Karadağ kıvılcımı
Bugün toplanacak Karadağ parlamentosunun 21 Mayıs'taki referandumun sonuçlarını onaylamasıyla, aslında beyin ölümü çoktan gerçekleşen ama suni destek üniteleriyle hayatta tutulmaya çalışılan Yugoslavya'nın cenaze töreni hazırlıkları başlayacak. Çünkü parlamentonun kararı, Karadağ'ın resmen bağımsızlığını ilan etmesi anlamına gelecek. Ya da eski Yugoslavya'yı oluşturan 6 cumhuriyetten son ikisinin de yollarını ayırması... Sırbistan ile Karadağ'ın bugüne kadar AB'nin baskılarıyla sürdürülen birliği zaten pamuk ipliğine bağlıydı. Parlamentoları, hükümetleri, paraları, bayrakları, gümrük ve ticaret mevzuatları ayrıydı. Yalnızca savunma ve dışişleri birlikte götürülüyordu. Ordunun silahlarının ve dış temsilcilikler mülklerinin paylaşılmasıyla o pamuk ipliği de kesilecek. Birliğin son sembolü olarak futboldaki ortaklık kalacak. Bir aylığına. Önümüzdeki hafta Almanya'da başlayacak Dünya Kupası finallerinin ardından Sırbistan-Karadağ milli takımı da tarihe karışacak. Karadağ'ın bağımsızlığı sadece 13.812 kilometrekare büyüklüğünde, 672 bin nüfuslu bir mini devletin doğması anlamına gelmiyor. Balkanlar'da yeni bir deprem dizisini tetiklemesi, yani ayrılıkçı hareketleri, bağımsızlık özlemlerini kamçılaması tehlikesi yaratıyor. Topun ağzında yine Sırbistan var. Birleşmiş Milletler gözetiminde yürütülen ve bu yıl sonuna kadar bitirilmesi öngörülen görüşmelerden Kosova'ya şartlı bağımsızlık kararı çıkması hemen hemen kesin. Sorun Kosova'yla sınırlı kalsa neyse... Macar azınlığın yaşadığı Voyvodin sancağı da hareketlenmeye başladı. Hatta Müslüman Boşnaklar'ın bölgesi Novi Pazar sancağı da. Bitmedi. Sırada zaten yapay bir devlet olarak görülen Bosna-Hersek var. Bu birlikte zoraki yer alan Bosna Sırp Cumhuriyeti'nin ayrılıp Sırbistan'a katılması şaşırtıcı olmayacak.
Balkanlar'dan Kafkasya'ya Yangının daha sonra Makedonya'ya sıçraması, bu ülkenin doğusunda ve kuzeyinde yaşayan Arnavutlar'ın da "boşanma" talebinde bulunmaları, AB'yi şimdiden kaygılandırmaya başladı. Bir sonraki durak Moldova. Zaten fiilen kopmuş olan Transnitri'nin hukuken de ayrılmasına, ardından Rusya'ya katılmasına hazır olun. Alevler oradan Kafkaslar'a atlayacak: Güney Osetya ve Abhazya'ya. Rusya, Gürcistan'ın bu ayrılıkçı bölgelerinin bağımsızlığını tanımaya hazır olduğunu açıkladı bile. Tabii bu gelişme Ermeni işgalindeki Yukarı Karabağ'ın geleceğini de etkilecek. Ukrayna sınırları içinde yer alan ama Rusya'ya katılmak isteyen Kırım'ı da. Rusya'dan ayrılmak için 15 yıldır savaşan Çeçenya'yı da. Yine bitmedi. Karadağ'ın bağımsızlığı en çok İspanya'nın canını sıktı. Çünkü Katalonya ve Bask bölgeleri için emsal oluşturmasından kaygılanıyor. İngiliz "The Times" gazetesinin dün yayınladığı haritaya bakarsanız, önümüzdeki 15 yıllık süreçte Avrupa'da yığınla mini devlet daha doğacak: İskoçya, Galler, Endülüs, Sardunya, Korsika, Güney Tiroller, Belçika'nın Wallonya ve Flamanya olarak parçalanması, Kuzey İrlanda'nın İrlanda Cumhuriyeti'ne katılması. KKTC'nin de uluslararası toplulukça bağımsızlığının tanınmasını sağlayacağı için bu gelişmeleri olumlu görebiliriz ama devamı olmazsa. Yangın daha doğuya yayılmazsa. Zira senaryolarda, Irak'ın üçe ayrılması, İran'dan birkaç devlet doğması da yazılı. Tabii Güneydoğu'nun geleceğiyle ilgili iddialar da. Şurası kesin. İlerde tarih, "Küçücük Karadağ'ın 21 Mayıs'taki referandumu, Avrupa'nın ve Kafkaslar'ın haritasını hallaç pamuğu gibi attı" diye yazacak.
|