|
|
Taşı toprağı tarih Vize
İstanbul'a iki saat mesafede (140 kilometre) henüz keşfedilmemiş bir hazine var. Tarih ve doğa hazinesi. Nüfusu küçük (10 bin) ama geçmişteki ünü büyük bir ilçe burası.
Vize'nin taşı toprağı tarih. Arkeologların "Bir kazma vurmaya korkuyoruz" dedikleri yer. 1936 yılında bir kazma vurulmuş, tümülüslerde Traklar dönemini aydınlatan çok önemli eserler bulunmuştu. Birkaç yıl önce bir kazma daha vuruldu, alttan Trakya'nın ilk ve tek antik tiyatrosu çıktı.
BAŞKENT SANCAK Gelin bu tarih sahnesinde kısa bir gezinti yapalım: Vize'de yerleşim M.Ö. 1000 yılına uzanıyor. Adının Trak Prensi Bizye'den geldiği tahmin ediliyor. Kalekent Vize, Trakya'da hep kilit konumda oldu. Traklar'ın başkentiydi, Roma'nın eyaleti, Bizans'ın Batı kalesi oldu. Bir ara piskoposluk merkezi işlevi gördü. Osmanlı döneminde uzun süre Edirne ve Gelibolu'yla birlikte Trakya'daki üç idari merkezden biriydi. Kanuni döneminde Vize Sancağı'na Çorlu, Kırklareli, Babaeski, Lüleburgaz, Hayrabolu, Saray, Pınarhisar, Silivri nahiyeleri yani Trakya'nın neredeyse yarısı bağlıydı.
ÇOĞU HARAP OLDU Her tarihsel dönem kendi izini bıraktı Vize'de. Taş sunaklar, kaya tapınaklar, kaya mezarlar, antik tiyatro, kale, surlar, sonradan cami olmuş kiliseler, mağara manastırlar, su kemerleri, sarnıçlar, Bizans hamamı, Osmanlı hamamı, çeşmeler... Ama ne yazık ki çoğu gerektiği gibi korunamadı. Antik miras göz göre göre harap oldu. "Kurtarın" çağrıları yankı bulmadı, birkaç bilinçsiz kurtarma çalışması çare olmadı, hatta zarar verdi. Bu yıkımda definecilerin payı da vardı. Birçok tarihi mekan delik deşik edildi. Vize'deki arkeolojik kazılardan çıkan çok değerli eserler, İstanbul Arkeoloji Müzesi ile Edirne ve Kırklareli müzelerinde sergileniyor.
SEMPOZYUM Şimdiye kadar zengin tarihi mirası kendine saklayan Vize, artık bunu paylaşmak istiyor. Bu amaçla iki adım atıldı. Birincisi belediyenin girişimiyle Vize bir ay önce Tarihi Kentler Birliği'ne üye oldu. İkincisi, önde gelen bilim adamlarının katılımıyla "Vize Tarih ve Kültür Sempozyumu" düzenleniyor. Gelecek cuma Vize'de yapılacak sempozyuma Vize tarihiyle ilgili çalışmalarıyla bilinen İstanbul, Marmara, Trakya üniversitelerinden şu isimler katılacak: Profesörler: Mehmet Özdoğan, M. Hamdi Sayar, Tayfun Akkaya, Özcan Mert, Hüseyin Salman, Cahit Baltacı ve Engin Beksaç. Doçentler: Mustafa Kaçalin, Mehtap Özdeğer, Celal Yarcı. Yardımcı Doçentler: Güler Yarcı, Özhan Ertuğrul. Kırklareli Müze Müdürü Zülküf Yılmaz ve emekli tarih öğretmeni Gülen Akcan.
Vize için bilgi: www.vize.gen.tr; www.vize.gov.tr; www.vize.bel.tr Vize Belediye Başkanı Selçuk Yılmaz da "Bizzat ben ve arkadaşlarım bilgi almak isteyen herkesin hizmetindeyiz" diyor. Tel: (0282) 3181021-3181068
|