|
|
Alışkanlık değil bağımlılık hali
Otuz küsur yıldır sigara içerim ama sigaraya bağımlı değilim, sigara bana bağımlı! Ne yemekten sonra, ne kahveyle birlikte, ne efkarlanınca canım sigara içmek ister, ancak olur da içki içersem sigaraya ihtiyaç duyarım. Dolayısıyla bir gecede yarım paket bitirdiğim de olur, aylarca içmediğim de... Sevgili kocama gelince... O tam bir bağımlı. İçmemesi gerektiği halde, anjiyo olup stand taktırdığı, hatta ameliyat olduğu halde bırakamıyor! Pek çok tiryaki gibi bırakmak istiyor ama Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) de açıkladığı gibi yardım veya destek olmadan başarı sağlayamıyor. Nikotine bağımlı zira ve nikotin bağımlılığı da kronik, tekrarlayan medikal bir durum... WHO'nun açıklamalarına göre tüm dünyada yaklaşık 1.3 milyar insan sigara içiyor. Ve her yaklaşık 5 milyon insan sigarayla ilişkili hastalıklardan ölüyor. Ve mevcut sigara kullanım oranlarının devam etmesi halinde tüm dünyadaki sigara ile ilişkili ölümlerin 2020 yılında, iki kat artarak 10 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Kısaca her sekiz saniyede bir kişi, sigara yüzünden ölüyor. Ve aynı zaman diliminde bir kişi sigara içmeye başlıyor. Bu vahim durum karşısında tabii ki konuyla ilgilenmesi gerekenler boş durmuyor. Araştırmalar yapılarak bağımlılara sigarayı bıraktırmanın en kolay yolları bulmaya çalışılıyor. Örneğin Pfizer tarafından finanse edilen, 16 ülkeden 2.836 hekimle görüşülerek yapılan STOP (Smoking: The Opinion of Physicians/Sigara İçme: Hekimlerin Fikri) adı verilen araştırmayla doktorların tavırları öğrenilmek istenmiş. Barcelona'da yapılan Dünya Kardiyoloji Kongresi'nde de sonuçlar açıklanmış.
* Hekimlerin büyük bir çoğunluğu sigaranın sağlığı etkileyen en zararlı aktivite olduğuna yürekten inanıyor.
* Ama aynı doktorlar sigara içmenin çok zor tedavi edilen bir durum olduğuna da inanıyor. Çünkü onlar arasında da sigara içenler ve bırakamayanlar var. Çünkü beynimizde nikotinden etkilenen bir respector var. Sigaranın dumanını çektiğimizde 1 saniye içinde beynimizin bu merkezine giden ve orada fizyolojik değişikliklere neden olan, ödül merkezini harekete geçiren bir respector. Ve sürekli ihtiyaç duyuluyor buna, hayatta kalabilmek için gerekli bir ihtiyaç gibi algılanıyor. Bu yüzden nikotinin yavaş yavaş ve güvenli bir şekilde kesilmesi gerekiyor.
* Dolayısıyla bu bir alışkanlık değil, bağımlılık hali. Sigara içmek zayıf bir iradenin veya kişiliğin belirtisi değil, nikotin bağımlılığının neden olduğu kronik tekrarlayıcı bir durum.
* Dolayısıyla hastaya yardımcı olmak şart. Ama hekimlerin buna ayıracak yeterli zamanları ve eğitimleri yok. Öncelikleri başka konular. Bu yüzden bütün sorumluluk önce hastanın, sonra doktorların. Ayrıca doktorların da yönlendirilmeye ihtiyacı var.
* Ve araştırmaya katılan doktorların yüzde 81'i en yararlı tedavi şeklinin daha etkili ilaçlar olduğunu düşünüyor. Yoksa her şey kısır bir döngüden ibaret...
|