|
|
En zor tarım müzakereleri geçecek
Avrupa Birliği (AB) başmüzakerecilerinin ortak tecrübelerine göre, müzakere süreci içindeki en kolay konu başlıklarını ''sanayi, eğitim, KOBİ, istatistik, bilim ve araştırma politikaları'' oluşturuyor.
AB'ye yeni üye olan 10 ülke ile yakında üyeliğe kabul edilmesi beklenen Bulgaristan ve Romanya'nın tecrübelerinden derlediği bilgiye göre, ''balıkçılık, ekonomik ve parasal birlik, telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri, tüketiciyi koruma ve tüketici sağlığı, gümrük birliği, dış ekonomik ilişkiler, ortak dış ve güvenlik politikaları, mali kontrol, kültür ve görsel-işitsel politikalar'' ise ikinci derecede kolay müzakere başlıkları olarak kabul ediliyor.
''Malların serbest dolaşımı, hizmetlerin serbest dolaşımı, şirketler hukuku, rekabet, ulaştırma, vergilendirme, enerji, istihdam ve sosyal politika'' konu başlıkları ise nispeten zor müzakere başlıklarını oluşturuyor.
''Tarım, çevre, adalet ve içişleri, kişilerin serbest dolaşımı, finansman ve bütçe, kurumlar'' en zor konu başlıkları içinde yer alıyorlar. Söz konusu konu başlıkları arasında, AB bütçesinin yüzde 80'ini oluşturan tarım ve bölgesel politikalar, ayrıca adayların net katkılarını ve alacakları yardımları da kapsayan bütçe düzenlemeleri yer alıyor.
Müzakere konu başlıklarının önemli bir kısmını ise ekonomi ağırlıklı teknik konular oluşturuyor. Müzakere süreci daha başlamadan mevcut kurumsal yapılarını AB mevzuatının öngördüğü şekilde yeniden yapılandırmış, müzakereleri yürütecek ekiplerin en verimli biçimde çalışmasını sağlayacak altyapıyı hazırlamış olmak, müzakerelerde başarı açısından önem taşıyor.
Müzakere sürecine ilişkin atılması gereken bir diğer adım başarılı bir müzakerenin teknik dosyalara hakim, sektörlerin nabzını tutabilecek, AB'nin çalışma usullerinde deneyimli ekiplerin oluşturulması ve tüm bu faktörler göz önünde bulundurularak idari kadroların güçlendirilmesi olarak gösteriliyor.
ROMANYA BAŞMÜZAKERECİSİ ORBAN
Öte yandan 2007 yılında AB'ye tam üye olması beklenen Romanya'nın Başmüzakerecisi Leonard Orban, Romanya'nın tecrübeleri konusunda, soruları yanıtladı.
Leonard Orban, müzakereler öncesinde iyi bir idari teşkilatlanmanın, müzakerelerde en önemli nokta olduğunu söyledi. Romanya'daki Avrupa Entegrasyon Bakanlığı bünyesindeki baş müzakerecilik pozisyonun altında iki müzakere genel müdürlüğü ve bunlara bağlı olarak 500 Avrupa danışmanının faaliyet gösterdiğini belirten Orban, baş müzakerecilik pozisyonunun, mesleki tecrübe, mesleki kapasite, bilgi ve yetenekler göz önüne alınarak belirlendiğini kaydetti.
Orban, kendi sorumluluğunu ise ''kurumlar arasında AB konusundaki koordinasyonu, etkinliği sağlamak, önerilerini Romanya Hükümetine sunmak, çalışma gruplarının, sektörel heyetlerin çalışma sonuçlarını değerlendirmek, teknik çalışmaları yürütmek, raporlar hazırlayarak, Romanya Başbakanı'na, Romanya Hükümeti'ne, AB'ye sunmak, müzakereleri üst düzeyde yürütmek'' olarak tanımladı.
Romanya tecrübesine göre, müzakere sürecinde ilgili ülkenin yapacağı tanıtım faaliyetleri de çok büyük önem taşıyor. Üyelik müzakerelerini başarı ile tamamlayan Bulgaristan ve Romanya,2007 yılında AB'ye üye olacak.
YENİ ÜYE OLAN ÜLKELERİN YAPILANMA TECRÜBELERİ
Bu arada AB, müzakerelere hazırlık sürecinde aday ülkeleri tek tip bir idari yapılanmaya yönlendirmezken, her ülkede müzakere sürecinden ve koordinasyondan sorumlu geniş yetkilerle donatılmış bir kurum oluşturuldu.
AB'ye sunulacak müzakere taslakları ilgili bakanlıklar ya da müzakere sürecinden sorumlu kurum bünyesinde oluşturulan çalışma grupları tarafından hazırlandı.Müzakereleri yürütmek üzere müzakere heyeti ve bir müzakere heyet başkanı belirlendi.
Müzakere heyetinde konu başlığına göre ilgili bakanlık ve kurum temsilcileri yer alırken, genel olarak tüm müzakerelerde bir Dışişleri Bakanlığı üst düzey yetkilisi ile aday ülkenin AB nezdindeki temsilcisi bulunuyor.Her ülkenin Milli Meclisi'nde AB işlerinden sorumlu bir komisyon/komite oluşturuldu.
Müzakere hazırlık sürecinde bazı aday ülkelerde sivil toplum kuruluşları ve meslek örgütlerinin görüşlerine başvurulurken, bazı aday ülkelerde ise sivil toplum kuruluşu temsilcileri, doğrudan oluşturulan idari yapı içinde daimi üye olarak yer aldılar.
ESKİ BAŞMÜZAKERECİLER ŞİMDİ AB KOMİSERİ
Öte yandan AB'ye yeni üye olan ülkelerin başmüzakerecilerinin, birkaçı dışında hemen hemen hepsi, tam üyeliğin ardından AB Komisyonu üyesi makamlarına atandılar. Eski başmüzakerecilerin isimleri ise şöyle: ''Çek Cumhuriyeti'nden Pavel Telicka (AB Komisyonu üyesi), Polonya'dan Danuta Hübner (AB Komisyonu üyesi), Letonya'dan Sandra Kalniete (AB Komisyonu üyesi), Slovakya'dan Jan Figel (AB Komisyonu üyesi), Litvanya'dan Dalia Grybauskaiete (AB Komisyonu üyesi), Slovenya'dan Janez Potocnik (AB Komisyonu üyesi), Macaristan'dan Endre Juhasz, Estonya'dan Alar Streiman.Romanya'dan Leonard Orban (halen başmüzakereci konumunda), Bulgaristan'dan Meglena Kuneva (halen başmüzakereci konumunda).
TÜRKİYE'NİN MÜZAKERE KONULARI
Bu arada, Türkiye'nin müzakere sıralamasında ise gümrük birliği, malların serbest dolaşımı, devlet yardımları hariç olmak üzere rekabet, bilim ve araştırma-geliştirme, KOBİ'ler, tüketicilerin korunması, sanayi politikası ve eğitim başlıklarının yer alabileceği belirtiliyor.
Edinilen bilgiye göre, AB Komisyonuyla da ittifaka varılması halinde, 3 Ekim öncesinde, en kolay olan müzakere konusunda müzakere hazırlıkları başlatılabilecek.
(AA)
|