Bacalar tütüyor ama yatırımlar dışarıya gidiyor, işsizlik bize kalıyor

İstanbul Sanayi Odası'nın 1998'den beri yılda iki kez yaptığı "Ekonomik durum tespiti anketi"nin 2004 ikinci yarısına ait sonuçları açıklandı. Sanayici 2005 yılından umutlu ama kurlar daha hızlı artarsa. Yılsonu için beklenen dolar kuru ortalaması 1.5546, euro kuru 2.0089. Enflasyonun yüzde 10 artmasının beklenmesine karşılık doların yüzde 15-16, euro'nun yüzde 14-15 yükseleceği tahmin ediliyor. Kur beklentilerinin enflasyondan yüksek olmasını İSO Başkanı Tanıl Küçük "Dövizin değer kaybını 2005'te bir ölçüde gidereceği ümidi ve beklentisine" bağladı.
Sanayinin durumu- İSO Başkanı Tanıl Küçük'ün konuşmasından ve Durum Tespit Anketi'nden sanayinin görünümünü şöyle özetledik:
* Sanayiciler 2005'in ilk yarısında büyümenin sürmesini bekliyor. Ama beklentilerin 2004'ün ikinci yarısına göre daha olumsuz olması dikkat çekici bir gelişme.
* Kapasite kullanımının sonuna yaklaşılmasına karşılık sanayi yeterince kaynak ve kâr yaratamıyor. Bitişikte görüldüğü gibi, kârlarının düştüğünü belirtenlerin oranı yüzde 32.6 ile en yüksek seviyede.
* Şirketlerin yüzde 36'sı yatırım yapmamış. Yüzde 41.5'i ise modernizasyon, yüzde 22.6'sı yeni yatırım gerçekleştirmiş. Yurtdışına yatırım yapanlar yüzde 3.9. Büyük şirketlerde bu oran yüzde 6.7'ye çıkıyor.
* 2005 yılında ağırlık verilecek konular arasında yabancılarla ortaklık kurmayı düşünenlerin oranı yüzde 9.1'e yükseliyor. En büyük ağırlık ise verimliliği artırma ve ürün kalitesini geliştirmede.
* Verimliliği artırma arayışı içinde teknoloji ve makine teçhizat yatırımları istihdamı olumsuz etkiliyor. İstihdam azaldı diyen şirketlerin oranı yüzde 15.9'dan yüzde 23.1'e yükseldi.
* TL'nin değer kazanmaya devam etmesi, yerli girdilerin maliyetini yükseltirken ithal girdilerin maliyetini düşürdü. İşletmelerin yüzde 21.2'sinin ithal girdi kullanımı arttı. İhraç ürünleri içindeki ithal girdilerin payı yüzde 34.6 iken ikinci yarıda yüzde 35.5'e yükseldi.
Yatırım ortamının önemi- Türkiye'de işsizlik en büyük sorun. Yatırımlar yurtdışına giderken işsizlik Türkiye'ye baki kalıyor. Bu da yatırım ortamının düzeltilmesinin ne kadar önemi olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.

Sonuç:
"İşsizlik bile bir iş gizler"
Honore de Balzac