|
|
Tatlıdan vazgeçmeyene her gün bayram!
Bayram geçti gitti ama çikolataların, şekerlerin, lokumların, baklavaların tadı damağımızda kaldı. Şekerseverler için tatlıların devri bayramla sona ermiyor. Tatlıdan vazgeçemeyenler için 'Deliye her gün bayram!' demek mümkün
Her daim Şeker Bayramı diye bildiğim bayram son birkaç yıldır Arapların kullandığı adıyla, Ramazan Bayramı olarak anılır olsa da, ziyaretlere tatlı götürmek ve gidilen yerde tatlı ikram edilmesi geleneğinde çok şükür şimdilik bir değişiklik sezmedim. Son bir haftadır herkes gibi ben de tam bir şeker yüklemesi ortamındayım. Gerçi bayramın ilk günlerinde ikram edilen baklavaları, ev yapımı kadayıfları silip süpürürken, sonraları uzatılan şekerliğin içinden insanın başını döndüren pralinler, madlenler, fıstıklı lokumlar yerine tek bir bademşekeri ile yetinmeye çalıştım. Ancak bayram bittiği halde gelen tatlılarla Şeker Bayramı'nı devam ettirmekteyim. 'Deliye her gün bayram' sözü, bayram seyran sınırı tanımayan benim gibilerin sonu gelmeyen tatlı tüketimi için söylenmiş olsa gerek.
TATLI İKRAMI BİR GELENEK Bayramda gidilen yere tatlı götürüp, ziyarette tatlı ikram edilmesi sadece bir gelenek değil. Tatlı yiyecekleri paylaşmak, karşılıklı birbirine sunmak tüm toplumlarda dostlukları pekiştiren, canlandıran çok önemli bir öğe olagelmiş. Yemek ikram edildiğinde, ziyafet verildiğinde sadece davetlileri doyurmakla kalmaz, aynı zamanda sosyal statümüzü de sergilemiş oluruz. Tatlı ikramı ise ziyafet, yemek daveti vermekten çok farklıdır. Tatlı daha az resmi, daha biçimsellikten uzaktır. Tatlı ikram edildiğinde, günümüz daha aydınlık hale gelir, yaşamın zorluklarına, manevi acılara daha kolay katlanırız.
HER ÜLKENİN ÂDETİ BAŞKA Tatlılar konusunda toplumlar son derece milliyetçidir. Örneğin İngilizler ve Amerikalılar tatlı düşkünü iki toplum oldukları halde İngilizler Amerikalıların tutkunu olduğu daha tatlı, daha düşük kakao düzeyli Hershey Bar çikolatalarına burun kıvırırlarken, Amerikalılar da İngilizlerin Cadbury's çikolataları için aynı tepkiyi gösterirler. Damakları farklı tatlılara alışkın yabancılar nefis Türk tatlı spesiyalitelerimiz için de benzer tepkileri gösterdiklerinde, eskiden aileme küfretmişler gibi alınırdım. Ama şimdi, her ülkenin değişik alışkanlıkları olduğunu, hatta çok uluslu meşrubat üreticilerinin, ürünlerinin tatlılık ve lezzet harmanını ülkeden ülkeye farklı biçimde, o toplumun damak zevkine göre ayarladıklarını biliyorum. Deminden beri sürekli tekrarladığım 'tatlı' ne peki? Sözlükler, bu tanımı ekşiye, acıya, biberliye karşıt olarak, ağızda 'hoş' bir tat bırakan, insanı rahatlatan, 'hoşluk' veren şeyler için kullandığımızı söylüyor. Diğer tatlardan farklı olarak 'hoş' bir şey tatlı. Uzmanlar, tatlıyı ağzımızda, öteki tatlardan önce, hemen algıladığımızı belirtiyorlar. Sonra, onların dört ila sekiz saniye ardından da tuzlu ve acıyı algılıyoruz.
|