SMS: AY yaz boşluk bırak mesajını yaz 4122'ye gönder
Ne kadar dövize yönelme o kadar enflasyon artışı mı?
Yukarıda yer alan tablodan yerli yatırımcıların son 5 ayda döviz tevdiat hesaplarını 10 milyar dolar artırdığı görülüyor. Haziran ortasında 57.6 milyar dolara inen yerleşiklerin döviz hesapları kasım ortasında 67.7 milyar dolara yükseldi. 5 aylık artış yüzde 17.5'e varıyor. Bu eğilim aynı zamanda mayıshaziran dalgalanmasına kadar liraya yönelmenin veya dövizden kaçma eğiliminin tersi. Tabloda mart ayı ile birlikte piyasalarda başlayan bozulma döneminin ilk bölümünde yerlilerin dövizde satıcı oldukları dikkati çekiyor. Kurlar yükselirken yerliler döviz hesaplarını 3.2 milyar dolar azaltmışlar. Aynı dönemde yabancı yatırımcıların Türkiye'den çıkardıkları portföy yatırımı 4.1 milyar dolara varmıştı.
Vatandaşhuylanmış Dövize bu yönelme, yüksek olduğu belirtilen faizlere rağmen yapılıyor. Biryandadövizeyüzde5faizdiğeryandaYTLmevduatayüzde20faiz.Aradaki4katlıkfaizgetirisinerağmenyerlilerdövizeyöneliyor. Üstelik yerlilerindövizeyönelmesi,tarihindehiçgörülmediğikadaryabancısermayeninTürkiye'yegeldiğibirdönemdegerçekleşiyor. Yabancılar Türkiye'ye ve liraya yatırım yaparken yerliler, yabancı paraya yatırımı tercih etmeye başlamış. İki grup arasında risk algılaması ters yönde. Demek ki, yerliler bir şeylerden huylanmış.
Dolarizasyonnedeni Dalgalanma sonrası dövize belli bir yönelmenin temelinde yeni bir dalga korkusu yatabilir. Nitekim 2004'teki dalgalanma sonrasında da döviz hesapları yaklaşık 7.5 milyar dolar artmıştı. 1.5 ay süren dalgalanmada dolar kurunun yüzde 31 artmasının verdiği güvensizlikle 7.5 ay boyunca döviz hesapları yükseldi. O dalgalanmada yerliler kurlar yükselirken 1.6 milyar dolarlık döviz satmıştı. * 2006 dalgalanmasını AB kararı, cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimlerin izleyeceği ve her üç olayın da finansal piyasalarda stresi artırabileceği biliniyordu. Dalga sonrası dövize yönelmede geleceğe ilişkin bu bekleyişler etkili olsa gerek. * Geçmişten farklı olarak bu kez dövize yönelmede enflasyonist bekleyişlerin de rolü olabilir. Hedeflenen enflasyonun iki katı bir gerçekleşme söz konusu. Artan enflasyon karşısında ana parayı koruma eğilimi yeniden gündeme gelmiş olabilir. * Geçmişten farklı olarak cari açık çok daha yüksek seviyede. 2004'te milli gelirin yüzde 5.2'si düzeyinde olan cari açık 2006'da yüzde 9'a çıkmaya aday. Cari açığın bu düzeyi aynı zamanda kurda artış beklentisini de beraberinde getiriyor. Kur artışından kayba uğramamak yanında önceden yapılacak alımlarla kazanç sağlamak da mümkün olabilir.
Hemsonuçhemneden Olan oldu, böyle bir yönelme başladı ve önümüzdeki siyasi takvimi de dikkate alırsak, eğilimin devam edebileceği tahmin edilebilir. Yerli tasarruf sahiplerinin yeniden dövize yönelmesi ve döviztevdiathesaplarının67.7milyardolarlarekordüzeyeyükselmesi,negatifgidenvegidebilecekolanbazıgelişmelerinveolumsuzbeklentilerinbirsonucu. Ama bu dolarlaşma aynı zamanda bazı yeni gelişmelerin nedeni ve tetikleyicisi olmaya aday.
Enflasyonaetkisi Bir kere dövize böyle bir yönelme, önümüzdekidönemliranındeğerlenmesinidurdurabilir,hattatersineçevirebilir.Dolayısıyladolarizasyoneğilimienflasyonlamücadeledeciddibirengeloluşturabilir. Merkez Bankası'nın işini zorlaştırabilir, enflasyonu düşürmenin maliyetini yükseltebilir ve süresini uzatabilir. Dolarayönelmeenflasyonlaberaberfaizinbazınıyükselticiveiçborçlanmayükünüartırıcıetkiyedesahip. Bakalım yerli ile yabancı arasındaki farklı bakış açısı ne kadar devam edecek ve nasıl sonuçlanacak?
Sonuç "Hayatbiroyunabenzer;istediğimizkartlarıeldeetmekelimizdedeğildiramaoynamakelimizdedir"Terence
