivmeye. Şimdi çıkar mıydı bilemiyorum ama tam zamanında çıkmış demek ki. Biz, zamanımızda saatlerin içini açıp nasıl çalıştığını görebiliyorduk. Şimdi mesela cep telefonunun içi açıldığında bir şey görünmüyor. Gelişmiş teknolojiler insanı edilgen bir hale getiriyor. Artık 'Biz ilginç hiçbir şey yapamayız' diye düşünüyor insanlar; çünkü en mükemmeli yapılıyor zaten. Tabii bu edilgen yapı içerisinde de kimi dini abartıyor, kimi fallara veriyor kendini...

* Özellikle çocukları bu edilgenlikten kurtaracak çalışmalarınız var mı?
Evet çocuklarla yaptığımız robotik kurslarla, onları edilgen hale getirmemek için uğraşıyoruz. Mesela ellerindeki nesne neyse içlerindeki parçaların ne anlama geldiğini öğrenerek oyuncak yapmalarını sağlıyoruz. Okullarda, üniversitelerde konferanslar veriyorum, yaratıcılık, ar-ge (Araştırma-Geliştirme) gibi konularda Sanayi Odası ve birçok kongerede sunumlar yapıyorum.