|
|
Yeşil çay, kolesterol ve kanser
Binlerce yıldır Uzak-Doğu toplumları tarafından tüketilen Yeşil Çay günümüzde Batı toplumlarının da dikkatini çekiyor. Taşıdığı polifenolik bileşiklere bağlı olarak kuvvetli antioksidan etkisi nedeniyle kalp hastalıkları ve kansere karşı koruyucu ve hatta antibiyotik etkileri sık sık gündeme gelmektedir. Yeşil çay, Oolong çayı veya Japon çayı ile bizim severek içtiğimiz siyah çayın aynı bitkiden "Camellia sinensis" farklı işlemler ile elde edildiğini herhalde biliyorsunuz. Yeşil çayın bileşiminde bulunan polifenolik bileşikler arasında epigallokateşin (EGC) ve epigallokateşin gallat (EGCG) en önemli etkili bileşenler olarak bilinmektedir. Ancak yeşil çayın fermentasyona uğratılarak siyah çay haline dönüştürülmesi sırasında taşıdığı polifenoller polimerizasyona uğrayarak karmaşık yapılı moleküllere dönüşmektedir (teaflavinler ve tearubijenler). Bu yapısal değişime bağlı olarak yeşil çayın siyah çaya göre en az 3-5 misli daha kuvvetli antioksidan etkisi bulunduğu bildirilmektedir.
KANSERE KARŞI Yeşil çay için ileri sürülen biyolojik etkileri, bu çayı sık sık tüketen Uzak-Doğu toplumlarındaki epidemiyolojik çalışmalar ile desteklenmektedir. Ancak bu etkileri açık bir şekilde ortaya koyabilen bilimsel klinik çalışmaların sayısı azdır. Uzak- Doğu toplumlarında bir yaşam felsefesi içerisinde sürekli olarak kullanılan yeşil çayın sağlayabileceği yararların, bu çayın lezzetine yabancı olan toplumlarda aynı sıklıkla tüketilmesi söz konusu olamamaktadır. Dolayısıyla kısa süreli klinik çalışmalar ile biyolojik yararların kesin olarak ortaya konulabilmesi zor. Bu nedenle, kısa süreli çalışmaların sonuçlarına bakarak "etkisiz" değerlendirmesinde bulunmak doğru olamaz. Şüphesiz, yeşil çayın biyolojik etkilerinin bildirildiği bazı bilimsel çalışmalar da bulunmaktadır. Son olarak 2003'de yayınlanan ve 200'ün üzerinde hasta üzerinde yürütülen bir klinik çalışmada 3 ay süre ile teaflavin bakımından zenginleştirilmiş yeşil çay formülasyonu verilen deneklerde boş ilaç verilen deneklere göre LDL kolesterol (kötü kolesterol) seviyesinin belirgin olarak düştüğü gözlenmiştir. Yeşil çayın kan kolesterol ve trigliserit seviyelerinde azalma ve iyi huylu kolesterol seviyesinde artış sağlayan ve tansiyon düşürücü, kanserden koruyucu etkilerinin incelendiği klinik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Diğer yandan, bazı ön çalışmalar yeşil çay polifenollerinin haricen uygulandığında cilt kanserlerini önleyebildiği, güneş ışınlarının yol açtığı hasarlara karşı koruduğunu ortaya koymaktadır. Eczanelerde yeşil çay kremleri bulunmaktadır. Bunlar standard güneş koruyucularla birlikte daha yararlı olur.
|