  |
|
Kralın ağacı, 127 yıl sonra sevindirdi
Mantar meşesi özel bir ağaç, kullanım alanı çok. Türkiye de yıllık olarak granül alımları için 70 bin avro, şişe mantarı ve cam mantarı, ambalaj, blok levhalar için 400 bin avro, toplam bir milyon 70 bin avro değerinde ithalat yapılıyor
İspanya Kralı XII. Alfonso ve eşi Maria Cristina tarafından Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit'e hediye edilen tohumlarından üretilen 186 ağaçlık mantar meşesi ormanı İzmir Torbalı'ya 127 yıl sonraki ilk hasadında 475 bin YTL kazandırdı. Her ağaçtan değeri 1265-1300 avro arasında mantar kabuk elde edildi. İlk hasat çalışmaları, Fidanlık Mühendisi Hüsnü Özkaya'nın gözetiminde fidanlık personeli ve Fethiye Meslek Yüksek Okulu stajyer öğrencileri tarafından gerçekleştirildi. 22 sanayi dalında kullanılan mantar meşesi kabuğundan conta elde ediliyor. Bu contalar uzay gemisi, otomobil motoru, ayakkabı, ısı yalıtımı ve sağlık sektöründe kullanılıyor. Yetişkin bir mantar meşesi ağacı kabuğunun değeri ise 1265 avro. Dünya üzerinde 2 milyon hektarlık bir alan üzerinde sadece birkaç ülke tarafından yetiştirilen mantar meşesi, başta Portekiz olmak üzere bu ülkelere önemli bir döviz girdisi sağlıyor.  Tamamen tabi, ekolojik, çevreye uyumlu, ender ve eşsiz bir ürün olan kabuk olarak ilk ürününü dikiminden 25 sene sonra veren mantar meşesi, ilk hasadından sonra kendini dokuzar senelik periyotlarda yeniliyor ve ürün vermeye devam ediyor.
KRAL HEDİYESİ
İspanya'da 1875-1885 yılları arasında tahtta bulunan Bourban sülalesinden XII. Alfonso ve eşi Maria Cristina, 1879 yılında Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit'e hediye olarak İber Yarımadası'nda yaygın olan mantar ağaçlarından altı fidan gönderdi. Bunlardan dördü İstanbul Beykoz'daki Abraham Paşa Yalısı'nın bahçesine dikilirken, diğer ikisi Torbalı'daki saraya ait çiftliğe dikildi. Daha sonra inşa edilen Torbalı PTT binasının bahçesinde kalan ağaçlar zamanla büyüdü. Ancak kabuklarının değerli olduğu, 1970'li yıllarda anlaşıldı. 1975 yılında tohumları alınarak Torbalı Orman Fidanlığı'na ekildi. 31 yıl önce dikilen fidanlardan 186'sı büyüdü.
Abdülvahap OLGUN
|
