Evdeki diyaliz makineme ben 'Sevgilim' antrenör abi 'Kaleci' diyor

Diyaliz hastalarına daha özgür bir yaşam imkanı sağlayan periton diyalizi sayesinde binlerce hasta hayata bağlanıyor. Okullarına ve işlerine rahatça devam ediyor. Tıpkı benim organ nakli olmadan önce tam üç yıl periton diyalizi yaparken her sabah kalkıp okuluma gittiğim gibi... Diyaliz tedavisinin bir çeşidi olan periton diyalizi, hemodiyalize göre çok daha avantajlı. Periton diyalizi uygulayanlar; hasta olduklarını daha az hissediyorlar ve tedavilerini sanki günlük işlerden biriymiş gibi yapmaya başlıyorlar. Bunu yaşayan ve birlikte uyuduğum bu makineye 'sevgilim' diyen bir kişi olarak; periton diyalizinin avantajlarıyla ilgili Çağlayan Florence Nightingale Hastanesi'nden Nefroloji Uzmanı Dr. Serhat Azizlerli'den bilgi aldım:

* Periton diyalizi nedir? Böbrek fonksiyonlarını yerine koymak için uygulanan iki tane yöntem var. Bir tanesi hemodiyaliz denilen kan diyalizi, diğeri ise Türkiye'de 'karın diyalizi' ismiyle anılan periton diyalizi. Periton diyalizinde; böbrek yetersizliğinden dolayı kanda biriken toksinler, belirli maddeler ve atıklar periton diyaliz membranı (kateteri) kullanılarak birbirinden ayrılır.

* Periton diyalizini kimlere öneriyorsunuz? İleri böbrek yetersizliği olan hastaların büyük çoğunluğu periton diyalizini kullanabilirler. Dünyadaki birçok ülkede; hastanın periton diyalizi yapmasına engel durumu yoksa, nefroloğun (böbrek hekiminin) bu hastaya diyaliz yöntemlerini anlatması gerekir. Birçok ülkede ve Amerika'da nefroloğun hastasına periton diyalizini anlatması ve seçenek olarak sunması 'kanuni zorunluluk'tur! Ama Türkiye'de benim gördüğüm, periton diyalizi bir seçenek olarak anlatılmıyor ve hastalar çok sıkıntılı bir hemodiyaliz hayatı mücadelesi veriyor.

* Periton diyalizinin maliyeti hemodiyalize oranla nedir? Meksika gibi yoksul bir ülkede diyaliz olan her 100 hastadan 74'ü periton diyalizi yapıyor. Latin Amerika ülkelerinde hastaların yüzde 33'ü periton diyalizi yapıyor. Bu oran Yeni Zelanda'da yüzde 65, İngiltere'de yüzde 52. Meksika'da periton diyalizinin özellikle tercih edilmesi, ekonomik gücü zayıf bir ülke olmasındandır. Demek ki periton diyalizi daha ucuz bir tedavi! Sağlık Bakanlığı'ndan aldığım rakamlara göre; bir hemodiyaliz hastasının senelik tedavisinin toplam maliyeti 33 bin YTL, periton diyalizi hastasının ise 25 bin YTL. Ayrıca hemodiyalizde kullanılan malzemenin 23 bin YTL'lik kısmı, peritonda ise 5 bin YTL'lik kısmı ithal. Yani periton diyalizi, Türkiye'yi dışarıya daha az bağımlı yapan bir tedavi yöntemi. Ama periton diyalizi daha ucuz olduğu için değil, hastaya hemodiyalizden daha iyi bir hayat standartı sağladığı için tercih edilmeli.

YAYGINLAŞTIRILMALI

* Türkiye'de ne kadar periton diyaliz hastası var? Sanırım hastaların yüzde 12'si periton diyaliz hastası; yani 5-6 bin kadar. Benim isteğim peritonun daha çok insan tarafından uygulanması.

* Periton diyalizinin avantajları? 1- Beslenme ve diyet, periton diyalizinde daha az sıkıntılı. Bu da, hastanın hayat kalitesi ve rahatlığı açısından çok önemli. 2- Hastaya özgürlük verir. Periton malzemeleri yanında olduğu sürece istediği yere gidebilir. Hayatlarının her hafta 20 saatini bir merkeze bağlı geçirmek zorunda değiller. 3- Böbrekleri az da olsa çalışmakta olan insanlar, periton diyalizi ile tedavi oldukları zaman; kendi böbrek fonksiyonları çok daha uzun süre korunur.