| |
|
|
Otello'nun öyküsü
Verdi'nin ünlü operası, Devlet Opera ve Balesi'nde 'ilgi çekici' bir yaklaşımla sahneye kondu. Ama habere bazı eleştiriler aldık. Haklı ve haksız yönleriyle.
Konu, 19 Mayıs tarihli Günaydın ekinde çıkan 120 Milyar Kâr Kaldı, Asırlık Farka Ne Oldu? başlıklı haber. Hülya Karabağlı imzalı haber, Devlet Opera ve Balesi'nin sergilediği bir yapıt için kostüm hazırlayamadığını, yerine yapıtın geçtiği dönemden 100 yıl sonra iki başka yapıtın kostümlerinin "tasarruf"tan ötürü kullanıldığını gündeme taşımıştı. Haberin spotu şöyleydi: "Devlet Opera ve Balesi, bu akşam perdelerini açacak Shakespeare'in ünlü eseri 'Othello' için uygun kostümler dikilemeyince, yüzyıllık 'ara formül' buldu. Daha önce sahnelenen 'Rigoletto' ve 'Don Carlos'un depodaki kostümleri, bir asır daha önce yazılan 'Othello'ya uyarlandı. Dönem farkının yok edilip edilemediği merak konusu olurken opera yönetimi, 120 milyar tasarruf etti." Haberin bir bölümünde, şu cümle dikkat çekiyordu: "Akıllarda soru işareti yaratansa 'Othello'nun 'Rigoletto' ve 'Don Carlos'tan tam bir asır önce yazılmış olmasıydı. Eserler arasında sadece dönem farkı da yok. Örneğin Verdi'nin eseri 'Rigoletto', kıskançlığın eseri olarak bilinen 'Othello'nun aksine romantik bir opera. 'Othello', Kıbrıs Adası'nda, 'Rigoletto' ise İspanya'da geçiyor. Şimdi merak edilen ise dönem farkı giderilmeye çalışılan kostümlerde ne kadar başarı sağlandığı..."
Adı "Otello" Taylan Ula, bu habere bazı noktalarda itiraz etmiş. Şu noktalara odaklanıyor: * Bazı klasik operaların modern kostümler içinde oynandığı bile vakidir. Burada maddi olanaksızlıklar buna neden olduysa, bunu daha da anlayışla karşılamak gerekir. Türkiye'de sürdürebiliyor olmak büyük bir başarıdır. Operada esas olan sestir. * Verdi'nin bu operası "Othello" olarak değil "Otello" olarak geçer. * Yazıda sözü edilen Rigoletto operası İspanya'da değil, İtalya'da geçer. İspanya'da geçen, Don Carlos operasıdır. * Rigoletto'yu romantik bir opera olarak nitelemek biraz iyimserlik olur (bu Don Carlos için de geçerlidir). Rigoletto operası, kolları arasında kızı can veren babanın feryat ettiği bir sahneyle (trajik biçimde) sona erer. Eleştirilerle ilgili değerlendirmelerim: * Yapıtın özgün adı, okurun işaret ettiği gibi, Otello. Hülya'nın haberinde de öyle geçmiş, Günaydın editörü Belgin Çoban h harfini eklemiş. * Yazarı, evet, Shakespeare. Ancak, bu haberde önemli olan, Otello operasının Giuseppe Verdi'nin imzasını taşıması. Tıpkı, kıyaslama yapılan Rigoletto ve Don Carlos'ta olduğu gibi. * Rigoletto, İtalya'da geçiyor. * "Bir asır daha önce yazılan" ifadesi yanlış. Çünkü her üç yapıt da Verdi'nin imzasını taşıyor. Oysa kendisinin 87 yaşında öldüğünü biliyoruz! "Konusu bir asır önce geçen.." denmeliydi. * 120 milyar spotta açık değil. Aslında para birimi olarak YTL kullanılmalı. * Rigoletto'yla ilgili farklı nitelemeler var. "Romantik" diyenler de olmuş. * Maddi hatalar, Karabağlı'nın, bu haberi gündeme taşımakla ne kadar doğru bir iş yaptığını gölgelemiyor. Tam tersine haberi okurlara taşıdığı için tebrik edilmeli. Bu önemli haberin özü, aslında, Devlet Opera ve Balesi'ndeki mali sıkıntıları ve biz yaparsak olur mantığını anlatıyor. Böyle bir durum, "anlayışla karşılanmalı" diyerek örtbas edilemez. Belki bu sorunun daha fazla üzerine gitmek gerek.
|