Yerlileri de global oyuncu yapan rüzgar

En kritik özelleştirme ihalelerinden biri olan Erdemir'de dünyanın en büyük çelik şirketi erken havlu atınca, domino taşlarının devrilmesinde olduğu gibi, bunun da arkası kolay geldi. Tüpraş'ı elinden kaçırdığı için "yaralı arslan" durumuna düşen Oyak, fazla zorluk yaşamadan Erdemir ihalesini kazandı.

En önemli sonucu
Dünkü ihalenin asıl önemli sonucu, yabancıların kaybetmesiydi. Hatta yabancıların "çılgın fiyat" vermekten kaçınmaları, ihaleyi yerlilere kolay kazandırdı. Türkiye'nin en büyük sanayi şirketi Tüpraş'tan sonra Erdemir'in de yerli sermayenin kontrolünde kalması daha anlamlıydı. Böylece, bu yıl Turkcell'in yerli sermaye kontrölünde kalmasının ardından Türk Telekom özelleştirmesinde ipi yabancı yatırımcı göğüsledi. Tüpraş ve Erdemir ile satışa çıkan Türkiye'nin en büyük dört şirketinden üçü yerlilerin kontrölünden çıkmamış oldu. Bu, dünkü ihale için de en önemli sonuçtu.

Ne anlama gelir?
Demek ki, sermaye yerlilerde de var. Ya da yerliler de, gerekirse finansman tekniklerini kullanarak, tıpkı yabancıların başvurduğu yöntemlerle, yurtiçi ve yurtdışından sermaye sağlayabiliyorlar. Tam bu sırada dünyadaki likidite bolluğu, ekonomide sağlanan istikrar ve AB rüzgarıyla Türkiye'ye artan ilgiden dolayı finansman olanaklarının ortaya çıkması yerli girişimcilere böyle bir fırsatı sunuyor. Yeter ki, yerlilerin iş yapma becerisi ve cesareti olsun.
* Demek ki, yerli işadamları da, Türk şirketlerine ederini ödemeyi göze alırsa, rahatlıkla dünyanın en büyükleriyle yarışabilir.

* Dört şirketten üçünün yerli sermaye kontrolünde kalması ve bu şirketlerle bölgesel bir güç olarak dünya markası yaratmaya doğru gidilecek olması, yerli işadamlarının rekabet gücünü artırabilecek.

* Ancak Erdemir'in yatırım şartı olmasına karşılık yönetiminin patronsuz bir şirkete geçecek olması, ne ölçüde büyüyüp dünya şirketi olacağı konusunda soru işareti yaratıyor. Bu açıdan kontrol yerli tarafta kalmakla birlikte, Erdemir'le büyüyerek dünya liginde oynayacak bir yerli girişimciyi yaratma fırsatı kaçırılmış olabilir.

Mittal'in hisseleri
İhaleyi kaybetmesiyle Mittal'in borsadan satın aldığı ve yüzde 10'a yaklaşan Erdemir hisselerinin ne olacağı da önemli hale geldi. İhaleyi kazanması halinde Erdemir'i yönetmek için gerekli olabilecek bu hisselere Mittal'in şimdi nasıl bir fonksiyon yükleyeceği, borsada satıp satmayacağı hisse senedinin kısa dönemli performansını etkileyebilir.
Bundan 4.5 yıl önce 2001'in krizli günlerinde 300 milyon dolara kadar inen borsa değerine karşılık bugün Erdemir'in 6 milyar dolarla 20 katı bir fiyat üzerinden satılması, hem aradan geçen zamanda borsanın ne ölçüde değerlendiğini hem de Türkiye'deki varlık fiyatlarının geldiği düzeyi yansıtıyor.

Sonuç
"En yalnız olduğunuz anda arkadaşlığı bulursunuz"
Benjamin Disraeli