Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Doğan Cansızlar, Endüstri Holding'le ilgili operasyonu "Saadet zinciri kopuyor" diye yorumladı ve ekledi: Bu tip şirketlerin faaliyetlerini önleyen yasa taslağı Başbakanlık'ta.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar, gurbetçi paraları ile kurulan çok ortaklı halka açık şirketler için "Saadet zinciri kopuyor" yorumunda bulundu. Konya merkezli Endüstri Holding'e yönelik operasyon, kamuoyunda "yeşil sermaye" olarak bilinen çok ortaklı halka açık bazı şirketlerle ilgili gerçekleri bir kez daha ortaya çıkardı. İnanç istismarı ile usulsüz toplanan paraların verimli alanlara yatırılmadığını, 2001 Krizi'nin etkisiyle bu şirketlerin de zor duruma düştüğünü kaydeden Cansızlar, "Para girişi azaldıkça sorunlar büyüyor" dedi. Cansızlar, son 3 yıl içinde 6 Avrupa ülkesinde (Almanya, İsveç, Hollanda, Fransa, Avusturya ve İsviçre) gurbetçilere yönelik bilgilendirme toplantıları düzenlediklerini, usulsüz para toplayan veya hisse senedi satan şirketler için çok sayıda suç duyurusunda bulunduklarını, ayrıca çözüm içeren yasa taslağını da Başbakan Tayyip Erdoğan'a ilettiklerini söyledi.
İKİ BAVUL PARA Cansızlar, Anadolu'da kurulmuş çok ortaklı şirketlerin Avrupa'da yaşayan Türk vatandaşlarından para toplamak için genellikle emekli din görevlileri ile kaanat önderlerinden yararlandıklarını, vatandaşlara döviz bazında yüzde 20-25 getiri garanti ettiklerini kaydetti. SPK Başkanı bizzat dinlediği bir olayı şöyle nakletti: "Konya'da kurulu büyük bir holdingin yöneticisi anlatmıştı. Almanya'daki vatandaş şirket hissesini temsil eden makbuzu yüksek kâr garantisiyle almış. Ertesi yıl şirket yöneticileri camilere gidip, isim isim sayıp para dağıtmışlar. Ne kadar verdin? 1000 Euro. Al sana 1.250 Euro demişler. Güven telkin edince, o 1.250 Euro'ya ilaveten 1.000 Euro daha almışlar. Bana dediler ki (Başkanım bir bavul dolusu para dağıtıyoruz aynı gün iki bavul para ile dönüyoruz)."
ÇÖZÜM MODELİ Cansızlar, istihdam sorununu da dikkate alarak yaşatılabilecek şirketleri gözardı etmediklerini belirtti ve şu reçeteyi sundu:
* Şirketlerden, 6+6 ay formülüne uygun olarak en geç 1 yıl içinde durumlarını sermaye piyasası mevzuatına uydurmaları istenecek.
* Sermaye piyasası normlarına adapte olamayan şirketler için mahkeme kararı ile bir tespit komisyonu kurulacak. Komisyonda, şirket yöneticileri de olacak.
* Tespit Komisyonu Raporu'na göre, ticari açıdan işletilebilecek şirketlere yönelik önlemler alınacak.
* Mali durumu zayıflayan şirketlere kayyum atanacak. Şirketin tüm varlığı ile alacakları belirlenerek, tasfiye işlemi başlatılacak.
YASANIN GEREKÇESİ Çok ortaklı halka açık şirketler sorununa çözüm bulunması için SPK tarafından hazırlanan yasa taslağının gerekçesinde şu ifadeler dikkati çekti: "Bu şirketlerin ayakta kalabilmeleri tamamen yeni sıcak para girişine bağlıdır. Yeni ve sürekli bir para girişi olmadan yaşayabilmeleri mümkün değildir. Gerçek bir faaliyete bağlı olmaksızın taahhüt edilen yüksek kâr paylarının ödenmesi sürekli sıcak para girişine ihtiyaç gösterdiğinden ve son yıllarda bu para akışı kesildiğinden ödeme güçlüğüne düşmüşlerdir."