Doğalgazda Rus-Alman etkisi
Almanya'daki seçimlerden kısa süre önce Rusya ve Almanya, Rus doğalgazını Batı Avrupa pazarlarına taşıyacak büyük bir doğalgaz boru hattı projesine imza attı. Alman Başbakanı Schröder'in planlanandan önce anlaşmaya imza atmasının en önemli sebebi seçim. Türkiye açısından Schröder'in yeniden koltuğa oturması önemli, ancak bu yeni doğalgaz anlaşması birazcık da olsa Avrupa'ya doğalgaz satma hayali kuran, bu sebeple boru hattı projeleri üzerinde çalışan ve bazı ülkelerle ev sahibi anlaşmasına imza koyan Türkiye'nin canını sıkabilir. Henüz imza aşamasında olan yeni doğalgaz hattı, Mavi Akım'ın Karadeniz'i geçişi gibi Baltık Denizi'nin altına döşenecek borularla Rusya'yı Almanya'ya bağlayacak. Mavi Akım'ın devreye girmesiyle, RusyaTürkiye arasında direkt satış olacağından Ukrayna, Moldavya, Romanya ve Bulgaristan doğalgaz satışında devre dışı kalacaklar. Şimdi benzeri durum Baltık Denizi projesi sebebiyle Ukrayna ve Polonya'yı bekliyor. İmza atılmasıyla bu iki ülke tepki göstermeye başladı. Bu hattın eski olması, doğalgaz sevkıyatında yetersiz kalması ve ülke geçişlerinde çeşitli sorunlar problemdi. Baltık Denizi projesinin, zamanında önlem alınmaz ise enerjide DoğuBatı koridoru olma iddiası taşıyan Türkiye'ye etkisi olacak gibi görünüyor. Türkiye'nin Avrupa'ya iki kanalda doğalgaz gönderme projesi var. Türkiye - Yunanistan arasında doğalgaz şebekelerinin enterkonneksiyonu ve Güney Avrupa Gaz Ringi'ne dahil olma çerçevesinde doğalgaz boru hattı proje çalışmalarında önemli mesafe alındı. Yunanistan'dan sonra Avrupa'ya yönelik ikinci güzergâh ise Bulgaristan, Romanya, Macaristan, Slovakya, Çek Cumhuriyeti'ni geçerek Avusturya'ya ulaşacak olan proje. Bu hatla geçiş yapılacak ülkelerin doğalgaz ihtiyacının Türkiye kaynaklı olarak karşılanması planlanıyor. İlgili ülkelerle şimdiye kadar yapılan görüşmeler de olumlu geçti. Çünkü, ciddi ve güvenli bir alternatif yoktu.
ELİMİZİ ÇABUK TUTALIM Türkiye'den Avrupa'ya uzanacak hattın 2005 yılında devreye girmesi planlanıyordu. Ancak, özellikle Avusturya'ya yönelik proje önemli olduğu kadar da külfetli olmasına rağmen henüz yeterli adımlar atılmış değil . Biraz yavaştan gidiyor. Yunanistan'a ulaşacak boru hattının temeli ise Temmuz 2005'te atıldı. Enerji projelerinde sürekli yeni pazarlar aramak, alternatif güzergahlar bulmak ve kaynak çeşitliliği sağlamak gerekiyor. Rusya'dan Mavi Akım'la direkt doğalgaz geliyor. İran'dan formülasyon sorunu olsa da doğalgaz geliyor. Azerbaycan'dan gazın akmasına az bir zaman kaldı. Özetle Türkiye'nin yeterince kaynak zenginliği söz konusu. Bu tablo tüketicilere ciddi güven sağlayan bir unsur. Almanya-Rusya arasında planlanan projenin değeri yaklaşık 5 milyar dolar. Kuzey Avrupa Boru Hattı veya Güney Baltık Boru Hattı olarak isimlendirilen, bin 200 kilometre uzunluğundaki güzergâhın 2010'dan önce hayata geçmesi söz konusu değil. Ancak, bu boru hattıyla ilgili hedef büyük. Üç bin kilometreye uzatılması düşünülüyor. Bütün bu sebepler ve ilişkiler yan yana geldiğinde Türkiye'nin elini çabuk tutması gerektiği gibi bir manzara ortaya çıkıyor. Alman Başbakanı Schröder'in yeniden seçimleri kazanması halinde bu projeye üçüncü ülkeleri de dahil etme gibi düşünceleri söz konusu. Avrupa Birliği'ne en azından doğalgazla adım atmak için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın biraz daha fazla ilgi göstermesi gerekiyor. Sadece Yunanistan'a değil, Avusturya hattına da.
|