SABAH - 21/02/2005 - Her hafta fiyat değişiyor vatandaşın başı dönüyor

Şu an 21 Şubat 2005 - Pazartesi tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

	Yazarlar

	Günün İçinden

	» Ekonomi

	Gündem

	Siyaset

	Dünya

	Spor

	Hava Durumu

	Sarı Sayfalar

	Ana Sayfa

	Dosyalar

	Arşiv

	Etkinlikler

	Günaydın

	Televizyon

	Astroloji

	Magazin

	Sağlık

	Cumartesi

	Aktüel Pazar

	Otomobil

	İşte İnsan

	Sinema

	Turizm Rehberi

	Çizerler

Google Arama

	Her hafta fiyat değişiyor vatandaşın başı dönüyor
	Kârlar patladı ama petrol rezervleri yerine konamıyor

Her hafta fiyat değişiyor vatandaşın başı dönüyor

Son 45 günde benzinde rafineri çıkış fiyatı dünya fiyatlarına bağlı olarak tam 7 kez değişti. Bu değişimlerin hepsi de şirketler tarafından pompa fiyatına yansıtıldı Devlet yüksek vergi alınca, şirketlere düşük kâr marjı kalıyor. Onlar da kârlar düşer diye pompa fiyatını değiştiriyor. Bu durum vatandaşı şaşkına döndürüyor.

Yılbaşında başlayan akaryakıtta liberal dönem tüketicinin başını döndürmeye devam ediyor. Otomatik fiyatlandırma sistemi uygulayan Tüpraş'ın rafineri çıkış fiyatlarında, yurtdışı piyasalardaki petrol fiyatları ile paralel olarak 7 kez değişiklik yapıldı. 5 kez zam yapılırken, 2 kez de indirime gidildi. Fiyatlardaki oynaklığın devam edeceği belirtiliyor. Çünkü petrol piyasası bir türlü istikrara kavuşmuyor. Aslında piyasada liberalleşme yeni bir konu değil. Tüpraş 1998'den bu yana otomatik fiyatlandırma uyguluyor. Bu sistem 2005'ten itibaren geçilen liberalleşme ile de değişmedi. İtalya'daki petrol piyasasında oluşan Akdeniz ham petrol varil fiyatı baz alınıyor. Petrol fiyatında bir hafta boyunca yaşanan değişiklik yüzde 3'lük marjın dışında kalınca Tüpraş fiyatlarını revize ediyor. "Daha önce neden fiyatlar bu kadar hızlı değişmiyordu?" sorusunun cevabı ÖTV'nin uygulanış şeklinde gizli. Tüpraş rafineri çıkış fiyatını değiştirdiğinde ÖTV de duruma göre artırılıyor veya azaltılıyordu. Bu şekilde fiyatlarda belli oranda bir istikrar tutturulmaya çalışılıyordu. Ancak liberal dönemde ÖTV oranında değişikliğe gidilmedi.

Vergide indirim isteği
Yeni dönemde getirilen en büyük değişiklik dağıtım şirketi ve bayilerin kâr marjlarını kendilerinin belirlemesi. Sistemin oynaklığının direkt olarak tüketiciye yansımasının en önemli nedeni bu kâr marjlarının yüzde 2-2.5 gibi düşük seviyelerde olması. Bu nedenle Tüpraş fiyatlarını değiştirdikçe, dağıtım şirketlerinin kendi kâr marjlarıyla oynayarak fiyatları aynı tutma eğilimi bir türlü oturtulamıyor. Rekabetçi piyasa oluşamadığı için de fiyatlar gerilemiyor. Sektör temsilcileri bunun için ÖTV ve KDV'de indirim istiyor.

Sinan Cem ŞAHİN-EKONOMİ