kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Gazi Ercel @ SABAH
 

Değerlenmiş döviz kuru ve alternatifler

Türk Lirası'nın diğer ülke paralarına karşı değerlenmesi devam ediyor. Özellikle 2005 yılının ilk iki ayında bu süreç hızlandı. "Ne olacak bu işin hali"ni bu ve bundan sonraki yazımda irdelemek istedim.
Kuraldır. Fazla değerlenen döviz kuru nedeniyle oluşan dengesizlikler sonunda düzelir. Yeni bir denge kurulur. Değerlenmiş kur ile durumu sonsuza dek sürdürmek olanaksızdır. Burada asıl tartışılması gereken konu, kurulacak yeni makroekonomik dengenin nasıl, hangi sürede ve hangi sonuçlarla gerçekleşeceğidir.
Ekonomi kitaplarına baktığınızda bu uyumun iki boyutunu görürsünüz. Birinci boyut uyumun, yüksek kaliteli mi yoksa düşük kaliteli mi gerçekleşeceğidir . İkincisi ise uyumun reel sektör tarafından yoksa faiz ve döviz kuru gibi fiyatlarla sağlanacağıdır.
Kaliteli uyumda reel sektör önemli rol oynar. Döviz kurunun değerlenmesi sonucu oluşan ortamda, ülkede orta ve uzun vadeli iç ve dış fonlar oluşturulabilirse ve yabancı sermaye çekilebilirse büyüme artar, yatırımlar hız kazanır, tüketim canlanır ve yeni iş bulma olanakları yaratılır.
Burada en önemli kıstas finans sektörünün işlevini etkin bir biçimde yerine getirip getirememesidir. Kaynaklarının dağılımında aracılık görevini gereği gibi yapan bir finans sektörü kaliteli uyumda en önemli rolü üstlenir.
Değerlenen döviz kuru nedeniyle artan ödemeler dengesi cari işlemler açığının kapatılmasında reel sektörün rölü ise ekonominin yapısına bağlıdır. Eğer ülke, Rusya ve Meksika gibi petrol üreten ya da tabii kaynaklara sahip bir yapıda ise ithalat ve ihracatın fiyat esnekliği düşüktür. Döviz kurunun değerlenmesi ödemeler dengesini fazla etkilemez. Bu ürünlerin uluslararası fiyatları artarsa ülke ek bir kaynak temin eder.
Nitekim de, Rusya'da ve Meksika'da gözlenen döviz kuru değerlenmeleri gerek petrol fiyat artışları gerekse petrol ihracatlarını artırmaları sonucu minimize edilmişlerdir. Uyum da sancısız gerçekleşmiştir.
Böyle bir durum yoksa, cari işlemler dengesindeki bozulmayı önlemek için ya uzun vadeli fonları ve tercihen yabancı sermeyeyi çekmek ya da "Avrupa Birliği'ne girecek ülke statüsü" kazanılarak güven faktörü yardımı ile bu fonları ekonomiye kazandırmak gerekir.
Bu takdirde uyum ödemeler dengesinde bir sorunla karşılaşılmadan, zaman içinde, reel sektörün yardımı ile kaliteli bir biçimde gerçekleşir.
Düşük kaliteli uyum ise sıkça rastladığımız bir oluşumdur. Son on yılda birçok örnekleri ile karşılaşılmıştır. Genelde değerlenen döviz kuru sonucu, faiz ve kur gibi fiyatlar kullanılarak uyum sağlanmakta, bu ise bir çok sorunu beraberinde getirmektedir.
Reel sektörün kalitesiz uyumdaki rolü azdır. Özellikle, sağlıklı olmayan ve görevini de etkin yapamayan finans sektörüne sahip ekonomilerde uyumu fiyatlardan başka gerçekleştirecek alternatif ortaya çıkmamaktadır. Sıcak paraya aracılık eden, kredi vermekte isteksiz ve kamunun finansal kaynaklara talebini karşılama sorunu ile karşı karşıya kalan bir bankacılık sektörü yabancı sermaye de dahil dış kaynakların ülkeye çekilmesinde aktif rol oynayamamaktadır. Böyle de olunca faiz ve döviz kuru harekete geçerek uyumu sağlamaktadır.
Devam edeceğim.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Dalgalı kurun açmazları   / 08-03-2005
 YTL ne kadar değerli?   / 07-03-2005
 Fiyat endekslerinde eksiklik   / 05-03-2005
 Borçların sürdürülebilirliği   / 04-03-2005
 Yabancı banka stratejimiz yok   / 02-03-2005
 Uzun vadeli tahviller   / 28-02-2005
 Büyüme ve istikrar   / 26-02-2005
 Merkez bankalarının iletişim politikaları   / 25-02-2005
 Stres testleri artıyor   / 23-02-2005
 Sosyal güvenlik açığına limit   / 21-02-2005
İLKER SARIER
Bilinçli gösterici
Günlerdir yazıyorum, yeni ceza yasası...
GÜNTAY ŞİMŞEK
Bakan ihaleye el koydu
Ulaştırma Bakanı...
GAZİ ERÇEL
Değerlenmiş döviz kuru ve alternatifler
Türk Lirası'nın...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Yasadaki 'Fon'a devir' maddesi yabancının parasını koruma...
Talihsiz bir tesadüf
Adana'da 10 yaşındaki lkokul öğrencisi Sümeyya Apak okuldaki törene...
Evini terk eden eşini sokakta vurdu
Kahramanmaraş'ta 6 ay önce evini terk eden Meliha Narlı alışverişten...
Kararlar yargıya açılmalı
Kararlar yargıya açılmalı
'Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun, YAŞ'ın ve Cumhurbaşkanı' nın...
Böylesi herkese yakıştı
Böylesi herkese yakıştı
Onlar; annemiz, eşimiz, sevgilimiz... Ve kadınlarımız dün dünyadaki...
IMKB
E: 27.533 D:% -0,09
DOLAR
S: 1,274 D:% 0,079
EURO
S: 1,671 D:% -0,060
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu