|
|
|
Her suça telekulak
Adalet Bakanlığı telefon dinlemede sınır tanımayan yönetmelik taslağı hazırlıyor.
Yasada dinleme 19 suçla sınırlanırken Bakanlık taslağında sınır gözetilmiyor. Kız kaçırmadan tehdit ve hakarete bütün suçlar kapsama giriyor. Bu arada telefon dinlemede tek yetkili otorite olan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, bugün resmen devreye giriyor. Artık dinleme tek merkezden koordine edilecek.
Tele-Kulak deliniyor
Yeni CMK, telefon dinlemeyi sınırlamıştı. Adalet Bakanlığı'nın yönetmeliği ise yürürlüğe girerse suç sınırını kaldırıyor, "başka yöntemlerle delil bulunamayacağı beklentisini" dinleme için yeterli sayıyor.
Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) ile şüpheliyi izleme, telefonunu dinleme, haberleşmenin tespiti ve ajan kullanma için getirilen sınırlamalar, yönetmelikle deliniyor. CMK'nın en önemli özelliği, özel hayatın gizliliğini ihlal etmeyecek düzenlemeler içermesiydi. Bu amaçla telefonların dinlenmesi, (içeriği belli olmaksızın) kimin kiminle konuştuğunun tespiti yöntemi, ancak terör, uyuşturucu kaçakçılığı, adam öldürme, işkence, sahtecilik, rüşvet ve tarihi eser kaçakçılığı gibi ancak 19 suç için mümkün sayılmıştı. Sıralanan 19 suç dışında, kişilerin haberleşmesinin izlenemeyeceğini hüküm altına alan yasa, detayları ise çıkarılacak yönetmeliğe bırakmıştı.
TEK
CÜMLEYLE SINIRSIZ İşte bu yönetmeliğin taslağı Adalet Bakanlığı'nda hazırlandı. SABAH, söz konusu taslağın, "tele-kulağı büyütecek" hükümler içerdiğini belirledi. Yönetmelik, yasa ile getirilen 19 suça atıfta bulunduğu maddeye şu kritik fıkrayı ekliyor: "Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin tespitinde, yukarıdaki fıkra hükümleri (işaret edilen fıkrada 19 suç sıralanıyor) aranmaz."
HERKES İZLENEBİLİR Yönetmeliğe göre, sadece 19 suç değil, her tür suçla ilgili soruşturmada, şüphelinin telefon, internet, mektup gibi tüm yollarla yaptığı haberleşme izlenebilecek. Taslak bu haliyle geçerse, kız kaçırmaktan tehdit ve hakarete, örgüt bağlantısı olmasa bile herhangi bir gösteride slogan atandan uyuşturucu kullananlara, hatta Siyasi Partiler Yasası'na aykırı davrandığı yönünde soruşturma nedeniyle bir siyasi parti yöneticisine kadar her soruşturmaya konu olanların kimlerle, nerede, nasıl haberleştiği, görüştüğü tesbit edilebilecek.
BEKLENTİ YETERLİ SAYILACAK Ayrıca, Ceza Muhakemesi Kanunu şüpheliyi izleme, ajan kullanma ve haberleşmesini izlemeyi, ancak "soruşturma sırasında başka yöntemlerle delil elde edilmesi imkanının bulunmaması" halinde mümkün kıldığı halde, yönetmelik taslağı yasadaki bu önemli kriteri de değiştiriyor. Yasada "Başka surette delil elde edilememesi hali" dense de, yönetmelikte "Başka tedbirlere başvurulmuş olsa bile sonuç alınamayacağı hususunda beklentinin oluşması" durumunu izleme ve dinleme için yeterli sayıyor. Buna göre savcı veya hakim, diğer delil toplama yöntemlerini deneme ihtiyacı bile duymadan, "Başka yöntemle sonuç alabileceğimizi beklemiyoruz" diyerek dinleme kararı verebilecek.
ŞİFRELİ AJANLAR Onay bekleyen yönetmeliğe göre, soruşturmada kullanılacak ajanların "aidiyet numarası" olacak. Bu numarayı sadece amiri bilecek. Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı'nda bir koruma birimi oluşturulacak. Bu birim, ajanlara yeni kimlik, pasaport, ehliyet, diploma, evlilik cüzdanı ve ruhsat gibi belgeler düzenleyecek. Yine bu birim görevli ajana, lojman verilmesi için devreye girecek.
ERSAN ATAR
|