kapat
   
13 Kasım 2006 Pazartesi
Benim şehrim
Hava durumu için şehir seçiniz...
SABAH Gazetesi
 
Servislerimiz
»Ekonomi
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Prof. Dr. Aydin Ayaydin @ SABAH
 

Global piyasalardaki gelişmeler ve Türkiye'ye Etkileri

Mayıs-Haziran aylarında tüm gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye'de finansal piyasalar hızla değer kaybetti. Bu gelişmenin arkasında yatan neden gelişmekte olan ülkelerin kendi içsel dinamiklerinden daha çok global likidite seviyesindeki daralma olmuştur. ABD ekonomisinin artan faiz oranlarına rağmen işsizlik, enflasyon, dayanıklı tüketim malları, ev satışları vb. verilerinin yüksek büyüme ve tam istihdamı işaret ediyor olması, o dönemde ABD Merkez Bankası (FED)'in faiz artırımlarına uzun süre devam edeceği şeklinde yorumlanmış ve tüm riskli yatırım araçlarında hızlı bir çıkış yaşanmıştır.
Ancak aradan geçen süre içinde ABD ekonomisinin FED kontrolünde hızlı büyüme sürecinden uzun dönemli sürdürülebilir büyüme sürecine makro ekonomik ve finansal dengeleri bozmadan geçilebileceğine olan inanç artmaya başlamıştır.
Global piyasalara yön veren ABD, Avrupa Birliği (AB) ve Japonya merkez bankaları uyguladıkları düşük oranlı faiz politikası ile kendi ekonomilerindeki durgunluğu aşmaya çalışırken tüm dünya ekonomisi için ucuz finansman sağlamışlardır. Bu ülkelerde faiz oranlarının düşmesi iç ekonomiyi canlandırırken, bu ülkelere mal satan birçok ülkenin de ekonomik büyümesine katkıda bulunulmuştur. Üç büyük ekonomide portföy yatırımları yoluyla reel getiri elde edemeyen yatırımcılar reel getirilerin yüksek olduğu ülkelere yönelmişlerdir. Reel getirilerin çok yüksek olduğu Türkiye, AB ile müzakere sürecinin başlaması ve istikrar programı nedeniyle bu süreçten en fazla istifade eden ülkelerden birisi olmuştur.

Kırılganlığın nedenleri
Geride bıraktığımız aylarda global piyasalarda yaşanan dalgalanma "pembe bulutlar"ın dağılmasına neden olmuştur. Dalgalanmadan en çok etkilenen ülkelerden birisi Türkiye olmuş ve toparlanma süresi diğer ekonomilere göre daha uzun sürmüştür. Kur, petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki yükselişlerin etkileri başta enflasyon olmak üzere birçok gösterge üzerinde negatif etki yaratmıştır. Bu süreç, ekonominin dış şoklara karşı hkırılganlığının yüksek olduğunu göstermiştir.
Bu kırılganlığın arkasında yatan temel neden ise gelecek yıl yapılacak seçimlerin birçok yatırımcı tarafından risk olarak algılanması ve bu risk için ilave prim talep edilmesi, GSMH'nin %8'ini aşan cari işlemler açığının sürdürülebilir olmaması ve enflasyon ile ilgili endişelerin artmasıdır.
Tüm sayılan zorluklara rağmen finansal piyasalar Ağustos'tan bu yana görece bir istikrar kazanmış gözükmektedir.

Yatırımcıların ilgisi devam ediyor
Başta ABD olmak üzere gelişmiş ülkelerde kontrollü yumuşak iniş senaryosunun uygulanabildiğini gören yatırımcıların büyük ölçüde tekrar gelişmekte olan ülkelere dönmeleri Türkiye'yi de olumlu olarak etkilemiştir. Ekonomistlerin çoğunluğu bu senaryo çerçevesinde ABD'de gelecek yılın birinci yarısına kadar faizlerin mevcut %5.25 seviyesinden %4.75 seviyesine gerilemesini beklemektedir.
Türkiye'nin kendi iç dinamiklerinden kaynaklanan riskler ise devam etmektedir. Cari işlemler açığı, bütçe açığı ve enflasyon konusundaki gelişmeler mayıs ayındaki durumdan daha iyi tabloya işaret etmemektedir. Ancak makro ekonomik değişkenleri olumlu yöne çevirmek Hükümet'in kontrolü altındadır. IMF ve AB ilişkilerinin bozulmadan yürümesi ve Hükümet'in bugüne kadar uyguladığı sıkı bütçe disiplininden taviz vermemesi durumunda ekonomi tekrar mayıs öncesi durumuna dönebilecektir. Uluslararası makro ekonomik konjonktür ve global piyasalar tekrar gelişmekte olan ülkeleri destekler hale gelmiştir. Ancak seçimlerin sonuçları görülünceye kadar Türkiye bir miktar risk primi ödemeye devam edecektir. Cumhurbaşkanlığı seçiminde toplumsal uzlaşma sağlanabilirse piyasalara ters şok verilmiş olacağından dolayı sonuçları beklenenin ötesinde artı değer yaratacaktır. Bizden hatırlatması.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Ankara'nın gündemi Cumhurbaşkanlığı seçimi   / 12-11-2006
 Ankara'da puslu bir hava var   / 11-11-2006
 Bankalar Birliği'nin başına 'mister' yolunu kim açtı?   / 09-11-2006
 Cenaze töreni mi siyasal aktivite mi?   / 08-11-2006
 AK Parti kongresi Cumhurbaşkanlığı için gösterge olabilir   / 07-11-2006
 İstihdam yaratan otomotiv sektörüne üvey evlat muamelesi   / 04-11-2006
 AUTO SHOW görülmeye değer   / 03-11-2006
 Futbol Federasyonu'ndaki gelişmelerde hukuksal yapı çok tartışılacak   / 02-11-2006
 AB, gündemi dolduracak   / 30-10-2006
 Hem dersini bilmiyor hem de şişman herkesten!   / 20-10-2006
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Yabancı Türkiye riski alıyor yerliler ise riskten...
OKAN MÜDERRİSOĞLU
Merkez ile Babacan soğuk mu?
Bu sıralar Merkez Bankası...
ŞÜKRÜ BİNAY
Tevfik Bilgin maksadını aşıyor mu? (2)
Dün BDDK Başkanı...
UFUK SANDIK
Yılın 'Oscar'larında asıl Türkiye kazandı
Otomotiv...
Prof. Dr. AYDIN AYAYDIN
Global piyasalardaki gelişmeler ve Türkiye'ye...
'Hassas bölge'yi arayamayan Türklere eğitim
Denemelerde Frankfurt Havaalanı'na silah ve bomba sokuldu. Genital...
Savcı kocam beni hem dövüyor, hem aldatıyor
Cumhuriyet savcısı Mehmet Uyanık'ın boşanmak istediği eşi Şahender...
Partimiz seçime yetişecek Sarıgül de bizimle
Partimiz seçime yetişecek Sarıgül de bizimle
Turkuaz Hareketi ile ortaya çıkıp yeni parti mesajı veren Ali Müfit...
Aşkla son yürüyüş tam 7.3 km sürdü
Aşkla son yürüyüş tam 7.3 km sürdü
Cenazede akıllara kazınan görüntü, Rahşan Hanım'ın mezarlığa kadar...
IMKB
E: 39.030 D:% -1,51
DOLAR
S: 1,453 D:% 0,833
EURO
S: 1,863 D:% 0,649
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Pazar Sabah | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Künye | Ana Sayfa		    
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu