kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
 

Sadece cari açık değil, herşey rekor

Yılın ilk üç ayındaki açık 6.317 milyon dolara vardı. Böylece 2005 Yılı Programı'nda hedef alınan 10.633 milyon dolarlık cari açığın yüzde 60'ına üç ayda ulaşıldı. Geriye kalan 9 aya 4.316 milyon dolar kaldı ki, bu verilerden sonra yıllık hedefin revize edilmesi zorunluluğu ortaya çıktı.
IMF ise yıllık cari işlem açığının 15.3 milyar dolar olacağını tahmin etmişti.
* Cari açıkta rekor- Ancak üç aylık veriler bugünkü ekonomik gidişat devam eder, yani kurlarda büyük bir sıçrama olmaz veya büyümeden daralmaya geçilmezse, yıllık cari açığın 15 milyarı da aşabileceğini düşündürüyor. Bitişikteki tabloda var. 1992-2004 arasında ilk çeyreklerdeki cari açıkların toplamı 15.037 milyon dolar, yıllık cari açıkların toplamı da 43.373 milyon dolar. Yılın ilk üç ayında oluşan açıkların yıllığa oranı ise yüzde 34.6. Yani yıllık açığın üçte biri ilk çeyrekte oluşuyor. İşte geçmişteki bu eğilimlerin bu yıl da tekrarlanması halinde 2005'te cari açık 18.2 milyar dolara kadar gidebilir.
Ancak tabloda görüldüğü gibi, üç aylık açığın yılın tümüne aynen yansıması değişmez bir kural değil. 1992-2004 döneminde en azından üç yılda sapma var. Bunlar da kriz yılları. 1994, 1998 ve 2001'in ilk çeyreklerinde açık verilmesine karşılık daha sonraki aylarda fazlaya dönülmüş.
Cari açıkta rekor bir yılın ardından yeni bir rekor yıl daha yaşayacak olmamız endişeye yol açar mı? En azından bugün itibariyle değil.
Çünkü bu açığın yabancı sermaye girişleriyle finanse edilebileceği düşünülüyor. Üstelik bu sermayenin çoğu doğrudan yabancı sermaye şeklinde olacak.
* Yabancı sermaye rekoru- Henüz rakamlara yansımasa da yabancı sermayenin Türkiye'ye ilgisinde 17 Aralık sonrası büyük bir patlama var. Yabancıların bankalardan başlayan ilgisi perakende sektörü ile sürüyor. Bunun telekomünikasyon ve demir çelik sektörü ile devam etmesi bekleniyor. Şimdiye kadar yabancılara satılan ve satış anlaşması imzalanan yerli şirketlerin satış tutarı 5.5 milyar doları buluyor. Yıl içinde gerçekleşmesi gündeme gelecek şirket satışlarının tutarı 8 milyar doları aşıyor. Bir süre önce Hazine'den sorumla Devlet Bakanı Ali Babacan bu yıl 4.6 milyar dolarlık yabancı sermaye girişi beklediklerini söyledi. Bütün ihtiyat payları ayrılsa bile, doğrudan sermaye girişinde bu yıl rekor yaşanabilecek. Cari açık rekor ama doğrudan yabancı sermaye girşinde de rekor kırılacak.
* Borsada yabancı rekoru- Yukarıdaki tabloda yabancıların hisse senedi alımları ve piyasadaki payları var. Ödemeler Dengesi'nde hem borsada hem de halka arzlarda yabancıların hisse senedi yatırımları netleştirilerek veriliyor. Yabancıların ilk üç aydaki net 1.446 milyon dolarlık yatırımı şimdiye kadarki en yüksek rakamı oluşturuyor. İMKB verilerine göre, yabancılar nisanda da 45.5 milyon dolarlık alım yaptılar. Bir rekor sermaye girişi de buradan gelebilecek.
* Turizm geliri rekoru- Turizm gelirleri geçen yıl en yüksek düzeyine çıkmıştı. Bu yılın ilk üç ayında yüzde 13'lük artış var. Bu sektörde de rekor bir yılın ardından daha iyi bir yıl yaşayabiliriz.
* Milli gelir rekoru- Olumsuz gelişmeler gündeme gelmez, ekonomi büyümesini sürdürür ve kurda büyük sıçramalar olmazsa, 2005'te milli gelir de rekor kıracak. 2004'teki ortalama 1.422 YTL dolar kuru ve yüzde 5 büyüme üzerinden 338 milyar dolarlık bir GSMH'ya ulaşıyoruz. 18.2 milyar dolarlık cari açık bunun yüzde 5.3'ü ve geçen yılki düzeyinde. Ancak büyüme yüzde 5 yerine yüzde 7 olursa ki, böyle bir gidiş var, durum daha iyileşiyor. Bundan da önemlisi, milli gelir verilerinin AB standartlarına göre revize edilecek olması. DİE bu konudaki çalışmalarını sürdürüyor. Bu revizyonla milli gelirin artması bekleniyor. Milli gelirde bu sıçrama karşısında cari açık mutlak rakam olarak büyüse de, oran ve boyut olarak gerileyecek.
Açık rekor ama milli gelir de, doğrudan yabancı sermaye girişi de, yabancı portföy yatırımları da, turizm gelirleri de rekor kırıyor. Açık var ama mevcut koşullar altında bu açığın finansmanında bu yıl sorun yok gibi.
* Sonuç- " Kusurun bile kendine ait kusursuz ve mükemmel bir hali olabilir" Thomas de Quincey

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Türk döneri Almanya'dan çıkıp dünya markası oluyor   / 06-05-2005
 En büyük projeye yeni bir hamle gerek   / 05-05-2005
 Her mayısta piyasalar dönüyor, bu gelenek acaba tekrarlanacak mı?   / 04-05-2005
 Çin, ekonominin lokomotifine set çekti, başka çıkış yolu var mı?   / 03-05-2005
 Yabancıların düğünü var "beşibiryerdesi" de bizden!   / 02-05-2005
 Kuşadası örneğine bak, borsada yerli-yabancı tercihini anlarsın   / 29-04-2005
 Yabancılar borsaya yerliler arsaya mı?   / 28-04-2005
 Para seyahat eder, yabancı payı artar   / 27-04-2005
 Bu işsizliği ancak yeni yaklaşım çözer   / 26-04-2005
 Tek dayanağımız özelleştirme, şirket satışları ve turizm mi?   / 25-04-2005
GÜNTAY ŞİMŞEK
Yeni arka bahçe teşebbüsleri
Görünen manzara şu.
GAZİ ERÇEL
Yoğun bir haftadan geriye kalan
İstanbul geçen...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Sadece cari açık değil, herşey rekor
Yılın ilk üç...
Prof. Dr. AYDIN AYAYDIN
Sırada İMKB Başkanı Osman Birsen var
Sermaye Piyasası...
Kredi kartında ezeli rekabet var
Galatasaray üzerindeki renklerden dolayı MasterCard'la, Fenerbahçe...
Yediz riskliydi ikisini doğurdu
Yedizlerini yitiren annenin verdiği karar tartışılırken, Ayşegül...
Kadınlar kahkaha atmıyor
Kadınlar kahkaha atmıyor
Çetin Altan "Merak ediyorum" diyor; "Küçükken kızlar kahkaha atar,...
Kardeşime kızgın değil kırgınım
Kardeşime kızgın değil kırgınım
Babasının 'gerçek' malvarlığının tespiti için dava açan Kubilay Enez,...
IMKB
E: 25.036 D:% -0,26
DOLAR
S: 1,348 D:% 0,410
EURO
S: 1,746 D:% 0,374
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu