|
 |
 |
 |
 |
|
Pahalı stenteniyisi değil
Devletin ücretini ödemediği, pahalı olan ilaçlı stentlerin ilaçsız stentlere oranla daha çok risk taşıdığı anlaşıldı! İlaçsız stent tıkandığında yeniden anjiyo olmanız yeterli. İlaçlı stent tıkandığında ise pıhtı atma riski doğuyor ve geri dönüş olmayabiliyor.
Columbia Üniversitesi New York Presbyterian Hastanesi Kardiyaloğu Doç. Dr. Özgen Doğan; kalp hastalarının stent ve by-pass ile ilgili en çok merak ettiği soruları yanıtladı:
* Neden tıkalı damara uygulanacak girişim konusunda doktorlar bir türlü anlaşamıyor?
Kardiyologlar stent derken cerrahlar by-pass'ı tercih ediyor? İki yöntemin de ayrı yeri var. By-pass'ta da stentte de tıkanma riski var. By-pass ameliyatında; bacaktan alınarak göğse eklenen damarların yüzde 10'u on gün içinde, beş sene içinde de çoğu tıkanır. Göğüs kafesinin arkasından kullanılan damarların ise tıkanma riski çok daha azdır. Onun için iki tekniği de bilmek ve ne zaman hangisinin kullanılacağına karar vermek önemli. Stendin de by-pass'ın da komplikasyonu var. Ama yapılan işler kozmetik değil, buradaki amaç hayat kurtarmak. Bunu yapmak zorunda olduğumuz için belirli riskleri de almak zorundayız.
* Hangi hastalarda by-pass'a karar vermek gerekiyor?
Genellikle bunun kararını Amerika'da kardiyologlar veriyor. İki görüş almanın her zaman faydası var. Kalpte üç damar var. Şeker hastasıysanız, üç damarınızda da tıkanma varsa ve kalp kasınızda zayıflama varsa, büyük bir ihtimalle by-pass ameliyatı doğru seçenek. Bir de sol ana damarda problem varsa, by-pass ameliyatı daha iyi bir alternatif olabilir.
YAŞLILARA STENT İDEAL
* Yaş önemli mi?
Yaş ilerledikçe ameliyatın riski daha fazladır. Ameliyatta sonuçta, göğüs kafesi kırılıyor ve açılıyor, hastanede en az dört-beş gün yatılıyor ve yara enfeksiyonu oluşabiliyor. Ama stentte öyle değil; sabah geliyorsunuz, bir gece kalıp eve dönüyorsunuz. Onun için belki de çok yaşlı hastalarda işin doğrusu sorunu stentle halletmek.
* Stent hangi durumda tercih edilmeli? Eğer tek damar hastasıysanız veya iki damarınızda problem varsa, stentler iyi bir seçenek olabilir. Eğer tıkalı olan büyük damarsa ve hastada ileriye dönük kanama riski varsa, ilaçsız stent daha iyidir. Küçük damara ilaçlı stent, büyük damarlara ilaçsız stent takmak daha iyi. Ama bu hastanın verebileceği bir karar değil, profesyonel bir karardır. Herkes ilaçlı stentlere saldırıyordu oysa ilaçsız stentlerin daha iyi olduğu durumlar var.  Artık biraz daha dikkatli seçim yapmak gerekli.
* Stent mi, by-pass mı daha riskli?
Her iki yöntemin de komplikasyonları ve kötü yönleri var. By-pass'ta ameliyat riski, yara enfeksiyonu, hastanede kalma süresi ve anestezi alma gibi riskler var. Ayrıca felç geçirme gibi problemler de doğabilir. Stentler ise ilaçlı ve ilaçsız diye ikiye ayrılıyor. ayrılıyor. İlaçsız stentlerin tekrar tıkanma riski; dörtbeş ay içinde yüzde 15 civarında. Tıkandığında tekrar genişletmek yani anjiyo yapmak gerekiyor ama öldürmüyor. İlaç kaplı stentler ise daha yeni bir teknoloji. Avantajı; takıldıktan sonra bağ dokusuna bağlı tıkanmanın olmaması. Ama son dönemdeki bilgiler; ilaçlı stentlerde pıhtıya bağlı tıkanmanın, ilaçsız stentlere göre iki kat daha fazla olduğunu gösteriyor. İlaçlı stentin çevresini bağ dokusu çok iyi saramıyor, bundan dolayı pıhtılaşmaya bağlı tıkanıklık oluyor ve binde altı risk taşıyan bu ani olay hayati tehlike yaratabiliyor. İlaçlı stendin yarattığı tıkanmanın ölüm oranı yüzde n5, bu nedenle çok önemli. Özetleyecek olursak; ilaçsız stentte tekrar anjiyo olma riskiniz var ama ilaçlı stentte pıhtı atma riski var. Yani ölüm getirebilir.
İKİNCİ GÖRÜŞ ALIN
* Hastalara Türkiye'de 'ilaçlı stent mi, ilaçsız stent mi' diye soruyorlar ve devlet ilaçlı stendin parasını ödemediği için insanların ek ödeme yapması gerekiyor. Bu seçimi neye göre yapmalılar?
Paraya göre yapılması tabii ki çok yanlış. Her zaman en pahalı olanının en iyi seçim olduğunu düşünmesinler. İlaçsız stentlerin kullanılması gereken yerler var. Amerika'da yüzde 85 ilaçlı stent takıyoruz. Ama son verilerden sonra belki ilaçsız stentler daha da artacak. Ancak ilaçsız stent koyduğunuz zaman, hastanın uzun dönem en az iki kan sulandırıcı alması gerekiyor.
* Stent ya da by-pass kararı aniden verilmeyecekse, bunun için kaç doktora danışmak gerekiyor?
Kalp krizi geçirmiyorsanız, ani olarak stent kararı veya ameliyat kararı almanız gerekmez. Bu da size ikinci bir fikir alma şansı doğurur. Bence ikinci bir fikir almayı düşünün. Böyle yaparsanız daha iyi bir karar verebilirsiniz.
ESRA TÜZÜN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
