|
|
Küresel ısınma, 4X4'leri de vurdu
İngiltere'de tek başına ciddi bir karbondioksit salınımı yapan 4x4 arazi araçları, birer nefret objesine dönüşmüş durumda. Arazi araçlarını şehirde park edenler, dönüşte 4X4'lerini üzerlerinde 'Yanlış otomobil seçimi' yazan çıkartmalarla buluyor.
"Havalar bu yıl hiç soğuk olmadı," derken, 'küresel ısınma' diye bir tanımın hayatımıza girdiğini ve eğer önlem almazsak uzun süre de hayatımızdan çıkmayacağını anlamış bulunmaktayız. Her ne kadar uzun yıllardır medyanın, bilim dünyasının önemli isimleri bu konuda bizi uyandırmaya çalışsa da felaket kapımıza dayanıncaya kadar bu konunun, geniş kalabalıklar tarafından çok da ciddiye alındığını düşünmüyorum. Küresel ısınma etkisini en basit anlamda azaltabilmek için, dünyada açığa çıkan karbondioksit oranlarının aşağıya çekilmesi, fosil bazlı yakıtların daha az kullanılır hale gelmesi ve çevreye daha az zarar veren enerji ürünlerine yönelinmesi gerekiyor. Bu anlamda da özellikle Avrupa'da karbondioksit emisyonları konusunda ciddi bir hareket söz konusu.
CİPLERE ÖLÜM! Birçok ülke, Birleşmiş Milletler'in dünya iklim değişikliği sözleşmesi içinde 'Kyoto' adı verilen bir protokolü imzalamaya ve tanımaya başladı. Kyoto protokolünün amacı, ülkelerin karbondioksit ve sera etkisi yaratan beş gazın salınımının azaltılması üzerine kurulu. Bu protokolde kriter, bu gazların salınımını 1990 yılı seviyesine çekmek. Bu sadece Avrupa ülkelerinde şu andaki gaz salınımını yüzde 15 daha düşük seviyeye çekmek anlamına geliyor. Tam bu noktada da devreye bireyler, yani bizler giriyoruz. Bir fabrikanız, petrol ile çalışan dev makineleriniz olmayabilir. Ama her sabah ulaşım amacıyla kullandığınız otomobilinizin çıkardığı karbondioksit emisyon oranı, Avrupa üzerindeki milyonlarca otomobilin emisyonlarıyla karışınca rakam inanılmaz boyutlara çıkıyor. Her yıl tüm dünyaya, 27 milyar ton karbondioksit salıyoruz. Bunun 7 milyar tonu ise saf karbon. Bu miktar atmosferde hapsolup, küresel ısınma etkisine yol açıyor. Mesela İngiltere tek başına her yıl 550 milyon ton karbondioksit salıyor. Bu rakamın beşte biri ise otomobillerden geliyor. Yani oran hiç de küçümsenecek gibi değil. Avrupa ülkelerindeki salınımın yüzde 12'si otomobillere ait. İngiltere'de tek başına ciddi bir karbondioksit salınımı yapan 4x4 arazi araçları, bu yüzden birer nefret objesine dönüşmüş durumda. Arazi araçlarını günlük ulaşım amacıyla kullananlar, otomobillerini bir yere park ettiklerinde, dönüşte 4x4'lerini üzerlerinde 'Yanlış otomobil seçimi' yazan çıkartmalarla buluyorlar. Bunu ülke çapında bir kampanyaya dönüştüren çevreciler, neredeyse arazi aracı kullanan sürücülerin yüzde bir dışında, araçlarını araziye sokmadıklarını belirtiyor. Gerçekten de bugün 'arazi aracı' adı altında satılan otomobillerden çok azının gerçek arazi kabiliyeti var. Bu otomobiller lüks ve konfor simgesi olmanın yanında, bir statü sembolü olarak da hizmet görüyor. Çoğunlukla 6 silindir ile başlayan hacim ve yüksek beygir gücüne sahip bu otomobiller, karbondioksit salınımı konusunda da konforda oldukları kadar cömertler. Bugün bir Ford Mondeo dizel, kilometrede 159 gr. karbondioksit salınımı yaparken, bir Porsche Cayenne Turbo 378 gr. salınım yapıyor. Spor otomobillerde durum daha da korkunç. Bugün dünyanın seri üretim en hızlı otomobili olan Bugatti Veyron, tam 547 gr. karbondioksit salıyor.
ACİL ÖNLEM PAKETİ Avrupa Birliği ilk olarak 1995 yılında bu konuda bir önlem alarak Japon ve Koreli otomobil üreticilerinin de kulaklarını çekip, karbondioksit oranlarının belirli kademelerle 2012 yılında otomobil başına 120 gr.'a çekilmesini öngördü. 2004'e gelindiğinde bu oran ancak 163 gr.'a düşebilmişti. Satılan otomobillerin motor hacimleri ve boyutlarının büyüdüğü de gözlendi. Bu durumda da daha acil önlem paketi alınması şart oldu. Bu hareketi halka anlatmanın yolunun ise zaten sınıfsal kıskançlığı üzerine toplayan 4x4 araçların, toplumsal imajının düşürülmesinden geçtiğine inanan çevreci İngiliz aktivistler, bu kampanyayı başlattılar. Tabii buna karşı çıkanlar da var. Pazar payları göz önüne alındığında yarın sabah tüm 4x4'ler trafikten men edilse bile, bunun karbon salınımına direkt ve dramatik bir etkisi olmayacak. Ama daha çok satılan Ford Mondeo, Volkswagen Passat gibi otomobillerin emisyon oranlarının düşürülmesinin daha hayati olduğu vurgulanıyor. 4x4'ünü satan insanların, neredeyse aynı emisyon oranına sahip, yüksek motorlu orta sınıf otomobil alabileceklerine dikkat çekiliyor.
RAHŞAN GÜLŞAN
|